Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot

Savollar

1. 
   Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot.
   
2. 
   Tilning jamiyatdagi o‘rni va vazifasi haqida tushuncha.
   
3. 
   Tilning sistemalik xarakteri va strukturasi orasidagi munosabat.
   
4. 
   Tilning belgilik xususiyati va uning nutq jarayonidagi in’ikosi.
   
5. 
   Til belgisi va uning o‘ziga xos sifatlari.
   
6. 
   Matn tarkibida so‘zning lug‘aviy (leksik) va grammatik ma’nolarini farqlash tamoyillari.
   
7. 
   Til birliklarining mavhum va ko‘p ma’noli xarakteri, nutq birliklarining esa konkret va yakka ma’nolik xususiyati.
   
8. 
   Lisoniy va nutqiy ortiqchalikning umumiy hamda farqli belgilari.
   
9. 
   Matn komponentlarining o‘zaro sintaktik bog‘lanishi haqida tushuncha.
   
10. 
    Matn tarkibida mustaqil gapning sintaktik munosabatini izohlang.
    
11. 
    Matnda abzaslararo sintaktik munosabat qanday ta’minlanadi?
    
12. 
    Mikromatnda abzaslararo sintaktik munosabatni ta’minlashda bog‘lovchilarning ishtirokni qanday izohlaysiz?
    
13. 
    Matndagi sintaktik aloqani ta’minlashda olmoshlar va ma’nodosh so‘zlarning o‘rni.
    
14. 
    Matnda ifodalanadigan radikal semantik munosabat haqida tushuncha.
    
15. 
    Mantiq va til kategoriyalarining o‘zaro aloqasi hamda farqli tomonlari.
    
16. 
    O‘zbekcha matnlarning sintaktik va pragmatik tahlili haqida.
    
17. 
    “Murakkab sintaktik qurilma” termini haqida tushuncha.
    
18. 
    Matnning murakkab sintaktik qurilma bilan o‘zaro munosabati.
    
19. 
    Matnda periodlarning qo‘llanish xususiyatlari.
    
20. 
    Gap va matnning sintaktik tahlili orasidagi umumiy hamda farqli holatlar.
    
21. 
    So‘z birikmasi va uning turlari haqida tushuncha.
    
22. 
    Erkin so‘z birikmasi va turg‘un so‘z birikmasi orasidagi munosabat haqida.
    
23. 
    Noodatiy birikma va uning grammatik strukturasi haqida.
    
24. 
    Matn komponentlari va ularning tasnifi haqida.
    
25. 
    So‘z birikmasi orqali ifodalangan matnda pog‘onali munosabatning namoyon bo‘lishi.
    
26. 
    Murakkab sintaktik qurilma, supersintaktik butunlik (SSB) orqali ifodalangan matnda pog‘onali munosabatning namoyon bo‘lish usullari.
    
27. 
    Katta matn tarkibida komponentlarning pog‘onali munosabati.
    
28. 
    Olmoshlarning tasnifiy belgilari haqida tushuncha.
    
29. 
    Gumon olmoshlari orqali matnda mavhumlik, noaniqlik, gumon ma’nolarining ifodalanish xususiyatlari.
    
30. 
    “Ba’zi”, “ayrim”, “bir nima” kabi so‘zlarning matn tarkibida olmosh vazifasida qo‘llanishi.
    
31. 
    Gumon olmoshlari matn tarkibida aktualizator sifatida.
    
32. 
    O‘zbek tilida olmosh turkumiga oid so‘zlarning tasnifiy belgilari haqida tushuncha.
    
33. 
    Jamlovchi olmoshlar orqali matnda to‘dalik, jamlik, belgilash ma’nolarining ifodalanish xususiyatlari.
    
34. 
    Hamma, barcha, butun, bari, bor, jami, butkul, tamom, bor-yo‘q so‘zlarining o‘zaro ma’nodoshlik munosabati hamda ularning matn tarkibida jamlovchi, belgilash olmoshlari vazifasida qo‘llanishi.
    
35. 
    Jamlovchi olmoshlarning matn tarkibida aktualizator sifatida qo‘llanish xususiyatlari.
    
36. 
    O‘zbek tilida antroponimlar va ularning tasnifiy belgilari.
    
37. 
    Ismlar, taxalluslar va laqablarning o‘zaro munosabati, ularning antroponimlar tizimida tutgan o‘rni.
    
38. 
    Antroponimlarning badiiy matnda vo‘llanish xususiyatlarini o‘rganishning ahamiyati.
    
39. 
    O‘zbek onomopoetikasi va uning asosiy muammolari.
    
40. 
    Nutq til sistemasining amalda qo‘llanilish ob’yekti sifatida.
    
41. 
    Derivasion jarayonda matn tarkibida sintaktik strukturalarning shakllanish omillari.
    
42. 
    Matn tarkibidagi nutqiy parchalarning bir-biri bilan ketma-ket (paradigmatik) bog‘lanishi haqida tushuncha.
    
43. 
    Tub struktura har qanday xabar ifodasini beruvchi nutq birligi sifatida.
    
44. 
    Matn tarkibida sintaktik strukturalarning kichigi nisbatan katta struktura sathida faollik olish jarayoni.
    
45. 
    Matnda konseptning lisoniy voqelanish jarayoni.
    
46. 
    Ssenariy, skript, freym, geshtalt kabi kognitiv hodisalarning matn tarkibida namoyon bo‘lish xususiyatlari.
    
47. 
    Matnni o‘rganishning kommunikativ-pragmatik yo‘nalishi haqida tushuncha.
    
48. 
    Matnda pragmatik mazmunni shakllantiruvchi vositalar haqida.
    
49. 
    Matnni kognitiv-pragmatik yo‘nalishda o‘rganishning istiqbollari haqida.
    
50. 
    Matn va uning tilshunoslikda o‘rganilish tarixi.
    
51. 
    Matn komponentlarining semantik va pragmatik munosabatlari.
    
52. 
    O‘zbek tilshunosligida matn va uning o‘rganish muammolari.
    
53. 
    Matn strukturasining sintagmalarga bo‘linishi.
    
54. 
    Matn tilshunosligida nutq derivatsiyasi muammolarini o‘rganish.
    
55. 
    Matnda sintaktik aloqani ta’minlovchi leksik vositalar.
    
56. 
    Matn va uslub munosabati. Matnning funksional tasnifi masalalari.
    
57. 
    Nutqda til birliklarining qo‘llanilishi va matn tushunchasiga aloqasi.
    
58. 
    Matn strukturasining sintagmalarga bo‘linishi.
    
59. 
    Matn yaxlitligi va individualligi masalalarining talqini
    
60. 
    Badiiy matnni tahlil qilish tamoyillari
    
61. 
    Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot.
    
62. 
    Badiiy matn va uning qismlarini bog‘lovchi vositalar
    
63. 
    Matn ta’rifi. Matn birliklari. Matn va uning tipologik tasnifi.
    
64. 
    Matnni tahlil qilish tamoyillari
    
65. 
    Matnda ko‘chimlarning qo‘llanilishi. Metafora.
    
66. 
    Matnda ko‘chimlarning qo‘llanilishi. Metonimiya.
    
67. 
    Matnda ko‘chimlarning qo‘llanilishi. Sinekdoxa.
    
68. 
    Emotsional va ritorik so‘roq gaplar.
    
69. 
    Matnda mazmuniy yaqinlik.
    
70. 
    Matnda mazmuniy izchillik.
    
71. 
    Badiiy matnni shakllantiruvchi leksik-grammatik vositalar.
    
72. 
    Badiiy matnning leksik-semantik xususiyatlari.
    
73. 
    Ma’nodosh va shakldosh so‘zlar.
    
74. 
    Paronim va zid ma’noli so‘zlar.
    
75. 
    Ko‘p ma’noli so‘zlar.
    
76. 
    Eskirgan va yangi so‘zlar.
    
77. 
    Shevaga xos so‘zlar.
    
78. 
    Badiiy matnda morfologik birliklarning qo‘llanilishi.
    
79. 
    Morfologik parallelizm.
    
80. 
    Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot.
    
81. 
    So‘z turkumlari kategoriyalari birliklarning lingvopoetik imkoniyatlari.
    
82. 
    Badiiy matnning sintaktik xususiyatlari.
    
83. 
    Badiiy matnda ekspressivlikning namoyon bo‘lish shakllari.
    
84. 
    Sintaktik parallelism
    
85. 
    Emotsional va ritorik so‘roq gaplar
    
86. 
    Inversiya, ellipsis, sukut
    
87. 
    Gradatsiya va antiteza
    
88. 
    Farqlash va o‘xshatish
    
89. 
    Matn va uning tipologik tasnifi.
    
90. 
    Matn birliklari.
    
91. 
    Badiiy matnni tahlil qilishda qanday usullardan foydalaniladi?
    
92. 
    Badiiy matnni lisoniy tahlil qilish jarayonida nechta tamoyillarga tayaniladi?
    
93. 
    Metodologiya so‘zining ma’nosini ayting.
    
94. 
    Badiiy matnda metafora qanday maqsadlarda qo‘llaniladi?
    
95. 
    Badiiy matnda metonimiyadan qanday maqsadlarda foydalaniladi?
    
96. 
    Badiiy matnda sinekdoxa qanday maqsadlarda ishlatiladi?
    
97. 
    Kinoyadan badiiy matnda qanday maqsadlarda foydalaniladi?
    
98. 
    Perifrazdan badiiy matnda qanday maqsadlarda foydalaniladi?
    
99. 
    Mubolag‘adan badiiy matnda qanday maqsadlarda toydalaniladi?
    
100. 
     Badiiy matnda groteskdan qanday maqsadlarda foydalaniladi?
     
101. 
     Kichraytirishdan badiiy matnda qanday maqsadlarda foydalaniladi?
     
102. 
     Sintaktik parallelizm deb nimaga aytiladi?
     
103. 
     Emotsional gap deb nimaga aytiladi?
     
104. 
     Ritorik so‘roq gap deb nimaga aytiladi?
     
105. 
     Inversiya deb nimaga aytiladi?
     
106. 
     Ellipsis deb nimaga aytiladi?
     
107. 
     Sukut deb nimaga aytiladi?
     
108. 
     Gradatsiya deb nimaga aytiladi?
     
109. 
     Antiteza deb nimaga aytiladi?
     
110. 
     Farqlash deb nimaga aytiladi?
     
111. 
     O'xshatish deb nimaga aytiladi?
     
112. 
     Badiiy matnda morfologik parallelizmdan qanday maqsadlarda foydalaniladi?
     
113. 
     Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot.
     
114. 
     Affiksal sinonimiya va affiksal omonimiya deb nimaga aytiladi?
     
115. 
     Affiksal omonimiya deb nimaga aytiladi?
     
116. 
     So‘z turkumlari kategoriyalari va birliklarining lingvopoetik imkoniyatlari.
     
117. 
     Abu Abdulloh al-Xorazmiyning “Mafotih al-ulum" asarida mutobaqa atamasi qanday izohlanadi?
     
118. 
     Neologizm, istorizm va arxaizmlar badiiy matnda qanday maqsadlarda
     

qo‘llaniladi?

119. 
     Dialektizm, vulgarizm va varvarizmlar badiiy matnda qanday maqsadlarda qo‘llaniladi?
     
120. 
     Unli yoki undoshlarni birdan ortiq yozish orqali qanday maqsadlar nazarda tutiladi?
     
121. 
     Grafon deb nimaga aytiladi va ular badiiy matnda qanday maqsadlarda
     

qo‘llaniladi?

122. 
     Alliteratsiya va assonans deb nimaga aytiladi?
     
123. 
     Geminatsiya va uning lingvopoetik imkoniyatlari haqida nimalarni bilasiz?
     
124. 
     Mazmuniy yaqinlik va mazmuniy izchillik deganda nimani tushunasiz?
     
125. 
     Til birliklarining takroriy qo‘llanishi va xiazmatik konstruksiyalar haqida ma’lumot bering.
     
126. 
     Parsellyatli tuzilmalar deb nimaga aytiladi?
     
127. 
     Atov va infinitiv gaplarning lingvopoetik imkoniyatlari haqida nimalarni o‘rgandingiz?
     
128. 
     Murojaat birliklari va ularnmg lingvopoetik imkoniyatlari haqida nimalarni bilasiz?
     
129. 
     Zamon va makon ifodalovchi birliklar badiiy matnda qanday maqsadlarda qo‘llaniladi?
     
130. 
     Shakl va mazmun birligi tamoyili
     
131. 
     Makon va zamon birligi tamoyili
     
132. 
     Badiiy matn tilining umumxalq tili va adabiy tilga munosabatini aniqlash tamoyili
     
133. 
     Badiiy matndagi intertekstuallik mexanizmlarining lisoniy va semantik xususiyatlarini aniqlash tamoyili
     
134. 
     Matn va uslub munosabatlari haqida ma’lumot bering
     
135. 
     Rasmiy uslubning sintaktik alomatlari haqida gapiring
     
136. 
     Badiiy uslubning o‘ziga xos jihatlari haqida ma’lumot bering
     
137. 
     Ilmiy uslubning o‘ziga xos jihatlari haqida ma’lumot bering
     
138. 
     Qolib va aniqlik deganda nimani tushunasiz
     
139. 
     Olmoshlarning tasnifiy belgilari haqida tushuncha
     
140. 
     Gumon olmoshlari orqali matnda mavhumlik, noaniqlik, gumon ma’nolarining ifodalanish hususiyatlari
     
141. 
     Matnni o‘rganishning kommunikativ-pragmatik yo‘nalishi haqida tushuncha.
     
142. 
     Matnda pragmatik mazmunni shakllantiruvchi vositalar haqida.
     
143. 
     Deyksis va nutqiy muloqot mazmunining matnda ifodalanishi.
     
144. 
     Diskursning tuzilishi va uning matn tarkibidagi o‘rni.
     
145. 
     Matnni kognitiv-pragmatik yo‘nalishda o‘rganishning istiqbollari haqida.
     
146. 
     O‘zbek tilida antroponimlar va ularning tasnifiy belgilari.
     
147. 
     Ismlar, taxalluslar va laqablarning o‘zaro munosabati, ularning antroponimlar tizimida tutgan o‘rni.
     
148. 
     Antroponimlarning badiiy matnda vo‘llanish xususiyatlarini o‘rganishning ahamiyati.
     
149. 
     O‘zbek onomopoetikasi va uning asosiy muammolari.
     
150. 
     Matn kommunikativ-aхborot tuzilishining nechta bosqichli hodisasi sifatida qaraladi?
     
151. 
     Matnning tema-rema qurilishi bosqichi haqida ma’lumot
     
152. 
     Kommunikativ reja nima va u qanday tuziladi?
     
153. 
     Matn mazmunida qanday qatlamlar ajratiladi?
     
154. 
     Propozitsiya matnda qanday ahamiyat kasb etadi?
     
155. 
     Jamlovchi olmoshlarning matn tarkibida aktualizator sifatida qo‘llanish xususiyatlari.
     
156. 
     Lisoniy tabdil usuli
     
157. 
     Matn variantlarini qiyoslash usuli
     
158. 
     Lug‘atlarga asoslanish usuli
     
159. 
     Muallif nutqi va qahramonlar nutqi qaysi хususiyatlariga ko‘ra farqlanadi?
     
160. 
     Nutq til sistemasining amalda qo‘llanilish ob’yekti sifatida.
     
161. 
     Tub struktura har qanday xabar ifodasini beruvchi nutq birligi sifatida.
     
162. 
     Matn tarkibida sintaktik strukturalarning kichigi nisbatan katta struktura sathida faollik olish jarayoni.
     
163. 
     Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot.
     
164. 
     Matnni o‘rganishdagi lingvostatistik metodga izoh bering.
     
165. 
     Lingvostatistik metodlarning dunyo tilshunosligida qo‘llanilishi haqida ma’lumot bering.
     
166. 
     O‘zbekistonda lingvostatistik metodlarning qo‘llanilishi haqida ma’lumot bering.
     
167. 
     Matnni o‘rganishdagi lingvostatistik metod vositasida qanday chastotali lug‘atlar tuzilgan?
     
168. 
     Matn komponentlari o‘rtasidagi sintaktik aloqa haqida ma’lumot bering.
     
169. 
     Mazmuniy yaqinlik va mazmun izchilligi tushunchalarini izohlang.
     
170. 
     Kontakt va distant aloqa deganda nimani tushunasiz?
     
171. 
     Matn qismlari qanday vositalar yordamida bog‘lanadi?
     
172. 
     Murojaat birliklarining matnni shakllantirish imkoniyatlari haqida ma’lumot bering.
     
173. 
     Matn lingvistikasi muammolarining tilshunoslikda o‘rganilish tarixi haqida qisqacha ma’lumot.
     
174. 
     Matn hajm va mazmun belgisiga ko‘ra qanday tiplarga bo‘linadi?
     
175. 
     Abzasning tashkiliy qismlari va struktural ko‘rinishlari haqida ma’lumot bering.
     
176. 
     Tema-rematik munosabat tushunchasini izohlang.
     
177. 
     Ifoda maqsadiga ko‘ra matnning qanday tiplari mavjud?
     
178. 
     Tasvirdagi birlamchi va aloqador хususiyatlar haqida ma’lumot bering.
     
179. 
     Hissiy ifoda mazmunli matn deb nimaga aytiladi?
     
180. 
     Abzas matnning birligi bo‘la oladimi?
     
181. 
     A.Mamajonovning fikricha, qaysi birliklar matnning birligi bo‘la oladi?
     
182. 
     Diskurs termini nimani anglatadi?
     
183. 
     Badiiy matnda tasviriy vosita.
     
184. 
     Faol propozitsiyalarning matn mazmuni shakllanish jarayonida tutgan o‘rni
     
185. 
     Matnning murakkab sintaktik qurilma bilan o‘zaro munosabati.
     
186. 
     Matnda periodlarning qo‘llanish xususiyatlari.
     
187. 
     Gap va matnning sintaktik tahlili orasidagi umumiy hamda farqli holatlar.
     
188. 
     Kognitiv lingvistikaning shakllanishida tilshunoslikdagi yo‘nalishlari.
     
189. 
     O‘zbek tilshunosligida matnni tekshirishda lingvostatistik metodlardan foydalanish.
     
190. 
     Badiiy asarlarda monologik yozma nutq ko‘rinishi.
     
191. 
     Matn va uning tipologik tasnifi.
     
192. 
     Abzasning strukturasiga ko‘ra qanday ko‘rinishlari mavjud? Ular haqida ma’lumot bering.
     
193. 
     Minimal matn haqida ma’lumot bering.
     
194. 
     Maksimal matn nima?
     
195. 
     Badiiy matnning ifoda maqsadiga ko‘ra qanday turlari mavjud? Ular haqida ma’lumot bering.
     
196. 
     Badiiy matnda zamon va makon ifodalovchi birliklar haqida ma’lumot bering.
     
197. 
     Matnning parsellyatli tuzilmalar yordamida birikishi.
     
198. 
     Murojaat birliklari va ularning matnni shakllantirish imkoniyatlari.
     
199. 
     Alliteratsiya nima?
     
200. 
     Rasm-tasvir asosida matn yaratish.