Matematika fani bo‘yicha o‘zbekiston respublikasi uzluksiz ta’lim milliy o‘quv dasturlari ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi

KOD
EHTIMOLLIK VA STATISTIKA
5.ES.1
– berilgan nuqtaning koordinatalarini va koordinatasiga ko‘ra nuqtani topadi. 
Koordinatalar burchagida joylashgan nuqtalarning o‘rnini topishga doir hayotiy 
masalalarni yechadi;
5.ES.2
– diagrammalarni o‘qiydi. Chiziqli, ustunli va doiraviy diagrammalarni biladi 
va berilgan maʼlumotlar (jadvallar ) asosida diagrammalar tuzadi; 
5.ES.3
– ma’lumotlarni gistogramma, grafik va diagramma ko‘rinishida tasvirlaydi;
VI SINF
KOD
SONLAR VA AMALLAR
6.CA.1
– sonlarning bo‘luvchilari va karralilarini topadi; 
6.CA.2
– sonlarni 2 ga, 3 ga, 5 ga, 9 ga, 10 ga bo‘lmasdan bo‘linish yoki bo‘linmasligini 
aytadi;
6.CA.3
– natural sonlarni tub va murakkab sonlarga ajratadi va farqlaydi; 
– natural sonlarni tub ko‘paytuvchilarga ajratadi. Bo‘luvchilar sonini topadi;
6.CA.4
– sonlarning eng katta umumiy bo‘luvchisi (EKUB)ni topadi. O‘zaro tub sonlar. 
Umumiy bo‘luvchilar sonini topadi;
– sonlarning eng kichik umumiy karrali (bo‘linuvchi)si (EKUK)ni topadi; 
6.CA.5
– kasrning asosiy xossasini biladi;
6.CA.6
– sonlarning
 
EKUBdan foydalanib kasrlarni qisqartiradi;
6.CA.7
– kasrning asosiy xossasidan, EKUKdan foydalanib kasrlarni umumiy maxrajga 
keltiradi;
6.CA.8
– kasrlarni umumiy maxrajga keltirib taqqoslashni biladi;
6.CA.9
– har xil maxrajli kasrlarni qo‘shadi va ayiradi. Aralash sonlarni qo‘shadi va ayiradi;
6.CA.10
a) butun sonni kasrga ko‘paytiradi. Kasrni kasrga ko‘paytiradi
.  
Butun sonni 
aralash songa ko‘paytiradi. Aralash sonni aralash songa ko‘paytiradi; 
b) o‘rin almashtirish, guruhlash, ko‘paytirishning qo‘shish va ayirishga nisba
-
tan taqsimot qonunidan foydalanib kasrlarni ko‘paytiradi;
c) sonning qismini topadi;

---

51
6.CA.11
a) o‘zaro teskari sonlarni topadi. Berilgan songa teskari sonni topadi. Kasrni 
butun songa bo‘ladi. Kasrni kasrga bo‘ladi
. 
Aralash sonlarni bo‘ladi; 
b) qismiga ko‘ra sonning o‘zini topadi;
c) kasrning asosiy xossasidan foydalanib o‘nli kasrga keltiradi. Bo‘lish orqali 
oddiy kasrni o‘nli kasrga aylantiradi;
6.CA.12
–  oddiy  kasrni  davriy  kasrga  aylantiradi.  Sof  va  aralash  davriy  kasrlarni 
farqlaydi. Sof va aralash davriy kasrlarni oddiy kasrga aylantiradi;
6.CA.13
– nisbat, proporsiya va uning hadlarini biladi. Proporsiyaning asosiy xossasini 
tatbiq qiladi;
6.CA.14
– foizni tushunadi. Sonni foizda va foizni sonda ifodalaydi. Sonning foizini va 
foizga ko‘ra sonni topadi. Proporsiyadan foydalanib foizlarni hisoblaydi;
6.CA.15
–  to‘g‘ri  va  teskari  proporsional  miqdorlarni  biladi.  To‘g‘ri  va  teskari 
proporsional miqdorlarni tatbiq qiladi;
6.CA.16
–  xaritalardagi  masshtablar  bo‘yicha  haqiqiy  o‘lchamni  topadi.  Haqiqiy 
o‘lchamni mashtabga o‘tkazadi;
6.CA.17
– musbat, manfiy va butun sonlarni farqlaydi. Musbat va manfiy butun son
-
larni son (koordinata) o‘qida tasvirlaydi.