Maruzachi: G'ulomov a o'qituvchi: Nizomiddinov O

Mavzu:4. IХ–ХII асрларда Мовароуннаҳрда уйғониш даври, илм-фан, маданият ва диний таълимот. _x0000_

Maruzachi:G'ulomov A

O'qituvchi:Nizomiddinov O

Reja:

1. IХ–ХII asrlarda Movarounnahrda uyg'onish davri.

2.Sharq allomalari

IX-XII asrlarda O'rta Osiyo mintaqasida madaniyat yuksalishi, jahonga mashxur buyuk mutafakkirlarni yetishtirib berganligi bu hududning ilm-ma'rifat,ilmiy kashfiyotlar sifatida tarixda "Musulmon madaniyati", "arab madaniyati"deb nomlangan.

• Somoniylar adabiyot ahliga,barcha olimlarga homiylik ko'rsatib,Sheroz kutubxonasi bilan raqobat darajasida bo'lgan ulkan kutubxonani yaratdilar.

Buyuk qomusiy olim. O'z zamonasining xamma fanlarini puxta egallab olgan va bu fanlar taraqqiyotiga ulkan hissa qo'shgan siymo. 973-yilda Xorazmning qadimgi poytaxti Kot shahrida tavallud topgan.

• Jahonning bir nechta tillarini bilgan. 22 yoshida Ray shahriga,995-yildan keyin Jurjonga Qobus ibn Vushmgir saroyiga kadi va shu yerda ozining mashxur asari "Qadimgi xalardN qolggan yodgorlik asarinj yozadi.

Beruniyning ilmiy merosi 152 kitob va risoladan iborat. Afsuski bizgacha 28tasigina ma'lum.

• Eng yirik asarlari:
• "Xindiston"
• "Qonun al-Masudiy"
• "Mineralogiya"
• "Geodeziya"
• "Saydana"

Jahon madaniyati va faniga ulkan hissa qo'shgan olim. U sharqda "Shayxur rais",g'arbda "Avitsenna"nomi bilan mashhur. U 980-yilda Buxoro viloyatining Romiton tumanida Afshona qishlog'ida tavallud topgan. 10 yoshida Qur'oni karimni yod oladi. 16-17yoshida mashxur tabib bo'lib taniladi.

• 1000-yilda Xorazmga boradi. 1017-yilda Mahmud G'aznaviy Xorazmni egallagach undan qochib Obivard, Tus, Nishopur orqali Jurjonga kelib Qobus ibn Vushmgir saroyida tabiblik qiladi.1037-yilda Xamadonda 57 yoshida kulunj kasalidan vafot etadi.

Ibn Sino asarlari 280dan ortiq. Bulardan 43tasi tibbiyotga oiddir. Asarlardan bizga 160ga yaqini yetib kelgan. Eng yirik asarlari: "Al qonun fittib", "Kitob ash-shifo", "Kitob lison al-arab", "Kitob an-najot".

E'tiboringiz uchun rahmat