Ma’ruzalar matni 1- ma’ruza: dinshunoslik faniga kirish. Reja

«Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risida»gi Qonunda   yuqoridagi konstitutsiyaviy
tamoyil   yanada   konkretlashtirilganini   ko’rishimiz   mumkin.   Jumladan,   ushbu   Qonunning  5-
moddasida «Davlat diniy konfessiyalar o’rtasidagi tinchlik va totuvlikni qo’llab-quvvatlaydi. Bir
diniy   konfessiyadagi   dindorlarni   boshqasiga   kiritishga   qaratilgan   xatti-harakatlar   (prozelitizm),
shuningdek   boshqa  har   qanday   missionerlik   faoliyati   man   etiladi.   Ushbu   qoidaning   buzilishiga
aybdor  bo’lgan  shaxslar  qonun hujjatlarida  belgilangan  javobgarlikka   tortiladilar»,   degan  qoida
mustahkamlab qo’yilganini ta’kidlash zarur.
Shuningdek, O’zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining «Diniy tashkilotlar to’g’risidagi
qonun   hujjatlarini   buzish»   masalasiga   bag’ishlangan   moddasida   «Bir   konfessiyaga   mansub
dindorlarni boshqasiga kiritishga qaratilgan xatti-harakatlar (prozelitizm) va boshqa missionerlik
faoliyati,  shunday harakatlar uchun  ma’muriy jazo qo’llanilganidan keyin sodir etilgan bo’lsa, eng
kam ish haqining ellik baravaridan yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki olti oygacha qamoq
yoxud uch yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi», deb belgilab qo’yilganini ham
ta’kidlash zarur.
Missionerlikning asl mohiyatini ochib tashlash, uning oldini olish bo’yicha qator tadbirlar
amalga oshirib kelinmoqda. 
Birinchi   galda   respublikamizda   faoliyat   olib   borayotgan   barcha   diniy   konfessiyalar
vakillarining   uchrashuvlari,   davra   suhbatlari   va   boshqa   shakllardagi   muloqotlarini   o’tkazishga
alohida ahamiyat berilmoqda. Uchrashuvlarda tub aholini masihiy mazhablariga jalb etmaslik, diniy
105

missionerlik faoliyati bilan shuQullanmaslik, o’zbek tilida diniy Adabiyotlarni chop etmaslik va

tarqatmaslik yuzasidan chora-tadbirlar belgilanmoqda.
Olib   borilayotgan   sa’y-harakatlar   natijasida   fuqarolararo   va   millatlararo   totuvlikka   raxna
solish ehtimoli bo’lgan diniy tashkilotlarning ro’yxatdan o’tishlari, ularning da’vat ruhidagi diniy
Adabiyotlar   tarqatishlarining   oldi   olinmoqda.   Jumladan,   diniy   materiallar   o’rganib   chiqilib,
missionerlik   yo’lida   foydalanish   mumkin  bo’lgan   Adabiyotlarlarning   respublika   hududiga   olib
kirilishi taqiqlangan.
Adliya   vazirligi   va   Din   ishlari   bo’yicha   qo’mita   tomonidan   diniy   tashkilotlarni   davlat
ro’yxatidan   o’tkazishda   ularning   faoliyatini   har   tomonlama   chuqur   o’rganish   hamda   diniy
tashkilotlarning rahbarlari va a’zolari tomonidan amaldagi qonunchilikni chuqur o’rganish va unga
og’ishmay amal qilishga ham alohida e’tibor berilmoqda.
Shu bilan birga, aholi  orasida diniy bilimlarni, xususan, yot va zararli diniy oqimlar hamda
firqalar   haqidagi   xolis   ma’lumotlarni   tarqatish,   dindan,   diniy   qadriyatlardan   ma’naviy-ma’rifiy
maqsadlarda foydalanishni kuchaytirish choralari ko’rilmoqda.
Ko’rilayotgan   chora-tadbirlar   tufayli   respublikamizda   konfessiyalararo   totuvlik   va
bag’rikenglik ustuvorlik qilmoqda.
Shunday bo’lsa-da, har bir fuqaromizning missionerlikning mohiyatini chuqur anglab etishi,
befarqlik va loqaydlikka yo’l qo’ymagan holda uning oldini olish bo’yicha ishlarda faol ishtirok
etishi ana shu barqarorlik muhitini saqlab qolish va yanada mustahkamlashning kafolati ekanini
qayd etish lozim.