Matematika fani bo‘yicha o‘zbekiston respublikasi uzluksiz ta’lim milliy o‘quv dasturlari ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi

KOD
EHTIMOLLIK VA STATISTIKA
1.ES.1
–  murakkab  bo‘lmagan  jadvallar  ko‘rinishida  berilgan  ma’lumotlarni  o‘qiydi, 
tayyor jadvallarni to‘ldiradi;
1.ES.2
– ma’lumotlarni to‘playdi, taqdim etadi va sharhlaydi; 
1.ES.3
– berilgan obyektlarni xossasiga qarab to‘plamga tegishli yoki tegishli emasligini 
aniqlaydi;
1.ES.4
– berilgan narsalarni soni bo‘yicha taqqoslaydi, tartiblaydi;
II SINF
KOD
SONLAR VA AMALLAR
2.CA.1
– 100 gacha bo‘lgan sonlarni to‘g‘ri va teskari tartibda o‘qiydi, yozadi, tartiblaydi, 
sanaydi, sonlar ketma-ketligidagi qonuniyatni aniqlaydi, sonlarni modellarda, shu 
jumladan,  sonlar  nurida  ifodalaydi  va  sonlarni  xona  birliklari  bo‘yicha  yoyilma 
shaklini yozish uchun xona birliklari qiymatidan foydalanadi sonni ikki son yig‘indisi 
ko‘rinishida tasvirlash va yoyilma shaklida yozilishi uchun turli usullardan foydalanib 
yig‘indi ko‘rinishida ifodalaydi va buni tenglik shaklida yozadi;

---

44
2.CA.2
– sonlar nurini chizadi. Sonlar nurida sonlarini joylashuvini aniqlaydi;
2.CA.3
– ikki xonali sonning ikkita raqami o‘nlik va birliklar sonini ifodalashni biladi. 
Masalan, 76 soni 7 ta o‘nlik, 6 ta birlik sonlardan iborat;
2.CA.4
– ikkita bir xonali sonlarning barcha yig‘indilarini yoddan biladi;
2.CA.5
100 ichida sonlarni xonadan o‘tib qo‘shadi (64+26, 29+37 kabi misollar);
2.CA.6
100 ichida sonlarni xonadan o‘tib ayira oladi (35-8, 47-39 kabi);
2.CA.7
– qo‘shish amali natijasini hamda ayirish amali natijasini tekshiradi;
2.CA.8
–  sonlar  va  shakllarning  mantiqiy  ketma-ketligini  topadi  va  davom  ettiradi, 
qonuniyatni aniqlaydi;
2.CA.9
– bir nechta bir xil qo‘shiluvchilar yig‘indisini topadi;
2.CA.10
– ko‘paytirish amali ma’nosini biladi. Ko‘paytirishning tarkibiy qismlari (kom-
ponentlari): 1-ko‘paytuvchi, 2-ko‘paytuvchi va ko‘paytmani biladi. Ularni topishga 
doir misollarni ko‘paytirish jadvali ichida yechadi. Ko‘paytirish jadvalidagi qiymati 
10  gacha  bo‘lgan  ikkita  har  qanday  a  va  b  sonlar  uchun  ko‘paytirishning  o‘rin 
almashtirish xossasi: a × b = b × a dan foydalana oladi, (Masalan, 3 x 5 = 5 x 3);
2.CA.11
– 2, (3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 1, 0, 10) sonini bir xonali songa ko‘paytirishni biladi.
2.CA.12
– bo‘lish amali nomini, ma’nosini biladi, narsalar to‘plamini teng guruhlarga 
bo‘la oladi va masala mazmunidan kelib chiqib, bo‘lish amalini bajaradi, bo‘lishning 
barcha  tarkibiy  qismlarini  (komponentlari):  bo‘linuvchi,  bo‘luvchi  va  bo‘linmani 
biladi va ularni topishga doir misollarni ko‘paytirish jadvali ichida yechadi;
2.CA.13
– sonni 2, (3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10) ga bo‘lishni biladi;
2.CA.14
–  sonli  (qavsli,  qavssiz)  ifodaning  qiymatini  hisoblaydi,  ifodada  qatnashgan 
noma’lum tarkibiy qismni aniqlaydi
2.CA.15
– amallarning tarkibiy qismlarini ajratadi. Farqlaydi;
2.CA.16
– butunni teng bo‘laklarga bo‘lishni biladi; Narsalarni yarmi, choragi, uchdan 
biriga ajratadi;
2.CA.17
– ikki yoki uch amalli sonli ifodalarni biladi va hisoblaydi;
2.CA.18
– harfli ifodalarning o‘qilishi va yozilishini biladi;
2.CA.19
– tenglama va uning ildizi tushunchalari. 27 + 
x 
= 27, 35 – 
x
 = 30, 
x
 – 3 = 7, 
x
 : 3 = 
7, 
x
 * 3 = 21  ko‘rinishdagi tenglamalarni yechadi;