«mashinasozlik texnologiyaSI» kafedrasi «mashinasozlikda innovatsion texnologiyalar» fanidan tajriba ishlarini bajarish bo’yicha uslubiy ko’rsatma

3.ISHNI BAJARISH TARTIBI


Ishni bajarishdan oldin xavfsizlik texnikasi va berilgan mavzuning nazariy savollari bo’yicha o’qituvchi nazoratidan o’tish kerak. SHundan so’ng ishning eksperimental qismini bajarish uchun ruxsat olinadi.
3.1.Texnik hisoblar orqali me’yorlashtirish bajarilsin.
3.1.1.Texnologik sozlash operatsiyasining eskizi tuzilsin (4.1-rasm).
3.1.2. Bajarilayotgan operatsiya utishlar va xolatlarga bulinsin.
3.1.3. Kesish uzunligi, zagotovka o’lchami, dastgohni boshqarish va yoqish sistemasi, o’rnatish moslamasining turi, kesish maromlarini kaydlansin.
3.1.4.Xar bir o’tish uchun texnologik asosiy vaqt hisoblansin (4.3 formulasi).
3.1.5.Holatlardagi normativ materiallarga asoslanib, berilgan operatsiya uchun yordamchi vaqt belgilansin.
4.3-jadval.
Operatsiyadagi holatlar uchun yordamchi vaqtni hisoblash misoli

Ishchi holatlar	Normativlar buyicha vaqtlar	Aniq vakt, daq.
1. Detalga xomut qirgizilib mahkamlansin. 2. Detalni oldingi markazga urnatib orqangi babka markazi bilan mahkamlansin. 3. Firiktsion richag bilan shpindel aylanishlari ulansin. 4. Keskichni detalga uzunasi yunalishida qul bilan keltirilsin. 5. Limba bo’yicha uskuna bilan keskichni kundalang kuchirilsin. 6. Surilish ulansin. 7. Keskichni detaldan kundalang yunalishda olib quyilsin. 8. Support karetkasini uzunasiga qul bilan yurgizilib uz xoliga qaytarilsin. 9. Firiktsion richag bilan shpindelni aylanishlari uzilsin. 10. Orqangi babka pinoli bushatilsin va orqangi babka markazi orqaga surib kuyilsin. 11. Detal olinib 2 metr o’zoqlikda joylashtirilsin. 12. Xomut bushatilib yechilsin. J a m i	0,05 0,065 0,01 0,015 0,035 0,01 0,025 0,02 0,01 0,025 0,015 0,03 0,31 daq

3.1.6. Normativ materiallar asosida, texnik vaqt, tashkiliy xizmat ko’rsatish vaqti va dam olish vaqtlari aniqlansin.

Bizning misolimiz uchun quyidagicha qabul qilamiz:
t_xiz=2%(t_on),daq
t_tash=2,5%(t_on),daq
t_j=0,5% (t_on),daq.
3.1.7.Xamma tashkil etuvchilarni jamlab T donabay vaqt aniqlansin.
3.2. Xronometraj bilan tashkil etuvchi vaqtme’yorlari belgilansin.
3.2.1. Texnologik sozlash eskiziga va ko’zatishlarga asoslanib, operatsiyadagi noratsional tashkil etuvchilar qisqartirilsin. Sozlangan dastgohda detalga ishlov berishning xamma o’tishi va holati amalga oshirilsin.
3.2.2. Sekundomer yordamida operatsiyani tashkil qiluvchi o’tishlar va holatlarning davom etish vaqti 10 martadan o’lchansin va 4.3-jadval to’ldirilsin.
3.2.3. Detalga ishlov berishdagi xronometraj jarayonida xaqiqiy mashina vaqti aniqlansin.
3.2.4. Olingan vaqt natijalari tashkil qilinsin va qatordagi katta farq qiladigan qiymatlar bardoshlilik koeffitsientidan foydalanib qisqartirilsin.
3.2.5. Har bir ko’zatishlarni o’rtacha arifmetik qatorini topib, xar bir o’tishni o’rtacha davomiyligi topilsin.
3.2.6. Alohida holatlarni davomiyligini jamlab t_on-operativ vaqt aniqlansin.
3.2.7. Xronometraj yo’li bilan olingan operativ vaqtga, xizmat ko’rsatish va dam olish vaqti kiritilsin.
3.2.8. Xronometraj va texnik hisobiy yo’l bilan olingan T_d -donabay vaqtni solishtirilsin.
3.2.9.Ish joyi tozalansin.