Materiallarining izohli bibliografiyasi

[Ismoil Gasprinskiy].
Buxoroi sharif. 
№
17, 23.04.1910, 1,2. 1) Turkiston 
general gubernatorining maxsus vakili Buxoroning moliyaviy ishlarini, 
zakot, ushr daftarlarini taftish qilgan, maktab masalasida chiqqan janjal 
sabablarini surishtirgan, bu ma’lumot nima uchun kerak? Ruslar 
Buxoroning ichki va shar’iy ishlariga aralashmaydi, bu sababdan idora eski 

---

Tarjimon (1883 – 1917) Gazetasidagi Turkiston Materiallarining Izohli Bibliografiyasi 
181 
usulda, Buxoro va Xivadagi idora usuli hech qayerda qolmgan, fikrimizcha 
bu taftishlar idora usulini o‘zgartirish yo‘lidagi qadamlar bo‘lsa kerak, amir 
va valiahd bu ishlarda ko‘mak ko‘rsatishi kerak; 2) domulla Ikromga 
qilingan hujumlar, 30 kishi muftining xonasiga bostirib kirgan va o‘lim 
bilan tahdid qilgan, usuli jadidga qarshi o‘zlari yozgan maktubga muftiy 
muhrini bosib olib ketganlar, valiahd muftini iste’fosini qabul qilmay 
muhrini qaytarib bergan, johillarning ishlari amalga oshmagan, ushbu 
johillarga qarata achchiq so‘zlar aytilgan. 
14. 
Russkoye Slovo
. Turkiston ma’murlari. 
№
17, 23.04.1910, 6. Palen 
taftishlari asosida bayonnoma tayyorlagan, Turkistondagi ko‘p ma’murlar 
qonunlardan tashqari harakat qilganliklari bayon etilgani haqida. 
15. Doxiliya xabarlari. 
№
19, 7.05.1910, 3. Mirzacho‘lda qattiq do‘l yoqqan, 
paxta ekinlariga katta zarar yetgan, bir tarafdan chigirtka bosgani haqida. 
16. Doxiliya xabarlari. 
№
20, 18.05.1910, 2. Toshkent yaqinidagi Keles 
stantsiyasida yo‘lni chigirtka bosganidan pochta poyezdi to‘xtab qolgan, 
yo‘l tozalangandan keyin qatnov boshlangani haqida. 
17. 
Vaqt (Buxoroli).
Buxoro xabarlari. 
№
20, 18.05.1910, 2,3. Buxoro amiri 
huzurida sayr boshlangan, turli tamoshalar bo‘ladi, ishdan olingan rais 
Burhoniddinning hadyalarini qabul qilgan va Karmanada yashashga ruxsat 
bergan, uning nazoratidagi ikki paxta zavodlarini boshqalarga bergani 
haqida. 
18. Turkiston taftishi. 
№
21, 21.05.1910, 6. Turkiston viloyatini taftish qilgan 
Palenning hisoboti chop etilgan, juda katta mufassal hisobot, chop etishning 
o‘ziga 30 ming rubl sarflangan, dumada muzokara qilinadi, faqat tuproq 
masalasi ochiq qolgan, Turkiston ahvolini bu darajada fosh etilishini 
istamaganlar, ministrlar kengashi ham bu hisobnomani shundayligicha 
qoldirgan, Turkiston yana eskicha idora qilinadi, taftish davomida topilgan 
kamchiliklar qoldi. 
19. Doxiliya xabarlari. 
№
22, 28.05.1910, 3. Toshkent atrofidagi Mirzacho‘lda 
chigirtka bosgan, 100 desyatina yerdagi paxtani barbod qilgan, ziyon katta. 
20. 
TV
. Doxiliya xabarlari. 
№
23, 4.06.1910, 2. Komarov degan ma’mur 
Turkiston vaqflari haqida bayonnoma tayyorlagan, ko‘p vaqflar xoli va 
sohibsiz bo‘lganidan davlat xazinasiga olinishi ko‘zlangani haqida. 
21. 
Vaqt
. Buxoro xabarlari. 
№
23, 4.06.1910, 3. 11-mayda qushbegi 
Nasrullohga amir tarafidan farmon kelgan: Rossiya tabaasi bo‘lgan talaba 
qo‘lida rus ma’murlari tarafidan berilgan kafolatnoma va shahodat bo‘lmasa 
Buxoro madrasalarida o‘qishi va qabul qilinishi mumkin emas,Toshkent, 
Samarqand va boshqa yerdan kelgan talabalar joylaridan hujjat olib kelish 
uchun keta boshladilar, bu amr Turkiston general gubernatori tarafidan 
jo‘natilgan va rus konsuli Lyutsh tomonidan amirga yetkazilgan edi, amir 
safardan kelgandan so‘ng domulla Ikromga bo‘lgan tazyiqlar kamaydi. 

---

Zaynabidin Abdirashidov 
182 
22.