Mavuzu: Omonimlar omo va yun oputa

 
 
Uchi xok; shulardan paydo bu ma’vo.
 
(Qutadg’u bilig. 146-bet) 

---

 
 
O’t
 
leksemasi asli shakldosh so’z sifatida uch xil ma’no anglatadi. Mazkur 
baytlarda esa o’t so’zining ikki xil ma’nosi yoritilgan.
 Shulardan dastlabki 
baytdagi 
o’t
 
leksemasi ot so’z turkumiga kiruvchi so’z bo’lib,
 
“poyasi 
yog’ochlashmaydigan, chorva mollari uchun asosiy yemish bo’ladigan yashil 
o’simlik; alaf”
 
(O’.T.I.L II tom 517
-bet) ni, ikkinchi baytdagi 
o’t
 leksemasi ham 
o’t so’z turkumiga tegishli so’z bo’lib,
 
“yonish jarayoni; olov, otash”
 
(O’.T.I.L II 
tom 516-
bet) ni ko’rsatib kelmoqda.
 
Uch bahor yulduzi, uchtasi yozgi, 
Uchi kuz, qishki ham shuncha deb yozgin. 
(Qutadg’u bilig. 146-bet) 
Ushbu baytdagi yoz so’zining dastlabkisi, “yilning bahor bilan kuz o’rtasidagi 
eng issiq fasli” (O’.T.I.L I tom 253-bet) ma’nosini bildirib kelayotgan ot so’z 
turkumiga tegishli so’z hisoblanadi.Ikkinchi misradagi yoz leksemasi esa 
fe’lning buyruq –istak maylida turgan so’z bo’lib, “qog’oz yoki boshqa 
material yuziga biror belgi (harf, raqam va shu kabilar) tushirmoq, 
bitmoq” (O’.T.I.L I tom 254-bet) ma’nosini anglatmoqda va baytda ma’no