Ma’ruza mavzulari Dars soatlari hajmi

6-Ma’ruza
Mavzu: Tizimli tahlil.Tizimni modellashtirsh. Kontekst modellari O‘zaro tasir modellari Strukturaviy modellar Xulq atvor modellari Modelga asoslangan arxitektura
REJA:

1. 
   Tizimni modellashtirsh.
   
2. 
   Kontekst modellari
   
3. 
   O‘zaro tasir modellari
   
4. 
   Strukturaviy modellar
   
5. 
   Xulq atvor modellari
   
6. 
   Modelga asoslangan arxitektura
   

Ushbu mavzuning maqsadi talablar muhandisligi va tizimni loyihalash jarayonlarining bir qismi sifatida ishlab chiqilishi mumkin bo'lgan tizim modellarini joriy qilishdir. Bo'limni o'qib chiqqach, siz:

• 
  dasturiy ta’minot tizimlarini tasvirlashda grafik modellardan qanday foydalanish mumkinligini va tizimni to‘liq ko‘rsatish uchun nima uchun bir necha turdagi modellar zarurligini tushunish;
  
• 
  kontekst, o'zaro ta'sir, tuzilma va xatti-harakatlarning istiqbollarini modellashtirishning asosiy tizimini tushunish;
  
• 
  Yagona modellashtirish tilidagi (UML) asosiy diagramma turlarini va bu diagrammalardan tizimni modellashtirishda qanday foydalanish mumkinligini tushunish;
  
• 
  modelga asoslangan muhandislik bilan tanishtirildi, bu erda bajariladigan tizim tizimli va xatti-harakatlar modellaridan avtomatik ravishda yaratiladi.
  

Tizimli modellashtirish - bu tizimning mavhum modellarini ishlab chiqish jarayoni bo'lib, har bir model ushbu tizimning boshqa ko'rinishini yoki istiqbolini taqdim etadi. Endi tizimni modellashtirish odatda Yagona Modellash Tilida (UML) diag-ram turlariga asoslangan qandaydir grafik belgilar yordamida tizimni ifodalashni anglatadi . Biroq, odatda tizimning batafsil spetsifikatsiyasi sifatida tizimning rasmiy (matematik) modellarini ishlab chiqish ham mumkin. Men bu yerda UML yordamida grafik modellashni yoritamiz va rasmiy modellashtirish 10 -bobda qisqacha muhokama qilinadi .
Modellar tizimga bo'lgan batafsil talablarni aniqlashga yordam berish uchun talablarni ishlab chiqish jarayonida, loyihalash jarayonida tizimni amalga oshiruvchi muhandislarga tizimni tavsiflash uchun va amalga oshirilgandan so'ng tizim tuzilishi va ishlashini hujjatlashtirish uchun ishlatiladi. Siz mavjud ­tizimning ham, ishlab chiqiladigan tizimning ham modellarini ishlab chiqishingiz mumkin:

1. 
   Mavjud tizimning modellari talablarni ishlab chiqishda qo'llaniladi. Ular mavjud tizim nima qilishini tushuntirishga yordam beradi va ular manfaatdor ­tomonlarni uning kuchli va zaif tomonlariga qaratish uchun ishlatilishi mumkin.
   
2. 
   Yangi tizimning modellari boshqa manfaatdor tomonlarga taklif qilingan talablarni tushuntirishga yordam berish uchun talablarni ishlab chiqishda qo'llaniladi. Muhandislar ushbu modellardan dizayn takliflarini muhokama qilish va tizimni ­amalga oshirish uchun hujjatlashtirish uchun foydalanadilar. Agar siz modelga asoslangan muhandislik jarayonidan foydalansangiz (Brambilla, Cabot va Wimmer 2012), tizim modellaridan tizimni to'liq yoki qisman amalga oshirishni yaratishingiz mumkin .­
   

Tizim modeli tizimning to'liq ifodasi emasligini tushunish muhimdir. Tushunishni osonlashtirish uchun ataylab tafsilotlarni qoldiradi. Model bu tizimning muqobil ko'rinishi emas, balki o'rganilayotgan tizimning abstraktsiyasidir. Tizimning taqdimoti taqdim etilayotgan ob'ekt haqidagi barcha ma'lumotlarni saqlashi kerak. Abstraktsiya tizim dizaynini ataylab soddalashtiradi va eng muhim xususiyatlarni tanlaydi. Misol uchun, ushbu kitob bilan birga kelgan PowerPoint slaydlari kitobning asosiy fikrlari abstraktdir. Biroq, agar kitob ingliz tilidan italyan tiliga tarjima qilingan bo'lsa, bu muqobil vakillik bo'lar edi . Tarjimonning maqsadi barcha ma'lumotlarni ingliz tilida taqdim etilganidek saqlab qolishdir.
Tizimni turli nuqtai nazardan aks ettirish uchun turli modellarni ishlab chiqishingiz mumkin. Misol uchun:

1. 
   Tizim konteksti yoki muhitini modellashtirgan tashqi istiqbol.
   
2. 
   Tizim va uning muhiti yoki tizim komponentlari o'rtasidagi o'zaro ta'sirlarni modellashtirgan o'zaro ta'sir istiqboli.
   
3. 
   Tizimning tashkil etilishini yoki tizim tomonidan qayta ishlanadigan ma'lumotlarning tuzilishini modellashtirgan tizimli istiqbol.
   
4. 
   Xulq-atvor nuqtai nazari, unda siz tizimning dinamik xatti-harakatlarini va uning voqealarga qanday munosabatda bo'lishini modellashtirasiz.