Mavzu : Sug‘urta sohasida qo‘llaniladigan asosiy atama va tushunchalar

Avariya sertifikati - mol-mulk sug‘urta hodisasi tufayli zararlanganda, ko‘rilgan zararning miqdori va xarakterini tasdiqlovchi hujjat. Avariya sertifikati avariya komissari (adjaster) tomonidan tuziladi va tegishli vositachilik haqi hisobiga sug‘urtalanuvchiga taqdim etiladi. Avariya sertifikati sug‘urtalanuvchining sug‘urta qoplamasini olish to‘g‘risidagi arizasiga ilova etiladi va qoplamani to‘lashda sug‘urta kompaniyasiga asos bo‘lib xizmat qiladi.

• Annuitet – renta va nafaqalarni sug‘urtalashning hamma turlarini umumlashtiruvchi tushuncha. Bunda sug‘urtalanuvchi sug‘urta kompaniyasiga bir vaqtning o‘zida yoki bir necha yillar davomida tegishli sug‘urta mukofotlarini to‘laydi. Keyin sug‘urtalanuvchi butun hayoti davomida sug‘urta kompaniyasidan daromad oladi. Annuitetning bir turi hisoblanadigan fuqarolarning yillik daromadini sug‘urtasi bugungi kunda Buyuk britaniyada, Fransiyada va AQSHda keng rivojlangan.

Fraxt - dengiz yoki havo yo’llari orqali yukni tashishda to’lanadigan haq. Ushbu haq tarif yoki yukni tashish to’g’risidagi shartnoma bo’yicha o’zaro kelishilgan narx asosida to’lanadi. Dengiz sug’urtasida yuklarni tashishda fraxt polisi yoziladi va fraxt qiluvchiga beriladi.

• Ekstsedent riski - mazkur toifadagi risk bo’yicha zararni qayta
• sug’urtalash to’g’risidagi kelishuv.

• Tsessiya - 1) sug’urta riskini qayta sug’urtalashga berish jarayoni.
• Tsedent va qayta sug’urtalovchi o’rtasidan
• huquqiy munosabatlarda ishlatiladi. 2)
• Xorij amaliyotida tsedentning olingan sug’urta mukofoti
• ma’nosini bildiradi

• Fraxt - dengiz yoki havo yo’llari orqali yukni tashishda to’lanadigan haq.
• Ushbu haq tarif yoki yukni tashish to’g’risidagi shartnoma
• bo’yicha o’zaro kelishilgan narx asosida to’lanadi.
• Dengiz sug’urtasida yuklarni tashishda fraxt polisi
• yoziladi va fraxt qiluvchiga beriladi.

2019 YILDA YALPI UCHKI MAHSULOTDA SUG’URTA MUKOFOTLARINING ULUSHI (%)

• Tavsiya etiladigan adabiyotlar

Абдурахмонов И., Абдураимова М., Абдуллаева Н. Суғурта назарияси ва амалиёти. Дарслик. –Т.: Иқтисод-молия, 2019. – 420 б. Анисимов А. Ю. Страховое дело: учебник и практикум для СПО. – М.: Издательство Юрайт, 2018. – 186 с Юлдашев О., Закирходжаева Ш. Ҳаёт суғуртаси. Ўқув қўлланма. –Т.: Иқтисод-молия, 2019. –384 б. 4. Шеннаев Х.М., Очилов И.К., Ширинов С.Е., Кенжаев И.Ғ. Суғурта иши. Ўқув қўлланма.Т.: Иқтисод-молия, 2014. 247 б. Абдурахмонов И. Суғурта назарияси ва амалиёти. Ўқув қўлланма. –Т.: Иқтисод-молия, 2018. – 380 б. Андреева Е. В. Страхование: курс лекций. – Иркутск: Изд-во БГУ, 2015. – 263 с. Кенжаев И., Матиязова С., Адилова Г. Суғурта маҳсулотларини сотишни ташкил этиш. Ўқув қўлланма. Т.: Иқтисод-молия, 2018. 132 б. Разумовская Е.А., Фоменко В.В. Страховое дело: учебное пособие. – Екатеринбург: Гуманитарный университет, 2016. – 249 с. Тарасова, Ю.А. Страхование: учебник и практикум для прикладного бакалавриата. – М.: Издательство Юрайт, 2018. – 236 с.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!