Машғулот №1

Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги


Тошкент педиатрия тиббиёт институти


Болалар касалликлари пропедевтикаси кафедраси


ТИББИЁТ КАСБИГА КИРИШ
I курс
Таълим соҳаси: 510000 – Соғлиқни сақлаш


Таълим йўналиши: 5510200 – Педиатрия иши


Умумий ўқув соати -59 соат

Шу жумладан:

Маъруза - 4 соат
Амалий машғулот - 14 соат
Клиник амалиёт - 18 соат
Мустақил таълим соати - 23 соат
Машғулот № 1

Мавзу: Болаларга ва ўсмирларга даволаш-профилактик ёрдам кўрсатишнинг замонавий тамойиллари. Болалар даволаш-профилактик корхоналарининг ишини ташкиллаштириш. Болалар касалхонасининг даволаш-ҳимоялаш тартиби. Соғлом ва бемор болаларнинг парвариш қилиш тизими ҳақида тушунча

Болалар туғилганидан хар бир инсонга тегишли бўлган хеч ким дахл қила олмайдиган эркинлик ва ҳуқуқларга эга бўлишади. Бу бола ҳуқуқлари тўғрисидаги конвенциянинг асосий қоидаларидан бўлиб, бу конвенция бутун дунё юзидаги болалар ва уларнинг оиласи хаётини ўзгартирадиган «Бола ҳуқуқлари тўғрисидаги халкаро шартнома» хисобланади.
Дунёдаги барча давлатларда инсонлар маданий ёки диний эътиқодидан ғамхур оилавий мухит, ўйин-кулги ва маданий хордиқ олиш ҳуқуқлари, барча турдаги эксплуатация ва ёмон муаммолардан ҳимояланиш ҳуқуқларидан фойдаланиши, шунингдек уларнинг фикр-мулохазалари ва овозлари аҳамиятли масалаларни хал этишда хисобга олиниши учун курашмоқда.
1989 йилда қабул килинган Конвенция инсон ҳуқуқлари бўйича нодавлат ташкилотлар ва экспертларнинг 60 йилдан ошиқроқ курашларининг кульминация нуқтаси бўлди. Халқаро конвенция Ўзбекистонда 1992 йилда тан олинди.
Хозирги кунда барча давлатлар (иккита давлатдан ташқари) ушбу шартномада белгиланган нормаларга амал қилишга келишишган. Бу шартнома барчанинг, айникса ҳукумат учун барча болалар, 18 ёшгача бўлган барча инсонлар хақида қайғуриш, уларни ҳимоя қилиш устивор вазифа эканлигини таъкидлайди.
Конвенция юридик мандат билан чекланиб қолмасдан болаларга нисбатан янги аҳлоқ принциплари ва халқаро муомала нормаларини яратади.
Конвенцияга қадар болалар ҳуқуқларига доир бошқа халқаро шартномалар ва битимлар бор эди, аммо бу конвенция шу маънода ягонаки :
1. Кенг қамровли – у болаларнинг фуқоролик сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқларини таъминлайди.
2. Универсал – ҳар қандай миллатлар бирлашмаси, барча вазиятларда барча болаларга тегишли.
3. Мутлоқ – хаттоки ресурсларга эга бўлмаган ҳукумат ҳам болалар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш харакатларини бажаради.
4. Яхлит – барча ҳуқуқлар бўлинмайдиган, ўзаро боғлик ва бир хил қимматлилигини таъкидлайди.