Ma’ruza matni

Direktiv hujjat bu
- yo'l-yo'riq, ko'rsatma, ya'ni yuqori bo'limlar tomonidan quyi bo'limlarga yoki 
rahbarning o'z xodimlariga bergan ko'rsatma, yo'l-yo'riqlariga aytiladi. 
Jismoniy tayyorgarlik bolaning sog'lomligi, harakat ko'nikmalari va sifati, qo'l mushaklari va 
ko'rish-motor muvofiqligi rivojlanganligi bilan izohlanadi. 
Joriy rejalashtirish -
Bu har yili amalga oshiriladigan moliyaviy xo'jalik ishlaridir. Maktabgacha 
ta'lim muassasalari va yuqori bo'limlarning munosabati, reja, boshqarish, Davlat korxonasi 
birlashmasi to'g'risidagi Xalq ta'limida xo'jalik mexanizmining asosiy qoidalari doirasidagi 
qonunning ayrim qoidalariga rioya qilish asosida ish yuritadi. 
Indikator 
- bolaning ko'z bilan ko'rsa va o'lchansa bo'ladigan ko'nikma va malakalari ko'rsatkichi. 
Har bir talab tarkibiga kiruvchi bu komponent, mazkur talabni egallashi uchun bola nimalar qilishni 
bilishi kerakligini ko'rsatadi. Har bir talab bir nechta ko'rsatkichlarni o'z ichiga olishi mumkin 
Istiqbol reja-
10 yoki 5 yillarga mo'ljallanadi. Bu xalq ta'limi moliyaviy ekonomiya bo'limlarda va 
uzoq muddatga mo'ljallangan rejalarda aks etadi. 
Qobiliyat
- bu shaxs faoliyatining muvaffaqiyatli amalga oshirish sharti hisoblangan, bilim, 
ko'nikma va malakalarni egallash dinamikasida yuzaga keladigan farqlarda namoyon bo'ladigan 
individual psixologik xususiyatidir. 
Kompleks mashg'ulotlar
- bu mashg'ulot bolalar bog'chasi tajribasida keng tarqalgan bo'lib, 
bunday mashg'ulotlarda bolalarga yangi bilim beriladi. 
Kuzatish-
atrof olam predmetlari va xodisalarini maqsadga muvofiq rejali idrok etishdir. Kuzatish 
murakkab bilim faoliyati bo'lib unda idrok, tafakkur va nutq ishtirok etadi. Barqaror diqqat talab 

---

GLOSSARIY MASHG‘ULOTLARI. 
203 
etiladi. Kuzatilayotgan xodisani tushuntirishda bolaning tajribasi, bilimi va malakalari muhim 
ahamiyatga ega bo'ladi. 
Ko'nikma
- insonning ilgarigi tajribalari asosida muayyan faoliyat yoki harakatni amalga oshirish 
qobiliyati. Ko'nikmalar amaliy faoliyatga, bilimlarni amalda qo'llay bilishga oid faoliyatning 
tarkibiy qismidir. Ko'nikma faoliyatning maqsadi va sharoitlariga mutanosib ravishda harakatni 
muvaffaqiyatli bajarish usullaridir. U hamisha bilimlarga asoslanadi, mahorat (malaka)ning negizi 
hisoblanadi. Ko'nikma mazmunan amaliy (jismoniy) va aqliy, shaklan oddiy va murakkab turlarga 
ajratiladi. Amaliy ko'nikmalar mehnat faoliyatini amalga oshirishga, aqliy ko'nikmalar bilim 
olishga, uni o'zlashtirishga yo'naltirilgan bo'ladi. Ko'nikmalarni bilim bilan adashtirmaslik lozim, 
chunki bilimlar voqelik to'g'ri aks ettirilgan hukm (mulohaza)larda ifodalanadi. Ko'nikmalar esa 
ko'proq aqliy va jismoniy harakatlarda mujassamlashadi