Мавзу:-1 Кириш. Ўсимликлар физиологияси фанининг объектлари ва предмети. Ўсимликлар физиологиясининг ривожланиш тарихи ва унинг усуллари, ўсимликлар физиологиясининг бошқа фанлар ичидаги мавқеи

Ўсимликлар физиологияси фанини объектини қуёш нури ёрдамида минерал моддалар (С02 ва Н2 0) дан органик моддалар ҳосил қилувчи фототроф организмларни ўрганади. Таниқли рус олими К.А.Тимерязев (1843-1920йй) шундай ёзган экан “Врач одам физиологиясини билмай туриб у касални доволай олмаганидек биолог-олим ҳам ўсимликлар физиологиясини билмай турииб ўсимлик билан ишлай олмайди” Нега? Биолог-агронимни вазифаси юқори ҳосил олиш ва етиштириш. Ўсимликнинг ҳосилдорлик бу-барг, поя, уруғ, мева, туганаклар, яъни ўсимликларни ҳаёт фаолияти натижасида ҳосил бўладиган органлари хисобланади.Ўсимликлар физиологияси деганда “грекча - physis - табиат ва logos - тушинча, фан” ўсимликлар ҳаёти ҳақидаги фан маъноси келиб чиқдаи.

Ўсимликлар физиологияси фанини объектини қуёш нури ёрдамида минерал моддалар (С02 ва Н2 0) дан органик моддалар ҳосил қилувчи фототроф организмларни ўрганади. Таниқли рус олими К.А.Тимерязев (1843-1920йй) шундай ёзган экан “Врач одам физиологиясини билмай туриб у касални доволай олмаганидек биолог-олим ҳам ўсимликлар физиологиясини билмай турииб ўсимлик билан ишлай олмайди” Нега? Биолог-агронимни вазифаси юқори ҳосил олиш ва етиштириш. Ўсимликнинг ҳосилдорлик бу-барг, поя, уруғ, мева, туганаклар, яъни ўсимликларни ҳаёт фаолияти натижасида ҳосил бўладиган органлари хисобланади.Ўсимликлар физиологияси деганда “грекча - physis - табиат ва logos - тушинча, фан” ўсимликлар ҳаёти ҳақидаги фан маъноси келиб чиқдаи.

Бирор фан ёки предмет қачон мустақил бўла олади, қачонки, у ўз объктига, предметига ва тажриба (текшириш) ўтказиш усулларига эга бўлгандагина мустақил фан ёки предмет бўла олади. Ўсимликлар физиологияси фанини моддалар ҳосил қилувчи фототроф организмлар ҳисобланади. Бу жараённи фотосинтез дейилади.

Яшил ўсимликлар, яшил бўлмаган ўсимликлардан яна нимаси билан фарқ қилади? Ўсимликни массасига нисбатан тана юзаси жуда катталиги билан характерланади. Бу ҳолатни шундай изохлаш мумкинки, ўсимликни қанча шоҳлари кўпайса, фотосинтез учун шунча ҳаводаги С02 кўп ютади, илдизининг тармоқланганида эса, фаол ютиш зоналари кўп бўлади. С02 ва бошқа тузларни кўп ютишга, яшил ўсимликларни бошқа хусусиятлари билан бирга уларнинг илдизини ва поясини чексиз ўсиши ҳам катта ёрдам беради. Ўсимликлар бошқа организмлардан фарқ қилиб, улар маълум бир жойга мустаҳкам ўрнашиб ўсиш хусусиятига эга. Бу ва бошқа хусусиятлари ўсимлик органларини ўсиб, ривожланишига таъсир қилади