“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

eng baland sathi (UVV) deb ataladi. Daryolardagi suvning sathi yozda va qishda eng 
kam  bo`ladi,  unga  silqindi  (mejennix)  suv  sathi  (UMV)  deb  ataladi.  Ko`prikning 
qatnov  qismi  yuzasidan  (UMV)  silqinda  suv  sathigacha  bo`lgan  masofaga  ko`prik 
balandligi deb ataladi. Bo`ylama ravona qurilmasining eng pastki qismidan eng ko`p 

---

 
126 
suv balandligi sathigacha bo`lgan  masofa  ko`prik  ostidagi  erkin  balandlik  deyiladi. 
U kemalar yoki baland suvlarni havfsiz o`tib ketishlari uchun yetarli bo`lishi kerak. 
Suv osti bo`shlig`i, bo`ylama ravona va ko`prik balandligi, shuningdek undan 
o`tish  kengligi  ko`prikning  asosiy  o`lchovlari  bo`lib  hizmat  qiladi.  Ko`priklar 
yog`ochdan,  toshdan,  betondan,  temir  betondan  va  metalldan  qilinishi  mumkin. 
Qo`yiladigan yuklamalar turiga qarab ko`priklar quyidagilarga bo`linadi:  

  Avtoyo`l ko`priklari – avtomobil yo`llariga quriladi; 

  Temir yo`l qo`priklari – temir yo`llarga quriladi; 

  Piyoda  ko`priklari  –  piyodalar  harakatini  o`tkazib  yuborishi  uchun 
quriladi; 

  Shahar ko`priklari – shahar sharoitida avtomobil, tramvay va piyodalar 
harakatini o`tkazib yuborish uchun quriladi; 

  Aralash  ko`priklar  –  bir  vaqtni  o`zida  avtomobil  va  temir  yo`l 
harakatini o`tkazib yuborish uchun quriladi; 

  Maxsus  ko`priklar  –  quvurlar,  kabellar,  issiqlik  trassasasi  va 
boshqalarni o`tkazib yuborish uchun hizmat qiladi.