Mavzu : Kekirdak,bronxlar,o’pka, plevra,ko’ks oralig’i yoshga qarab o’zgarishi

PLEVRA.

Plevra (pleura)- o’pkani qoplagan seroz parda .Plevra ikki qavat bo’ladi : uning ustidan o’rab turgan varag’I ichki (visceral) yoki o’pka varag’I (pleura pulmonalis ),ko’krak bo’shlig’I devorining ichki tomoniga yopishgan varog’i parietal (parietalis) varoq deyiladi . Visseral plevra o’pka to’qimasiga yopishib , uning bo’laklar oralig’idagi yoriq ichiga ham kiradi .Visseral plevra o’pka darvozasiga kelganda o’zaro uchrashadi ,o’pka darvozasining pastida plevralar qo’sh qavatli boylamni (lig. Pulmonale )hosil qilib, parietal plevraga o’tib ketadi .

Pariteal plevra (pleura parietalis ) qovurg’a (pleura costalis ), diafragma ( pleura diafragmatica) va ko’ks oralig’i ( pleura mediastinalis ) qismlariga ajraladi . Parietal plevraning tashqi yuzasi ko’krak qafasi yuzasiga yopishib turadi . O’pkalar uchini plevra gumbazi (capula pleurale )qoplagan bo’lib , u birinchi qovurg’adan 3-4 sm yuqorida joylashgan .Parietal va visseral plevralar orasidagi plevra bo’shlig’idagi malum miqdorda suyuqlik bo’ladi . Bu suyuqlik plevralarning bir-biriga qaragan yuzasining ho’llab , nafas olish va nafas chiqarishda ishqalanishni kamaytiradi .

O’PKA VA PLEVRA CHEGARALARI .

O’ng va chap o’pkaning uchlari birinchi qovurg’adan 3-4 sm yuqorida bo’ladi , so’ngra o’mrov –to’sh bo’g’imi orqali past tomonga yo’naladi. To’sh suyagining dastasi bilan qo’shiladigan chegarada o’pkaning oldingi chegarasi boshlanadi .Shu joydan o’ng o’pkaning oldingi chegarasi to’sh suyagining tanasiga parallel holda pastga tomon yo’nalib , 6-7 qovurg’aning tog’ay qismiga yaqinlashadi va pastki chegaraga o’tib ketadi .Chap tomonda yurak joylashgan . sShuning uchun chap o’pkaning oldingi chegarasi 4 qovurg’aga borganda chapga qarab chekinadi va 6 qovurg’aning tog’ay qismidan pastki chegaraga o’tib ketadi .