Mavzu : Kuchli elektrolitlar nazariyasi. Faolikka doir masala. Elektrolitlar. Reja: Elektrolitlarning eritmalari. Elektrolitik dissocilanish nazariyasi.

10.7. Eruvchanlik ko‘paytmaasi Qiyin eruvchan birikmaning chukmasi sirtida shu chukma bilan ionlar urtasida muvozanat sodir bo‘ladi. Kam eriydigan tuzga massalar ta’sir qonuni kullasak , masalan : СаСО3↔Са^2СО3^2- [Са^2][ СО3^2- ] К= ——————— [СаСО3 ] Muvozanat qattiq modda (CaCO3) va eritmadagi ionlarning tuk-nashish sirtida sodir bo‘lgani uchun [CaCO3 ] konsentratsiyasi uzgar-maydi. O‘zgarmas temperaturada K*[CaCO3 ] ko‘paytmaasi o‘zgarmas kattalik bo‘lgani uchun uni EK bilan ishoralanadi: [[Са^2][ СО^2-3 ]= [СаСО3 ]*К=const=ЭК Qattiq fazaning sirtidagi tuyingan eritmadagi kam eruvchan birikmalarning ionlar konsentratsiyasining ko‘paytmaasi biror temperaturada o‘zgarmas qiymat bo‘lib, moddaning eruvchanlik ko‘paytmaasi (EK) deyiladi . Qiyin eriydigan ba’zi birikmalarning EK sistema 25˚ S da quyidagi qiymatlarga ega : EKAgSl=[Ag][Cl^-]=1,73*10^-10 ЭКАgСl=[Аg][Cl^-]=1,73*10^-10 ЭК BaSO4=[Ba^2][SO^2-4]=1,43*10^-9 ЭКСаСО3=[Са^2][СО^2-3]=4,52*10^-9 ЭКРbS=[Рb^2][S^2-]=1,12*10^-29 ЭКСuS [Сu^2][S^2-]=4,1*10^-28 Eruvchanlik ko‘paytmaasi qiyin eriydigan elektrolitning umumiy eruvchanligi bilan bog‘liqdir. Yuqoridagi misollardan kurinib turibdiki, CuS va PbS larning eruvchanligi juda ham kichik.