Mavzu : Krizis holatdagi bemorga maslahat berish. Yo`qotish, bemor holatini o`ziga xosligi. Bajardi Tekshirdi Gipertonik kriz — sabablari, belgilari, davolash, birinchi yordam ko’rsatish, oldini olish

Gipertonik kriz alomatlari va belgilari

• 
  Gipertonik kriz alomatlari va belgilari
  
• 
  Alomatlar qanday kriz — gipokinetik, giperkinetik yoki eukinetik, asoratlangan yoki asoratlanmagan turi yuzaga kelishiga qarab farq qilishi mumkin.
  
• 
  Qon bosimining keskin o’sishidan tashqari, gipertonik krizni tavsiflovchi asosiy alomatlar quyidagilar:
  
• 
  Bosh og’rig’i;
  
• 
  Bosh aylanishi;
  
• 
  Quloqdagi shovqin;
  
• 
  Irradatsiyasiz, yurak soahsidagi sanchiqli og’riq;
  
• 
  Yurak ritmining buzilishi (taxikardiya, ayrim hollarda — bradikardiya);
  
• 
  Zaiflik;
  
• 
  Tanadagi titroq;
  

Nafas qisilishi;

• 
  Nafas qisilishi;
  
• 
  Terlashning ko’payishi;
  
• 
  Tana haroratining oshishi;
  
• 
  Qo’rquv hissi, tashvish;
  
• 
  Ko’z olmasining noixtiyoriy harakatlari;
  
• 
  Ko’rishdagi buzilishlar.
  
• 
  Bosh og’rig’i boshning harakatlantirish, aksa urish bilan kuchayadi. Ko’pincha, unga ko’zlardagi og’riq hamroh bo’ladi. Kriz davrida bemorda qon ko’rsatkichlari o’zgarishi mumkin — ECHT oshadi, oq qon hujayralar soni ko’payadi, siydikdagi oqsil miqdori baland bo’ladi.
  
• 
  Ba’zan ko’ngil aynishi yoki qayt qilish, titroq, ongning xiralashuvi kuzatilishi mumkin. Krizning birinchi turi (adrenalinli) bo’lsa, terining qizarishi namoyon bo’ladi. Bosh aylanishi odatda umurtqa yoki uyqu arteriyalarning spazmlari bilan bog’liq. Bu fazoda harakatlanish hissi bilan birga bo’lishi mumkin.
  

Gipertonik kriz asoratlari

• 
  Gipertonik kriz asoratlari
  
• 
  Yuqorida aytib o’tilganidek, kriz to’g’ri davolanmasa, u holda sog’likka jiddiy zarar yetkazishi mumkin. Arterial qon bosimining yuqori ko’rsatkichlari inson organizmining turli a’zolariga salbiy ta’sir ko’rsatadi. Avvalo, bu qon tomirlar va yurakdir. Bundan tashqari, gipertonik kriz bilan birga kuzatiluvchi qon aylanishining buzilishi miyada qon aylanishini ham buzishi mumkin. Gipertonik krizda eng ko’p zarar ko’radigan organlar — jigar va buyraklardir. Kriz davrida organlarga zarar yetishi to’qimalarning faoliyati uchun kerakli bo’lgan kislorod miqdori yetishmasligi bilan bog’liq.
  
• 
  Gipertonik krizdan keyin kuzatiladigan asosiy asoratlar:
  
• 
  Infarkt;
  
• 
  Insult;
  
• 
  Entsefalopatiya;
  
• 
  Parkinson kasalligi;
  
• 
  Aqliy qobiliyatning kamayishi;
  
• 
  Falajlar;
  
• 
  Ko’rish buzilishi;
  
• 
  O’tkir buyrak yetishmovchiligi;