Toshkent moliya instituti “Buxgalteriya hisobi va audit”fakulteti “XBA-80” guruh talabasi Turdiboyev Ixtiyorning “Buxgalteriya hisobi axborot tizimlari” fanidan TAQDIMOT Mavzu: Pul mablag’lari va hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar
TOSHKENT 2022 Пул маблағлари бўйича операцияларни пул маблағлари ҳаракати моддалари кесимида олиб бориш мумкин. Бунинг учун ҳисоб параметрларини созлашдаги Денежные средства бўлимида По статьям движении денежных средств байроқчасини ўрнатиш лозим. Пул маблағлари моддалари бўйича муомалалар 4-сонли “Пул маблағлари ҳаракати тўғрисида ҳисобот” шаклини автоматик равишда тўлдиришда фойдаланилади. Агарда 4-сонли шаклни тўлдиришга зарурат бўлмаса пул маблағлари моддалари бўйича аналитик ҳисобни ўчириб қўйиш мумкин. Бу банк ва касса операцияларини киритишни соддалаштиради.
Агарда ташкилот пул маблағлари ҳисобини пул маблағлари ҳаракати моддалари бўйича юритса, касса ва банк ҳужжатларида Статья движении денежных средств реквизити тўлдирилиши лозим. Мазкур реквизит қиймати Банк(Касса) менюсидаги Статьи движения денежных средств маълумотномасидан танлаб олинади.
Ушбу маълумотнома
Ушбу маълумотнома
5000 «Касса»,
5100 «Рассчетные счета»,
5200 «Валютные счета».
5500 «Специальные счета в банках»
счетларига субконто тури тариқасида белгиланган ва пул маблағлари ҳаракатлари моддалари бўйича аналитик ҳисоб юритиш учун фойдаланилади.
Нақд пул маблағлари ҳисобини юритиш бўйича ҳужжатлар Касса менюсида жойлашган. Нақд эмас пул маблағлари ҳисобини юритиш бўйича ҳужжатлар Банк менюсида жойлашган.
Нақд пул маблағларининг ташкилот кассасига келиб тушишини рўйҳатга олиш учун Касса менюсидаги Приходный кассовый ордер ҳужжати мўлжалланган.
Ҳужжат орқали қуйидаги ҳўжалик операциялари турлари акс эттирилади.
Ҳаридордан тўлов;
Чакана савдо тушу-мини қабул қилиш;
Ҳисобдор шаҳс томонидан пул маблағларининг қайтарилиши;
Ишчи томонидан пул маблағларининг қайтарилиши;
Таъминловчи томонидан пул маблағларининг қайтарилиши;
Банкдан нақд пул маблағларини олиш;
Контрагентлар билан кредит ва қарзлар бўйича ҳисоб-китоблар;
Пул маблағларининг бошқа киримлари;
Операция тури Операция реквизитида белгиланади.
Нақд пулларнинг харидордан келиб тушишида Оплата от покупателя операцияси танланади. Договор реквизитида С покупателем, С комиссионером ёки С комитетом турдаги шартнома танланади. Қарзларни узиш тартибини Вид взаиморасчетов реквизитида кўрсатиш мумкин. Андоза бўйича шартнома ҳисоб- китоблари ҳолати ҳужжатни ўтказишда автоматик равишда белгиланади, келиб тушган сумма аванс ва тўловга ажратилади.
Ҳужжатни ўтказиш учун буйруқлар панелидаги (Провести) тугмасини босиш зарур. Ҳужжатни ўтказиб шаклни ёпиш учун ОК тугмаси ишлатилади. Ҳужжат бўйича проводкаларни (Результат проведения документа) тугмаси орқали кўриш мумкин.
Чиқим касса ордери
Нақд пул маблағларининг кассадан ҳаражат қилинишини рўйҳатга олиш учун Расходный кассовый ордер ҳужжати мўлжалланган. Ҳужжат орқали ҳужалик операциларининг қуйидаги ткрлари акс эттирилади:
таъминловчига тўлов
харидорга пул маблағларини қайтариш;
ҳисобдор шаҳсга пул маблағларини бериш;
қайдномалар бўйича иш ҳақини тўлаш;
ишчига меҳнат ҳақини тўлаш;
банкга нақд пул киритиш;
контрагентлар билан кредитлар ва қарзлар бўйича ҳисоб-китоблар;
пул маблағлари инкассацияси;
депоненланган иш ҳақини тўлаш;
пкл маблағларининг бошқа ҳаражатлари;
Янги ҳужжатни қўшиш
Янги ҳужжатни қўшиш учун чиқим касса ордерлари журналида (Касса- Расходный кассовый ордер менюси) тугмасини босиш, очилган ойнада операция турини танлаб, ОКни босиш зарур. Ҳужжат шаклида барча реквизитларни кетма-кет тўлдириш лозим. Танланган операция турига қараб реквизитлар таркиби ўзгариб боради.
Ҳужжатни ўтказиш Ҳужжатни ўтказиш учун буйруқлар панелидаги (Провести) тугмасини босиш зарур. Ҳужжатни ўтказиб шаклни ёпиш учун ОК тугмаси ишлатилади. Ҳужжат бўйича проводкаларни (Результат проведения документа) тугмаси орқали кўриш мумкин.