Ma'ruza Real vaqt tizimlarining asosiy tushunchalari. Real vaqt tizimlarining tuzilishi, tarkibi va asosiy texnik va texnologik ko'rsatkichlari

Ta'rif. Resurs - bu jarayon yoki vazifa ishlashi kerak bo'lgan ob'ekt.
Ta'rif. Prioritet - bu har bir jarayon va vazifa uchun operatsion tizim tomonidan tayinlangan raqam. Bu raqam qanchalik katta bo'lsa, jarayon yoki vazifa shunchalik muhim bo'ladi va u CPU uchun ko'proq vaqt oladi. Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, ko'pincha RTOS-da, agar tayyor holatda yuqoriroq ustuvorlikka ega bo'lgan vazifa mavjud bo'lsa, pastroq ustuvor vazifa nazoratni umuman qabul qilmasligi mumkin.
Agar operatsion tizim bir vaqtning o'zida "ishlash" holatida bo'lgan bir nechta jarayonlarga yoki/yoki vazifalarga ega bo'lishi mumkin bo'lsa, ular buni ko'p vazifali tizim deb aytishadi va bu jarayonlar parallel deb ataladi. E'tibor bering, agar faqat bitta protsessor bo'lsa, u holda har qanday vaqtda faqat bitta jarayon yoki vazifa ishlaydi. Tizim vaqtni bunday "ishlayotgan" jarayonlar/vazifalar o'rtasida taqsimlaydi va ularning har biriga ustuvorligiga mutanosib vaqt ajratadi. Ushbu vaqt oralig'i ko'pincha hal qilinayotgan real vaqtda muammoning o'ziga xos xususiyatlariga bog'liq emas, shuning uchun bu yondashuv odatda RTOSda qo'llanilmaydi. Odatda, RTOS da ishlayotgan holatda faqat bitta jarayon bo'lishi mumkin. Yaxshi RTOS-da buni dasturiy jihatdan o'zgartirish mumkin.
Ta'rif. Bog'lanish (bog'lash, bog'lash) - kompilyatsiya qilingan kodni (ob'ekt modullarini) yuklash moduliga aylantirish jarayoni (ya'ni, protsessor tomonidan operatsion tizim ko'magida bajarilishi mumkin bo'lgan narsa). Farqlash:

• 
  statik bog'lanish, dastur ishlashi uchun zarur bo'lgan kutubxona funktsiyalari kodi yuk modulini olish uchun ob'ekt modullari kodiga jismoniy qo'shilganda;
  
• 
  dinamik bog'lanish, natijada olingan yuklash moduliga faqat kerakli kutubxona funktsiyalari kodiga havolalar qo'yilganda; kodning o'zi faqat amalga oshirilganda yuklash moduliga qo'shiladi.
  

Statik ulanish natijasida juda katta yuk modullari paydo bo'ladi. Shu sababli, zamonaviy operatsion tizimlarning aksariyati dinamik bog'lanishdan foydalanadi, garchi bu holda bajarish uchun jarayonning dastlabki yuklanishi statik ulanishga qaraganda sekinroq bo'lsa ham, kutubxonaning kerakli funktsiyalari kodini topish va yuklash zarurati ( ko'pincha faqat boshqa jarayonlar uchun yuklanmaganlar). Bunday holda, odatda, dasturni bajarish uchun yuklashda deterministik bo'lmagan kechikishning oldini olish uchun barcha kerakli real vaqtda jarayonlar tizim ishga tushirilganda (ya'ni, so'rov bo'yicha emas, balki oldindan) ishga tushiriladi.


Vazifa turlari
Har bir jarayon bir yoki bir nechta vazifalarni o'z ichiga oladi. Operatsion tizim vazifaga yangi vazifalarni yaratishga imkon beradi. Vazifalarni harakat qilish uslubiga ko'ra 3 toifaga bo'lish mumkin.

1. 
   Tsiklik vazifalar. Boshqarish jarayonlari va interaktiv jarayonlar uchun xarakterlidir.
   
2. 
   Davriy vazifalar. Ko'pgina texnologik jarayonlar va sinxronizatsiya vazifalari uchun odatiy.
   
3. 
   impulsli vazifalar. Signal vazifalari va asinxron texnologik jarayonlar uchun odatiy.