Ma’ruza matni

MA‘RUZA MASHG‘ULOTLARI. 
59 
Ota-onalar qo‗mitasi mudiraning ish rejalari va ishning ahvoli to‗g‗risidagi ota-onalarni 
qiziqtiruvchi ba‘zi masalalar haqidagi ma‘ruza va hisobotini eshitishga haqlidir. Ota-onalar 
qo‘mitasining faoliyati haqidagi hujjatlar maktabgacha ta'lim tashkilotida saqlanadi. Pedagogik 
bilimlarni targ‗ib qilish natijasida millionlab kishilar bolalarini maktabgacha ta‘lim tashkilotida 
tarbiyalash prinsiplarini ongli ravishda anglab oldilar.
Korxonalarda, xo‗jaliklarda, jamoa joylarida, mahallalarda oilada bola tarbiyasi to‗g‗risida 
ma‘ruzalar bilan chiqish, televideniya va radioeshittirishlar pedagogik targ‗ibot ishining keng 
vositalaridandir. Shuningdek, bu targ‗ibot vaqtli matbuot: «Sog‗lom avlod», «Maktabgacha ta‘lim», 
«Xalq ta‘limi», «Pedagogik ta‘lim» jurnallari, ko‗p sonli badiiy pedagogik, ilmiy-ommabop va 
metodik adabiyotlarni chiqarish orqali ham amalga oshiriladi.
Ota-onalar uchun maxsus pedagogika va ruhshunoslik, anatomiya va fiziologiya, oila tarbiyasi 
nazariyasi va amaliyoti to‗g‗risida ma‘ruzalar o‗qish, bolalar tarbiyasi to‗g‗risida kinofilm va 
spektakllar namoyish qilish ijobiy natija beradi.
Bu mashg‗ulotlarni har xil sohalar bo‗yicha yuqori malakali o‗qituvchi, aktyor, ruhshunos 
mutaxassislar olib boradilar.
Pedagogik targ„ibot ishida quyidagilarga amal qilish kerak:
1.
Pedagogik targ‗ibot hayot, jamiyat qurilishi amaliyoti bilan bog‗lab olib borilishi lozim. 
Pedagogik targ‗ibot orqali keng jamoatchilikka bolalarni har tomonlama tarbiyalash masalalari va 
ularni amalga oshirish yo‗llari, ilmiy asoslangan usullari bo‗yicha tushuntirish ishlari olib boriladi.
2.
Oila tajribasining ijobiy tomonlari, oiladagi bola tarbiyasida yo‗l qo‗yilgan xatolar va ularning 
oldini olish, bartaraf etish yo‗llari to‗g‗risida targ‗ibot ishlari olib boriladi.
3.
Pedagogik targ‗ibotga tayyorlashda ota-onalarning har xil saviyada ekanliklari hisobga olinib, 
ular uchun tayyorlangan axborot materiallari ishonarli, ko‗rgazmali va ularning his-tuyg‗usiga ta‘sir 
ko‗rsatadigan bo‗lishi kerak.
Shunday qilib, maktabgacha ta‘lim tashkiloti va ota-onalar bilan hamkorlik ishlarini 
muntazam ravishda olib borgandagina oila tarbiyasi va ijtimoiy tarbiya o‗rtasidagi birlik o‗rnatilishi 
mumkin.
Ilk bolalik (1 yoshdan 3 yoshgacha bo‗lgan davr). Bola rivojlanishining dastlabki yilida unda 
kattalarga bog‗liqlik (itoat qilish mexanizmi) va ularga qaramlik shakllangan bo‗lsa, bir yoshdan 
uch yoshgacha bo‗lgan davrda esa bolaning xatti-harakatida va fikr yuritishida mustaqillikning 
dastlabki belgilari rivojlanadi.
Bu davr boladagi amaliy bilimlarning keyingi yo‗lini belgilaydi. Bu yoshda bolalar har bir 
sohada o‗zlarini sinab ko‗rishga intiladilar. Ayni shu paytda unda narsalar dunyosini o‗zlashtirish, 
amaliy xatti-harakatlarni bajarish, o‗z tanasini boshqarish mexanizmlari shakllanadi.
Agar bu davrning imkoniyatlari boy berilsa bolada tegishli qobiliyatlar rivojlanmay qolishi 
mumkin. Bu davr bolaning biror-bir ishni bajara olish uchun zarur bo‗lgan ko‗nikma va 
qobiliyatlarini rivojlantirish uchun eng qulay davrligini ota-onalar doimo yodda tutishlari lozim.
Aziz ota-onalar Bolalar bilan so‗zlashganda gap va so‗zlarni to‗liq talaffuz eting. Agar bola 
biror so‗zni noto‗g‗ri talaffuz etsa, unga «bu noto‗g‗ri» demang, uning o‗rniga so‗zning to‗g‗ri 
talaffuzini takrorlang.
Ilk bolalik yoshida bolalar barcha narsaga qiziquvchan bo‗ladilar. Ularni qiziqtirgan 
savollarga imkon qadar batafsil javob berishga harakat qiling. Yodingizda bo‗lsinki, agar 
kichkintoyingizni qiziqtirgan savolga javob berishdan qochsangiz, uning bilishga bo‗lgan 
qiziqishlarini so‗ndirib qo‗yishingiz mumkin.