Mashgulot № Mavzu

Bemorlarni transport vositasida tashish.

12. 
    Qaysi usulda bemorni tashishni vrach xal qiladi. Bemorni axvoli og’ir bo’lmasa uni xamshira yoki sanitarka bo’limga kuzatib boradi. Og’ir bemorlarni nosilkada yoki maxsus g’ildirakli nosilkada tashiladi. Agar bular bo’lmasa bir kishi ko’tarib yoki suyab boradi, bunda bemor, olib boruvchini yelkasidan ushlab boradi. Ikki kishi bo’lganda esa bittasi oyog’i va dumbasidan, ikkinchisi esa orqasi va boshidan ko’taradi. Agar uch kishi bo’lsa, biri oyog’idan ,ikkinchisi beli va qisman orqasidan, uchinchisi esa orqasi va boshidan ko’tarib boradi. Agar lift bo’lmasa, og’ir bemorlarni nosilkada ko’tariladi, bunda bemorni boshi oldi tomonda bo’lib, oyoq turgan qismi biroz ko’tarilgan xolda bo’ladi. Og’ir bemorlarni nosilkada o’rniga, ozor bermasdan extiyotlik bilan olib yotqiziladi. Bunda nosilkani oyoq qismi krovotni bosh qismiga qo’yiladi, agar joy tor bo’lsa nosilka karovotga yonma- yon qo’yilib, tibbiyot xodimlari zambil bilan krovatni o’rtasida bemor tomonga qarab turishlari kerak.
    

KIYIM tanani sovukdan, issikdan, shamoldan. nurdan, mexanik va ximiyaviy jaroxatdan, mikroblar Bilan ifloslanishdan saklagich sifatida ishlatiladi.

Kiyim issikdan bedastirlikni ta’minlaydi, bunda xarorat xosil kilish Bilan uni sarflash

mutanosibi organizmga ortikcha zur berilgan xolda boshkariladi. Bolalarda teri bezlaridan ajraluvchi moddalar ta’sirida ichki kiyimlar tez kir buladi, bu esa uz urnida ichki kiyimni tez-tez yuvib turishni takazo kiladi. Tabiiy ipdan tukilgan ichki kiyim teri chikindilarini 5-7 kundan sung,sun’iy matodan tukilganda esa 3-5 kundan sung singdirolmay koladi. SHuning uchun ichki kiyimni uzgartirish bir xaftadan oshmasligi kurak.paypok va noskilar esa kunda almashtirilali. Bolalar ichki kiyimini tez-tez yaxshisi bolalar sovuni Bilan yuvib turish kurak,kraxmalamasdan aloxida dazmollab,aloxida saklash kerak. Bolalar kiyimi yukori darajali gigroskopik (nam tortadigan) tolali matodan tikilishi,ochik rangli yuulishi zarur.Bu xislat krendeshin.batist.paxmok va chit gazlamalarida buladi.Katga yoshdagi bolalar uchun ipak tolali matodan foydalanish mumkin.ammo uch yoshgacha bulgan boladarga bunday matolar tavsiya etilmaydi, sun’iy tolali matodan tikilgan kiyimlar esa «mutlako» mumkin emas. Bolalar kiyimlari kulay, badanni sikmaydigan., choksiz tugma va munchoklarsizdez va kulay kiyib yechiladigan bulishi kerak.

BIR YoSHGACHA BULGAN BOLALAR KIYIMI bolani sovukdan saklashi, lekin bu Bilan uning xarakatini chegaralab kuymasligi kerak. Bolalar muassasalarida (bir oygacha bulgan bolalarning kiyimini kunda yuvib turish sharoiti bulgan takdirda) bir kungi muljallangan kiyimboshlar kompleksi kuyidagicha:

CHitdan tikilgan yaxtakcha - 6-8

Paxmokdan tikilgan yaxtakcha - 5-6

CHitdan tikilgan yurgak latta - 1 OOx 100 - 20-24

Issik paxmokdan yasalgan yurgak latta - 8-15

Marlidan yasalgan taglik latta - 50 x 50 - 20-24

Yupka rumolcha (boshiga) - 2-3

Kurpa jildi - 2-3

Jun odeal – 1

Paxmok odeal - 1

Paxta kurpa - 1

Bolalar klyonkasi - 100 x 100 (kravat uchun) - 1

Bolalar klyonkasi - 30 x 30 - 1

Yangi tugilgan bolani yurgaklashda bir necha usullari ma’lum, lekin kaysi yurgaklash bolani yetukligiga, yil fasliga, tashki muxit xaroratiga, karab tanlanadi. Keyingi vaktlarda bolaning fiziologik xolatini buzmaydigan erkin yoki bush yurgaklashdan kuprok foydalaniladi. Bunday yurgaklashda bolaning ikkinchi kunidan boshlab boshi ochik kolgan xoda, kuli odeal ustida koladi va bolaga chit va paxmok yaxtak kiygiziladi, odealning bir cheti ikkinchisi ustidan uralgan buladi. Odatdagi yurgaklashda, yurgaklash stolining ustiga avval paxmok yurgak latta sungra chit yurgak latta solinadi. Uning ustiga uchburchak xolda taxlangan yumshok matodan yasalgan (dokadan bulishi xam

mumkin) taglikning keng tomoni belga tugri kelishi kerak, pastki burchagini bolaning chotidan korniga utkaziladi, yon tomonlari Bilan tana uraladi. Bichilishning oldini olish uchun klyonkadan foydalanilmaydi. Uning urniga taglik latta ustidan Yana ьir taglik latta siydikni singdirib olish uchun bir necha kavat kilib taxlab kuyiladi. Undan sung yupka va kalin yurgak lapa bilan galma gal yurgaklanadi. Bunda yurgak lattaning yukori chap kismini bola belini ung tomoniga karab uraladi, ung tomonini esa chapga tomon uraladi , nact chap kismi bilan chap oyokni nact ung kismi bilan ung oyokni uraladi. SHundan sung issik yurgak latta Bilan xudi oldingiga uxshash kaytariladi. lekin pasti Bilan oyoklari berkitiladi va burchaklari beliga kistiriladi. Zaruriyat bulsa bola usti 120x80sm kattalikdagi paxmok odeyal bilan berkitiladi. Yurgaklashni kukrak kafasi yoki kornini kismaydigan kilib tez va osoyishta bajarish kerak. Yangi tugilgan bolani biroz yonboshlatib yostiksiz yotkiziladi .

2-3 oylik davridan boshlab kunduzgi uxlamaydigan vaktida yurgaklash urniga uzun tugmasiz ishton (polzunik) kiydirib kuyiladi (bemalol xarakat kilishi uchun). 4 oylikdan boshlab bolaning bolaning sulagi kup ajrala boshlashi sabaьli kiyiminingustidan kukrak fartukchasi tutib kuyiladi

CHitdan yasalgan rumolchani yoki kalpokchani fakat bolani chumiltirgandan sung yoki tashkariga aylantirishga chikarilganda kiydiriladi.

9-10 oyligidan boshlab yaxtak urniga kuylakcha, paxmokli yshtonchalar bolaning yoshiga moslab kiygiziladi.

Yasli yoshidagi bolalar uchun kuyidagi kiyimlardan foydalaniladi : kizlar uchun - uyda kiyiladigan kuylakchalar. xalatlar sarafanchalar , kofta - tursiklar ; ugil bolalar uchun- xar xil kostyumlar ,kuylak - shimlar kiygiziladi .Bolalarning kiyimi odatda old tomoni tekis . orka tomoni chalishtirilgan lenta yuilan yelkasida maxkamlanadi.Xavo issik bulganda chitdan yasalgan yengil kiyimni bir-ikki kavat kiygizish yetarli . Salkin xavoda esa , bolaga 2-3 kavatyumshok paxmokdan tikilgan kiyim kiygizish kerak . Sovukda kiyimi 4 kavatdan kam bulmasligi va bunda palto yoki kurtka kiydirishkerak .