Materialshunoslik indd

Aluminiy qotishmalarini klassifikatsiyasi. 
Alumin qotishmalari-
ning asosiy legirlovchi elementlari: Cu, Mg, Si, Mn, Zn va kamroq 
miqdorda: Ni, Li, Ti, Beriliy, Sirkoniy bo‘ladi. Bularning ko‘pchiligi 
chegaralangan qattiq eritma hosil qiladi. Alumin qotishmalari quyi­
dagi mezonlar bo‘yicha klassifikatsiyalanadi:
a)  ishlab chiqarish texnologiyasi;
b)  termik ishlashga moyilligi;
d)  xossalariga qarab.
Barcha alumin qotishmalarini uchta guruhga bo‘lish mumkin:
1.  Deformatsiyalanadigan qotishmalar (termik ishlash natijasida 
puxta lanadigan va puxtalanmaydigan).
2.  Quyma qotishmalar.
3.  Kukun metallurgiyasi asosida olinadigan qotishmalar: CАП. 
Deformatsiyalanadigan va quyma alumin qotishmalari orasidagi 
chegara – bu aluminiy qattiq eritmasini evtektika haroratida to‘yi nish 
chegarasidir  (8.1­rasm).  A  –  deformatsiyalanadigan  qotishma.  Bu 
ham ikki bo‘lakdan iborat:
I –