|
Талабаларни ўқитишда масофавий таълим қанчалик зарур?
Бу ўқитувчи ва талабалар ўртасидаги онлайн дарс жараёнидир. Бундай дарслар учун аввало коммуникация, масофавий таълим услубий материаллари, электрон ва одатдаги дарсликлар, аудио ва видео дарсликлар, онлайн дарслар (интернет саҳифа) электрон кутубхоналар, тестлар, мультимедиа электрон дарсликлар ва албатта, интернетга уланган компьютер керак бўлади.
Бундай таълимда талаба ҳар куни таълим муассасасига бориши шарт эмас. Шу билан бирга бу тизим воситасида саломатлиги чекланганлар, узоқ ҳудудларда яшовчи болалар, ҳатто маҳкумлар билан бирга бўлиб турган ёшлар ҳам таълим олиши мумкин.
Катталарга эса масофавий таълимда ўз меҳнат фаолиятидан ажралмаган ҳолда таълим олиш ва малака оширишларига имконият яратилади. Бундан ташқари, масофадан туриб ўқиганда бир неча курсларда бир вақтнинг ўзида таълим олиш имкони мавжуд.
Шу билан бир қаторда масофавий (электрон) ўқитишни жорий этиш орқали қуйидаги вазифаларни амалга ошириш назарда тутилади:
масофавий, электрон ва аралаш таълимни жорий этиш орқали ҳар йили ўқитиладиган талабалар сонини сезиларли даражада оширишга эришиш;
талабаларнинг муайян соҳаларидаги қобилиятини аниқлаш имкониятини берувчи аниқ ва ҳар томонлама диагностикасини амалга ошириш асосида масофавий курсларни ташкил этиш;
талабаларини ўқитиш бўйича белгиланган вазифаларнинг сифатли бажарилишини таъминлаш;
масофавий ва анъанавий ўқитиш шаклларини интеграциялаш орқали ўқув жараёни самарадорлигини оширишга эришиш;
ахборот-коммуникация ва масофадан ўқитиш технологияларини жорий этиш;
масофадан ўқитиш – талабалар таълим жараёнига хос бўлган барча компонентларни (мақсад, мазмун, усул, ташкилий шакллар, воситалар) интернет технологияларидан фаол фойдаланган ҳолда масофадан туриб амалга ошириладиган ўқитиш шакли ҳисобланади;
электрон ўқитиш – ахборот-коммуникация технологиялари воситалари, электрон таълим ресурслари ёрдамида амалга ошириладиган ўқитиш тизими;
аралаш ўқитиш (“Blended Learning”) – бу анъанавий ўқиш билан электрон шаклда мустақил ўқишнинг интеграцияси бўлиб, ўқув жараёнининг айрим элементлари электрон таълим муҳитида олиб борилади;
адаптив ўқитиш – бу тингловчиларнинг тайёргарлиги, қобилияти, мақсадлари, мотивацияси ва бошқа хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда индивидуал ўрганишга асосланган ўқитиш модели ҳисобланади;
on-line режимида (синхрон) ўқитиш – масофадан туриб реал вақт режимида машғулотларни олиб бориш;
off-line режимида (асинхрон) ўқитиш – масофадан туриб электрон ўқув ресурсларини мустақил ўзлаштириш;
амалий машғулотлари – умумлаштирувчи хусусиятга эга бўлган амалий машғулот, лаборатория иши, семинар-тренинг, интерфаол машғулотлар кўринишида ташкил этилади;
оммавий очиқ онлайн курслар (МООС) – бу интернет орқали кўпчилик кириш имконияти мавжуд бўлган онлайн курслар.
Масофавий малака ошириш курслари ўқув жараёнини қисқа муддатли курслар шаклида амалга ошириш учун шакллантирилган қуйидаги ўқитиш технологияларини тавсия сифатида келтириш мумкин. Масофавий шаклда қисқа муддатли курслар ўқув жараёни синхрон ва асинхрон шаклларида амалга оширилиши назарда тутилади:
синхрон ўқитиш – реал вақтда электрон шаклда ўқитиш. Бундай ўқитишни ташкил этиш воситаларига видеоконференция, чат, вебинар ва бошқа воситалар киради. Бу каби воситалар асосида ўқиш жараёни реал вақт режимида амалга оширилади;
асинхрон ўқитиш – бунда ўқитиш ҳар бир тингловчининг ўзи учун қулай бўлган турли вақтларда мустақил ўқиш шаклида амалга оширилади. Бундай ўқитишда таълим муассасасидан узоқда бўлган тингловчилар мустақил равишда тегишли ўқув дастурлари бўйича ягона ўқув-методик материаллар асосида олиб борилади.
Синхрон ва асинхрон режимида ўқиш жараёнида ўқув машғулотларга кўра талабалар белгиланган вақтларда модуллар бўйича жорий, оралиқ назорат ишларини бажариши лозим бўлади.
Шунингдек, мустақил малака ошириш жараёни охирида талабаларнинг модулларни ўзлаштирганлиги, назорат ишларини бажарганлиги юзасидан олиб борилган мониторинг натижалари асосида таҳлилий хулосалар тайёрланиши назарда тутилади. Бунда сифатли ўқув натижаларига эришиш мезонлари сифатида ўқиш вақти, талабаларнинг ўзлаштириши, қайта алоқа сифатини талаб даражада таъминлаш мақсадга мувофиқ.
Шундай қилиб, ушбу шаклда амалга оширилган масофавий курслар талабаларга қонунчиликдаги янгиликларнинг мазмун-моҳиятини етказиш, соҳа фаолиятининг илғор ютуқларини ўргатиш, фаолият учун зарур касбий маҳоратини ошириш, тизимли камчиликларни бартараф қилиш кўникмаларини ривожлантириш ҳамда ходимларнинг касбий фаолияти давомида тайёргарлигини доимий ошириши, ўз вақтида назарий ва амалий билими, кўникма ва малакаларини амалиётда қўллаши орқали касбий компетентлигини такомиллаштиришда самарадорликни таъминлашга хизмат қилиши мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |
