Mа’ruzаlаr mаvzulаri ro’yxati

Janubiy Amerika. Bu qit’aning faunasi o’ziga xos betakror turlarga ega. Lekin inson tufayli ko’pchilik hayvonlari son jihatdan keskin kamayib ketdi. Masalan – shinshilla, yaguar, otselot, ontsillalar terisi uchun juda ko’p miqdorda ovlangan. 1967 yilda AQSH Bojxonalaridan 115458 na otselot terisi olib o’tilgan. Gigant suvsarning terisining narxi $200 turadi. Agar XX asrning 40 yillarida Perudan AQSHga har yili 2 ming teri yuborilgan bo’lsa 60 yillarda bu ko’rsatkich 500 taga tushib qoldi. Vikunya va guanakolar, sherqiyofa tamarin, Geldi kallimikosi, ko’zoynakli ayiq va yoldor bo’rilarning soni keskin kamayib ketdi. Shuningdek, chiroyli to’tiqushlar, kolibrilarni ovlash natijasida bu hayvonlar noyob va kamyob bo’lib qoldi.
Avstraliya. Ushbu qit’ada Yer sharidagi eng primitiv va arxaik sutemizuvchilar hayot kechiradi. Avstraliya faunasi orol tipidagi fauna hisoblanadi. Avstraliya kasf qilingandan keyin birinchi bo’lib ko’chib kelgan insonlar ko’pchilik hayvonlarni qirib yuborganlar. Masalan – Avstraliya xaltali bo’risi – tilatsin insonlar ko’chib kelmaslaridan oldin bu yerlarda qirilib ketgan edi. Ammo Tasmaniya orolida ularning soni ko’p bo’lgan. Tilatsin qo’ylarni yeb zarar keltiradi deb e’lon qilindi, unga qarshi kurash olib borildi. 1888 yildan 1914 yilgacha o’ldirilgan har bir xaltali bo’ri uchun hukumat katta miqdorda pul to’lagan. Bu davr mobaynida 3000 ga yaqin tilatsin otib o’ldirildi. 1961 yildan keyin xaltali bo’ri – tilatsin umuman qayd qilinmagan. Faqat bu hayvonni rasmi pivo qutilarda qoldi.

Shuningdek, kengurularning 4 turi butunlay qirib tashlandi, katta mashqqatlar evaziga koala ayig’i saqlab qolindi, ponadumli burgut va yovvoyi it – dingo yildan-yilga kamayib bormoqda. Avstraliyaga olib kelingan uy hayvonlari tufayli mahalliy xaltali o’txo’r hayvonlar; yexidna va o’rdakburunlar keskin kamayib ketdi. Qushlardan atrixornis (Atrichorhis olamosis)