SHAXSIY GIGIENA-bubola sogligini saklash, mustaxkamlash, kasallikning oldini olish maksadida ayrim a’zolarini yoki umuman organizmni (tanani) parvarishlash, ozodalikka rioya kilishdek foydali odatlar (fazilatlar) yigindisidir. SHaxsiy gigiena badanni ozoda saklashni bosh-oyok kiyimdan tugri foydalanish koidalarini uz ichiga oladi . SHaxsiy gigienaning asosiy koidalari bola organizmining anatoma-fiziologik xususiyatlarini nazarda tutgan xolda bajariladi . SHaxsiy gigiena koidalariga rioya kilishni bolani yoshligidan odatlantiriladi va ular bu narsalarga 6-7 yoshida butunlay urgangan bulishi kerak, Bola terisi nozik va osongina jaroxatlanadigan bulganligi uchun , tugri va doimiy parvarishlash uning normal ishlashini taminlashining asosiy shartidir.
CHumiltirish. Bolani chumiltirish muxim gigienik muolajadir . Bolalarga birinchi marta gigienik vannani kindik koldigi tushishi va kindik yarasi bitishidan 1-2 kun uegach kilinadi. Bolani 6 oygacha kunda . 6 oydan 12oygacha kun ora , 2-3 yoshligida xaftasiga 2 marta ,4-5 yoshdan boshlab xaftasiga bir marta chumiltiriladi .
Olti oygacha bulgan bolani chumiltiriladigan suvning xarorati 36 - 36.5 bulishi kerak, Bola bir yoshgacha 5-7 minut .2 yoshidan 8-10 minut , 3 yoshdan boshlab 10-15 minut davomida chumiltiriladi . Bolani tungi uykudan 1-1,5 soat oldin muayyan bir vaktda, ya’ni ovkatlanishdan 40-45 minut avval yoki 1 soat utkazib chumiltirish maksadga muvofikdir . Bunda bola ovkatlanib bulgach 30 min. Dam olishi kerak . Bolani maxsus issik suvda sovunlab yuvilgan chini va ruxlangan vannada chumiltiriladi , agar chumiltirish bolalar muassasida utkaziladigan bulsa, undavannani albatta 0,5% xloramin eritmasi bilan yuvib tozalash va sungra issik suvda chayish kerak . Bir oygacha bulgan bolalarni suvga yurgak lattasining ustiga utkaziladi va bir kul Bilan boshini ushlab turiladi , boshka kul bilan boshning sochli kismini , tanasini . kul oyoklarini bolalar sovuni bilan (vannadagi suvdvn bolaning yuzi yuvilmaydi), kulga yungli kulkop kiygan xolda, katta yoshli bolalarni esa machalka bilan sovunlanadi.
Bir yoshdan kata bolalarni vannada utirgan xolda chumiltiriladi, bunda bola nafas olishda kiynalmasligini kuzda tutgan xolda kukrak yukori kismi ochik koladi. ya’ni suv Bolaning emchagiga kadar bulishi kerak.
CHiniktirish maksadida vannadagi suvga nisbatai 1-2 gradus xarorati past bulgan suvni bolan ustidan kuyiladi CHumiltirib bulgach terini oxistalik bilan sochikni teriga bosish xarakati bilan kuritiladi va teri burmalariga tozalangan usimlmk moyidan surtiladi.
Agarda bolani uykudan oldin chumiltirilmasa, unda uning albatta oyoklari va chotini yuvish kerak. Bolaning kuni oyok-kulini va chotini yuvish bilan boshlanib, shu Bilan tugashi kerak. Bolaga tushuntiriщ yuli bilan kirlikka nisbatan manfiy munosabat uygotish kerak. Ikki yoshdan boshlab uz xolicha kjinishga sharoit yaratish kerak, bunda albatta yuz-kulini tugri yuvishni kursatish sovun va sochikdan tugri foydalanishni urgatish zarurdir. Bolani vodoprovod Jumragidan foydalangan xolda yuvintiriladi. Bola kulini xar doim ovkatlanishdan oldin va Xojatxonaga borgandan keyin yuvishi kerak.
Bu boladagi birinchi gigienik kunikma bulib, uni albatta mustaxkamlash zarurdir, Bolani 2 yoshgacha vannada chumiltiriladi uchinchi yoshidan boshlab dushda chumiltirish mumkin . Bunda kam bosimli suv, 20-25 sm balandlikdan tushishi kerak. Kukrak yoshidagi bolalarni xar siygandan yoki ichi kelgan keyin chotini yuvish kerak. Bolalarning chotini ilik suv bilan vodoprovod jumragidan yoki krujkadan foydalanib yuviladi. Kiz bolalarning chotini yuvishd Kornidan yukoriga karagan xolda ushlanadi. Bundan maksad ifloslangan suv anal teshikdan jinsiy a’zoga okib tushmasligidir. Ugil bolalarni chotini xar landay xolatda yuvish mumkin Agar juda ifloslangan bulsa chotini sovun surtib yuvish kerak. yuvintirib bulgandan keyin ternii yurgak lattani bosib kuritiladi. Terini artishga maslaxat berilmaydi, chunki bu Yalliglanishga olib kelishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |