Мақсади, вазифаси, объекти, усуллари ва бошқаларга қараб, прогнозларни турли хил турларга ажратиш мумкин.
Уларга қуйидагилар киради:
1. Истиқболлаштиришнинг қўлами бўйича:
а)макроиқтисодий истиқболлар;
б)тармоқлараро ва худудлараро истиқболлар;
в)халқ хўжалик комплексларнинг ривожланиш истиқболлари.
2. Амал қилиш вақти бўйича:
а)оператив истиқболлар |1 ой муддатгача|;
б)қиска муддатли истиқболлар |1 ойдан 1 йилгача|;
в)ўрта муддатли истиқболлар |1-5 йилгача|;
г)узоқ муддатли истиқболлар|5-15-20 йилгача|;
3. Ўрганилаётган объектларнинг характери бўйича:
а)ишлаб чиқариш муносабатларнинг ривожланиш истиқболлари;
б)фан-техника тараққиётининг ижтимоий иқтисодий шарт-шароитлари ва оқибатларини истиқболларини;
в)халқ хўжалик ривожланишиниг истиқболлари;
г)молиявий муносабатларни истиқболлаштириш;
д)даромадлар ва иарҳларни истиқболлаштириш.
Жаҳон амалиётида макроиқтисодий режалаштириш турли туман усуллари қўланилади.
Бу усулларни қуйидаги чизмада кўриш мумкин:
Иқтисодий даражада мувозанатни таъминлашда йиғма ва хусусий балансдан кенг қўлланилади. Йиғма баланслар миллий иқтисоднинг ривожланиш натижаларини ифодаловчи иқтисодий кўрсаткичларни аниқлашда кенг қўлланилади. Хусусий этувчи омилларни ҳисобга олишда, молиявий ва меҳнат ресурсларига бўлган талаб ва таклиф ўртасида мувозонатни таъминлаш учун хизмат қилади.
Ҳалқ хўжалиги баланси қуйидаги бўлимларни ўз ичига олади:
1. Жаъми ижтимоий маҳсулот ишлаб чиқариш ва тақсимлашнинг йиғма баланси.
2.Миллий даромад ишлаб чиқариш, тақсимлаш ва қайта тақсимлашнинг йиғма баланси.
Асосий фондлар ва капитал қўйилмалар баланси.
Меҳнат ресурслари йиғма баланси.
Моддий баланслар моддий ресурсларга бой бўлган талаба ва таклиф ўртасида мувозанатни ўрнатиш учун хизмат қилади.
Иккала балансларнинг ресурслари қуйидаги моддаларни ўз ичига олади.
Йил бошидан қолдиқ.
Ишлаб чиқариш
Импорт
Бошқа тушумлар
Ишлаб чиқариш воситалари моддий баланс ресурсларни қуйидагича тақсимланишини кўзда тутади.
Ишлаб-чиқариш фойдаланиш эхтиёжлари.
Молиявий баланслар ёки қиймат баланслари ҳам 2 қисмдан иборат бўлиб, 1 қисмида даромадлар, 2-қисмда харажатлар акс эттирилади.
Харажатлар қисмида эса давлат бюджет томонидан, яъни халқ хўжалиги молиялаштириш характерлари, фан бошқарув учун харажатлар ва бошқа шу каби моддалар акс эттирилади. қиймат балансларнинг энг содда кўриниши бу аҳолининг пул даромадлари ва харажатлари баланси ҳисобланади. Аҳолининг пул даромадларини қуйидагилар ташкил этади.
1. Иш ҳақи ва иш ҳақи кўринишидаги бошқа пул даромадлари.
Жамоа хўжаликларда меҳнат ҳақи.
Нафақалар, стипендиялар турли хил пособиялар.
Харажатлар қисмини қуйидагилар ташкил этади.
Товарларни сотиб олиш.
Хизматлар учун тўлов
Мажбурий тўлов
Жамғармаларнинг ўзгариши
Фойдаланилган адабиётлар:
Акрамов Э. А., Таиров А. Э. "Экономические реформм Республики Узбекистан" - М. : ТОО "Люкс-арт", 1998. - 236 с.
"Ўзбекистон Республикаси молиявий қонунлари", 1997й. 1-12 сонлари, 1998й. 1-12 сонлари ва иловалари ва 1999й. 1-12 сонлари ва иловалари, 2000й. 1-12 сонлари ва иловалари. Ўзбекистон Республикаси Молия Вазирлиги, Молия ва нархлар илмий-тадқиқот институти, Т. : 1997 - 2000Й.
Родионова В. М. Финансм. М. : "Финансм и статастика", 1995, - 432с.
Гатауллин Ш. К. Солиқлар ва солиққа тортиш. Ўқув қўлланмаси.
Ўзбекистон Республикаси Давлат Солиқ қўмитаси, Т. : 1996, - 3046.
Ткачук М. Й. Государственньш бюджет. Уч. пос. Минск: "Вўсшая школа", 1995, - 240 с.
Лободенко Н.В.Аудит и диагностика банкротства. ҒҒ"Финанси", 1997г., №2.
Бункина М. К., Семенов В. А. МАКРОЭКОНОМИКА (основў экономической политики)" Уч. пос. М.: АО"ДИС", 1996, - 320с.
Т. Маликов Молиявий қарор қилиш асослари. Т. : "Меҳнат", 1996.