Машиналар ишончлиги ва техник сервис. Machine reliability and maintenance

7 – расм. Машинанинг “яшаш цикли”: 
ОА – лойиҳалаш даври; АВ – ѝзлаштириш даври; ВС – ишлаб 
чиқаришни барқарорлаштириш даври; СD – ишлаб чиқариш суръатининг 
сустлашиш даври; DE – ишлаб чиқаришдан олиш даври; DD’ – машинанинг 
модернизациялаш ва унга сифатли техник хизмат кѝрсатиш ѐрдамида унинг 
ресурсини ошириш даври.
7-расмда кѝрсатилганидек хар бир техник тизим маънавий эскиради, 
жисмоний ейилади. Агар унга ѝз вақтида техник хизмат кѝрсатиб, сифатли 
таъмирлаш ишлари ѐки ундаги баъзи тез ишдан чиқадиган элементлари қайта 
алмаштирилиб ѐки тикланар экан унинг “яшаш цикли” янада ортади 
(схемадаги пунктлар чизиқларга эътибор берилсин). 
Махаллий пахта териш машиналаримиз маънавий эскириш, қариш ва 
қайта тикланиш даврини бошдан кечирди. Улар табора такомиллаштирилиб 
бормоқда. 
Унинг 
рақоботдошлигини, 
харидоргирлигини 
таъминлашга 
Республикамиз олимлари керакли ИТИ-ни олиб бормоқдалар. 8-расмда аграр 
секторида техникаларга бѝлган эҳтиѐжни қондириш йѝллари тақдим этилган.

---

ТЕХНИКАЛАРГА БЎЛГАН ЭХТИЁЖНИ ҚОНДИРИШ
Й Ў Л Л А Р И 
 
8-расм. Республикамиз қишлоқ хўжалигини механизациялаштириш ва техникаларга хизмат кўрсатиш, 
уларни таъмирлашнинг моддий техник асослари.
Ўзбекистон Республикасида қишлоқ хѝжалигини механизациялаш асослари 
“
Ўзқишхѝжтавминаттаъмир
” қѝмитаси ва 
машиносозлик тизими 
томонидан хорижий 
фирмаларда ишлаб 
чиқарилаѐтган 
техникаларни 
Республикамизга олиб 
келиш, уларни тѝпроқ-
иқлим шароитларимизга 
мослаштириш. 
Машиносозлик корхоналарида ишлаб 
чиқариладиган машиналарнинг техник 
даражасини хорижий фирмалар 
хамкорлигида такомиллаштириш: 
1. Махаллий 
пахта 
териш 
машиналарининг янги русумларини 
ишлаб чиқиш. 
2. “Лемкен” 
фирмаси 
ва 
“Чирчиққишлоқмаш” заводида ағдарма 
плугларни ишлаб чиқаришни ташкил 
қилиш. 
3. “Камминз” фирмаси двигатели 
билан “ТТЗ”-джа ТТЗ -100К (98о.к..) 
тракторларни ишлаб чиқариш. 
Махаллий ва чет эл қишлоқ 
хѝжалиги техникаларига 
фирмали таъмирлаш, техник 
сервис хизматини намунали 
ташкил қилиш. “Техник 
сервис марказлари” билан 
туман МТП-лари ораларида 
ѝзаро фаолият кѝрсатиш 
ишларини намунали ташкил 
этиш ва уларни янада 
такомиллаштириш.

---

9 ва 10 – расмларда илм-фан, техника тарақиѐтининг ривожланиш 
структураси, ишлаб чиқариш ва таъмирланган махсулот бозорининг 
рақоботдошлигини ошириш омиллари кѝрсатилган. 
Бугунги кунда йирик олимларимизнинг илмий махсули бѝлган АСМ 
мажмуйини инновациялаш соҳасида илм-фаннинг икки босқичли 
ривожланиш структурасига эгамиз (9-расм).