Matematika olamiga sayoxat

“Matematika olamiga sayoxat” mavzusida ochik mashgulot ishlanmasi.
Mashg`ulot: Matematika.

Mavzu: Qizikarli uchburchak.

Maqsad: Bolalarning uchburchaklardan turli ko`rinishidagi, katta o`lchamdagi buyumlar va shakllar xosil qilish malakasini mustaxkamlash.

Kutilayotgan natijalar: Bolalar uchburchaklardan turli narsalarni, narsalarni xosil qilishni o`rganadilar.

Kerakli jixozlar: Tarbiyachi uchun piramida, archa, tulki, dazmol, kuylak, ro`mol;

Bolalar uchun: Oq qog`oz, rangli qalamlar, rangli qog`ozlar, yelim qaychi, turli o`lchovdagi uchburchak shakllari.

Mashg`ulotning borishi: bolajonlar biz sizlar bilan qaysi geometrik shakllarni o`rganganmiz?

Bolalarning javoblari:

Mana shu geometrik shakllar bilan turli geometrik o`yinlar o`ynashimiz mumkin. Kelinglar bolalar bugun mashg`ulotimizni faqat uchburchakka bag`ishlasak “xa uchburchak oddiy shaklku buni bizdan kichiklar xam biladi-ku” deb o`ylayotganingizni bilib turibman. Bolalar, uchburchak oddiy emas. U sexrli, chunki uning qo`lidan juda ko`p ishlar keladi. Eshitinglar-a bolalar uchburchak uchta chiziqdan iborat bo`lgani uchun bu uchta chiziqlar doimo ushbu qo`shiqni aytib yurishar ekan:

Uchta uchu, uchta burchak.

Va yana uchta tomon.

Uchchovimiz qo`shilishib.

Yuramiz omon-omon!

Qani bolalar atrofimizdagi narsalarga qarab, o`ylab ko`raylikchi. Uchburchak shakli ishlatilgan narsalar bor ekanmi?

Shu payt eshik taqillab Bilmasvoy mexmon bulib kirib keladi.

Tarbiyachi: Ie bolajonlar bizning guruximizga bilmasvoy mexmonga keldi. Bilmasvoy bolalar bilan salomlashmaysanmi?

Bilmasvoy: Qanday salomlashaman.

Tarbiyachi: Bu nima deganing salomlashishni xamma biladiku. Qani bolalar Bilmasvoy bilan bir chiroyli qilib salomlashaylikchi.

Bolalar: Assalomu alaykum!

Bilmasvoy: Assalomu alaykum.

Tarbiyachi: Voy Bilmasvoy kiyimlaringni nega bunday qilib kiyding?

Bilmasvoy: Qanday qilib kiyibman.

Tarbiyachi: Bolajonlar Bilmasvoyning kiyimlarini  chiroyli qilib kiyishga yordam berib yuboramizmi!? (Shunda ikkita bola chiqib kiyimlarini chiroyli qilib kiyishga yordam berib yuboradilar). Bilmasvoy sanashni bilasanmi?

Bilmasvoy: Xa!

Tarbiyachi: Bulmasam bizga sanab beringchi?

Bilmasvoy: Bir, ikki, besh, sakkiz, o`n

Tarbiyachi: Xay-xay Bilmasvoy ozgina adashmadingmi. Bolalar Bilmasvoyga tartib bilan sanashda yordam berib yuboramiz!

Bolalar: Xa! Bir, ikki, uch, to`rt, besh, olti, yetti, sakkiz, to`qqiz, o`n.

Tarbiyachi: Bolalar qaranglar Bilmasvoyning qalpog`i biz so`zlayotgan uchburchak shakliga o`xshar ekan-a. Bilmasvoy xozir biz bolalar btlan qiziqarli uchburchak xaqida gaplashayotgan edik. Xoxlasang sn ham bizning safimizga qo`shilsang!

Bilmasvoy: Jonim bilan!

Tarbiyachi: Kel mana bu yerda joy bor ekan o`tir va qiziqarli mashg`ulotimizda sen ham ishtirok et.

Bolajonlar men xozir sizlarga uchburchak shakllarida oddiy narsalarni chizib ko`rsatib beraman, deb: -piramida, yelkanli qayiq, archa, masxarabozning qalpoqlarini chizib ko`rsataman.

Tarbiyachi: bolajonlar uchburchakdan turli mo`jizalar yaratish mumkin. Men uchburchak shaklidan tulkini, qarg`ani, kuylakni, ro`mollarini chizib ko`rsataman.

 

Bolalar uchun amaliy ish: Bolalar stoliga oq qog`oz, har-xil rangli qalam, rangli qog`oz, yelim, qaychi, turli o`lchovdagi uchburchak shakllarini qo`yib qo`yaman.

Bolalar stolingiz ustida qo`yilgan uchburchaklardan mo“jiza yaratishingiz mumkin.

Xoxlasangiz rasmini chizing, xoxlasangiz rangli qog`ozlardan qirqib yelimlashingiz yoki tayyor qirqilgan uchburchaklardan stol ustiga terib yasashingiz mumkin. Buning uchun tayyor namunalardan foydalaning, yoki o`zingiz o`ylab ijod qiling!

Bolajonlar Bilmasvoyga ham o`zingizning shakllaringizdan, jixozlardan beramiz u ham yasashga xarakat qilmoqchi-undan so`ng bolalar ishini kuzataman.

Qiynalgan bolalarga yordam beraman. Bolalar ijodiy ishlarini tugatganlaridan so`ng. O`z ishlarini qisqa ta`riflab beradilar.

Undan so`ng bolalar bilimini tekshirish va mustaxkamlash uchun savollar berib javob olaman.

1.Nafisa:-Uchburchakning rechta tomoni va nechta burchagi bor? (Uchburchakning uchta burchagi va uchta tomoni bor).

2.Asrorbek:– rechta tayoqchadan uchburchak shaklini xosil qilishimiz mumkin? (uchta tayoqchadan uchburchak shaklini yasash mumkin).

3.Nozima:-Uyning qaysi joyi uchburchak shakliga o`xshaydi? (uyning shifti uchburchak shakliga o`xshaydi).

4.Bekzodbek:-Uchburchakdan nimalar yasading? (Uchburchakdan piramida, qayiq, archa,  masxaraboz qalpog`i, tulki qarg`a, kuylak, ro`mol yasdik).

5.Shaxzodbek:-Uchburchak va to`rtburchakning farqi nimada? (uchburchak va to`rtburchak shaklining farqi burchaklari va tomonlarida).

6.Shoxijaxon:-Faqat bitta tayoqcha bilan stol ustida qanday qilib uchburchak xosil qilish mumkin? (tayoqchani stol burchagiga qo`yish kerak).

7.Umida:-Uchburchakni nima uchun uchburchak deymiz? (uchburchakni uchta tomoni va uchta burchagi bo`lgani uchun uchburchak deyiladi).

Tarbiyachi:– bolajonlar siz men bergan savollarga juda to`g`ri javob berdingizlar xammangizga raxmat!

Bilmasvoy:-Bolalar siz barcha narsalarni yaxshi bilar ekansizlar. Endi men ham sizning safingizga qo`shilaman!