Ma’ruzalar matni 1- ma’ruza: dinshunoslik faniga kirish. Reja

Gerder, Shlegel’, I.Kant, Gegel’, Shleyermaxer  va boshqalar tamonidan umumtarix rivojlanishi
kontseptsiyasi ishlab chiqildi. Ular yokdab chiqqan nazariyalari bo’yicha, dinni o’rganishga tarixiy
rivojlanish nuqtai nazaridan qarab, uni jamiyat taraqqiyotidan ajralgan holda tadqiq qilish mumkin
emaslIgini   ilmiy   asosladilar.   Bu   holat   keyinchalik   dinshunoslik   fanini   o’rganishning   asosiy
tamoyillaridan biriga aylavdi.
XX asrning 60 yillariga kelib, protestantlik falsafasida esxatologik (yunon. esxatos - oxirgi,
1ogos   -   ta’limot)   -   inson   va   dunyoning   oxirgi   taqdiri   haqidagi   ta’limotga   e’tibor   qaratildi.
Ilohiyotchilar esxatologiyani yangilash orqali mavjud eskirgan an’anaviy ta’limotlardan qutilishga
umid qildilar. Bu teologik ta’limot vakillari  Yu.Mol’tmon  (1926 yil tug’ilgan) va  V.Pannenberg
(1928 yil tug’ilgan)  vahy (otkrovenie)ni  Xudoning tarixga  faol ta’siri deb talqin  qildilar,  diniy
ta’limotning muhim qolatlari saqlanishini talab qildilar. Diniy ta’limotning falsafiy-ilohiyotchilik va
ijtimoiy jihatdan an’anaviy asosini qayta ko’rib chiqdilar. Bunda eng yangi falsafiy, sotsiologik va
psixologik nazariyalardan foydandilar.