саводашона маззеш не мӯгӯн
, рос (т)-мӣ?
Ҳа, дута
инстута тамом ка (д)агӣ
”.
“Шумоба кори усто маа (ъ)қул–мӣ?
Ҳа
,
анча ме (ҳ)нат ка (д)агӣ
”.
Тавре ки баррасӣ мегардад, мусоҳиб ба ҷои ҷавоби муқаррарии
“камсавод аст” ва “ чандон таъби дил нест” мувозаҳои образноки онро дар
қолаби истеҳзо ва тамасхур истифода мебарад.
Инчунин дар Самарқанд барои иҷрои дархости хеш мусоҳиб мақсали
асосиро баён накарда, пурсиши берун аз мақсадро истифода мебарад. Масалан,
ба ҷои “Маро то шаҳр бо мошинатон бубаред”, саволи “
Ша (ҳ)арба рафсед-
мӣ
-”ро кор мефармояд. Ваҳолон ки мақсади асосии мусоҳиб ба шаҳр рафтан
аст.
Ҳамин тариқ, маводҳои лаҳҷавӣ собит менамоянд, ки нутқи гуфтугӯии
тоҷикони Самарқанд воситаҳои мухталифи баёнро соҳибанд ва он чизе ки
баррасӣ гардид, қатрае аз баҳрест. Паҳлӯҳои гуногуни норавшани он тадқиқи
амиқро тақозо доранд.
Адабиёт
:
1. Абдуллозода Р. Фарҳанги ибораҳои халқӣ. – Душанбе: Адиб, 1988.
Tilshunoslikdagi zamonaviy yo
‘
nalishlar: muammo va yechimlar
83
2. Адашуллоева Г. Шахс хислатини ифодаловчи фразеологизмларни
тадқиқ этиш ҳақида//Замонавий тилшунослик ва деревация қонунияти.
Республика илмий-амалий конференция материаллари. – Самарқанд:
СамДЧТИ, 2017. – Б. 35-39.
3. Бехбуди Н. Говор Самаркандских таджиков: автореф. дис. канд.
филол. наук: 10. 02. 22 / Н. Бегбуди. -М., 1956. -22 с.
4. Истамова М. Лексика и терминология швейного и вышивального
искусства в Самаркандских говорах; автореф. дис. канд. филол. наук: 10. 02.
22 / М. Истамова. –Самарканд, 1988. – 20 с.
5. Мақсудов Т. Лексика ва фразеологияи шеваҳои тоҷикони Исфара, -
Душанбе: Ирфон, 1977. -160с
6. Maҷидов X. Фразеологияи забони адабии тоҷик. Душанбе, 2007, саҳ.
82
7. Осимова Б. А. Ходжентский говор (Лексика и фразеология) Осимова Б.
А. - Худжанд: ММПИ, 2000. -56с
8. Фозилов M. Фарҳанги ибораҳои рехтаи забони ҳозираи тоҷик. Ҷ. 1,
Душанбе: Ирфон, 1963.
9. Фозилов M. Фарҳанги ибораҳои рехтаи забони ҳозираи тоҷик. Ҷ. 2;
Душанбе: Ирфон, 1964.
10. Холов П. Баъзе хусусиятҳои семантикии фразеологизмҳои шеваи
тоҷикони Самақанд //Труды СамГУ им. А. Навои. Новая серия, вып. 246. Вопросы
семантики индоевропейских языков. Самарканд, 1973. - С. 236 - 243.
11. Хонхучаева А. Этнографическая лексика таджикского языка по
свадебным и траурным церемониям. (на материале Самаркандского диалекта).
Автореферат диссертации доктора философии (PhD). - Самарқанд, 2019. - С.
50.
12. Хушенова С. В. Изафетные фразеологические единицы таджикского
языка. - Душанбе: Дониш, 1971. - 190 с.
Tilshunoslikdagi zamonaviy yo
‘
nalishlar: muammo va yechimlar
84
Do'stlaringiz bilan baham: |