Mavzu : shaxsning bilish jarayonlari

Mavzu : SHAXSNING BILISH JARAYONLARI

Reja :

• Reja :
• 1 . Diqqat to’g’risida tushuncha. Diqqat turlari.
• 2 . Sezgi jarayoni haqida tushuncha. Sezgi xususiyatlari va turlari.
• 3 . Tafakkur haqida tushuncha.
• 4 . Xotira haqida tushuncha. Xotira turlari va ularning xususiyatlari.

1 . Diqqat to’g’risida tushuncha. Diqqat turlari.

• 1 . Diqqat to’g’risida tushuncha. Diqqat turlari.
• Diqqat - shaxsning faolligini hamda uning obyektiv borliqdagi predmet va hodisalarga tanlovchi munosabatini belgilaydi. Diqqatda odam psixikasining moslashtiruvchi vazifasi namoyon bo’ladi. Agar diqqat bo’lmasa, odamda aniq maqsadga qaratilgan amaliy faoliyat ham bo’lmaydi.
• Diqqat muayyan sharoitlarda va vaziyatlarda mo’ljal olish imkonini beradi. Bunday sharoitlarni hisobga olish odam amalga oshirayotgan faoliyatning ongli ravishda kechishini va uning sermahsul bo’lishini ta’minlaydi.
• Diqqat aqliy faoliyatning barcha turlarida ishtirok etadi, insonning xatti- harakatlari ham uning ishtirokida sodir bo’ladi. Shuni alohida ta’kidlab o’tish kerakki, diqqat sezgi, idrok, xotira, tafakkur, xayol, nutq kabi alohida psixik jarayon emas.
• Diqqat barcha psixik jarayonlarda qatnashadi, ularning mahsuldorligini oshirishga ta’sir etadi . Shu boisdan diqqat qaratilgan obyektlar ong to’plangan nuqtasida aniq, yaqqol aks ettiriladi. Demak, diqqat - aqliy jarayonlarning sifati, mahsuldorligi va samaradorligini ta’minlovchi insonning ichki aktivligidan iboratdir.

Psixologiyada diqqatning obyektiga ko’ra quyidagi turlarga bo’lish mumkin:

• Psixologiyada diqqatning obyektiga ko’ra quyidagi turlarga bo’lish mumkin:
• tashqi diqqat;
• ichki diqqat.
• Shu bilan birga faoliyat shakliga ko’ra:
• individual;
• Guruhiy
• ,jamoaviy turlariga bo’linadi.
• Hosil bo’lish xususiyati va amal qilish usuliga qarab:
• ixtiyorsiz (sust) - uning paydo bulishida odamning maqsadi qatnashmaydi;
• ixtiyoriy (faol) - odamning mahsadiga ko’ra, o’zi iroda kuchini
• ishlatishi tufayli paydo buladi.
• ixtiyoriydan so’nggi turlariga bo’linadi.