Математика ақл ва заковат

Тайёрлов гуруҳи
дастурида геометрик шакллар кўринишини ўзгартириш, 
бир хил шакллардан бошқа хил шакллар тузиш назарда тутилган.
Тарбиячи болаларга ўз ихтиёрларидаги шаклларни қарашни, уларни шакл 
бўйича тақсимлаш, улар қандай аталишини ва қандай катталикда эканини 
айтишни таклиф қилади, сўнгра эса қандайдир икки учта шакл олиб, уларни 
бирлаштириш йўли билан қандай янги шакл тузиш мумкинлигини ўйлаб 
кўришни таклиф қилади. Болалар шаклларни тузганларидан кейин, қандай янги 
шакллар ҳосил бўлганини ва улар қандай шакллардан тузилганлигини гапириб 
беришни таклиф қилади.
Болаларни геометрик шакллар билан
таништириш 
Математика машғулотларида болалар энг содда геометрик шакллар 
билан, уларнинг баъзи хоссалари билан танишадилар, буюмларни геометрик 
эталонлар билан таққослаш асосида уларнинг(буюмларнинг) шаклини таҳлил 
қилиш ва баҳолашни ўрганадилар. 
Болаларда аста-секин шакл ҳақидаги умумий тасаввур шаклланади, 
бундай тасаввур мактабда геометрия, чизмачилик каби фанларни 
ўзлаштириш учун асос бўлади. 
Кичик гуруҳ 
Геометрик шакл.
Доирани таний олиш ва номини айтишни ўргатиш. Уни 
сезиш, ҳаракат ва кўриш йўллари билан текшириш усулларини ўргатиш. 
Квадрат билан таништириш. Доира, квадратни фарқлаш ва айтишни сезиш, 
ҳаракат ва кўриш усуллари орқали ўргатиш. 
Болаларга шар ва куб ҳақида тушунча бериш. 

---

79 
Турли топшириқлар ёрдамида шар ва куб 
ҳақидаги билимларни мустаҳкамлаш.
Учбурчакни таний олиш ва номини айтишни 
ўргатиш. Уни сезиш, ҳаракат ва кўриш йўллари 
билан текшириш усулларини ўргатиш. 
Ўрта гуруҳ 
Геометрик 
шакллар. 
Доира, 
квадрат, 
учбурчак шаклларини бир-биридан фарқлашни 
мустаҳкамлаш. 
Тўғри тўртбурчак шакли билан таништириш, 
тўғри тўртбурчак-квадратни фарқлаш ва айтишни, уларни сезиш - ҳаракат ва 
кўриш усуллари орқали ўрганиш. 
Овал шакли билан таништириш, доира, овални фарқлаш ва айтишни, 
уларни сезиш - ҳаракат ва кўриш усуллари орқали ўргатиш. 
Куб, шар, цилиндр каби шаклларнинг номини айтиш ва бир-биридан 
фарқлашни ўрганиш. 
Шакллар ҳар хил ўлчамда бўлиши мумкинлиги ҳақида тасаввур ҳосил 
қилиш (катта доира - кичик доира, катта квадрат – кичик квадрат). 
Таёқчалардан тўғри тўртбурчак, квадрат, учбурчак ясашга, бу шакллардан 
фойдаланиб турли нарсалар ясашни ўргатиш.