Ma’ruza matni pedagogika instituti Tarix fakulteti talabalari uchun “Tarix o'qitish metodikasi” fanini o’rganishda yordamchi ma’ruza matni bo’lib, unda mazkur fanning dolzarb muammolari yoritilgan

Axborotni  taqdim  qilishning  zamonaviy  vositalari  va  usullarini 
qo’llash  –  bu  yangi  kompyuter  va  axborot  texnologiyalarini  o’quv 
jarayonida qo’llashdir. 
O’qitish  uslublari  va  texnikalari.  Ma’ruza  (kirish,  mavzuiy, 
ma’lumotli,  ko’rgazmali  (vizuallashgan),  anjuman,  aniq  vaziyatlarni 
yechish),  munozara,  muammoli  uslub,  pinbord,  aqliy  hujum,  tezkor-
so’rov, savol-javob, amaliy ishlash usullari. 
O’qitishni  tashkil  etish  shakllari:  dialog,  polilog,  muloqot, 
hamkorlik  va  o’zaro  o’qitishga  asolangan  frontal,  jamoaviy  va 
guruhlarda o’qitish. 

---

O’qitish vositalari: o’qitishning an’anaviy vositalari (o’quv qo’llanma, 
ma’ruza  matni,  tarqatma  materiallar)  bilan  bir  qatorda  –  chizmali 
organayzerlar, kompyuter va axborot texnologiyalari. 
Kommunikatsiya  usullari:  talabalar  bilan  tezkor  qaytar  aloqaga 
asoslangan bevosita o’zaro munosabatlar. 
Qaytar aloqalarning (ma’lumotning) usul va vositalari: tezkor-
so’rov, o’qitish diagnostikasi. 
Boshqarish usullari va vositalari: o’quv mashg’uloti bosqichlarini 
belgilab 
beruvchi 
texnologik 
karta 
 
ko’rinishidagi 
o’quv 
mashg’ulotlarini  rejalashtirish,  qo’yilgan  maqsadga  erishishda 
o’qituvchi  va  tinglovchining  birgalikdagi  harakati,  nafaqat  auditoriya 
mashg’ulotlari, balki auditoriyadan tashqari mustaqil ishlarning nazorati. 
Monitoring  va  baholash:  o’quv  mashg’ulotida  va  butun  kurs 
davomida    mavzu  yuzasidan  nazorat  savollarini  berib  borish  orqali 
o’qitishning  natijalari  rejali  tarzda  kuzatib  boriladi.  Kurs  oxirida  test 
topshiriqlari yordamida talabalarning bilimlari baholanadi. 
Ushbu  o’quv-uslubiy  majmua  asosida  ―Tarix  o’qitish  metodikasi‖  
yaratilgan  bo’lib,  unda  ma’ruzalarni  o’rganish  bo’yicha  bakalavr  ta’lim 
yo’nalishlari  uchun  davlat  ta’lim  standarti,  o’quv  dasturi,  o’quv 
qo’llanma,  ta’lim  texnologiyasi,  ko’rgazmali  taqdimot  slaydlari,  test 
savollari,    kurs  ishi  va  bitiruv  malakaviy  ishlar  mavzulari  ro’yxati 
jamlangan. 
Mazkur  o’quv-uslubiy  majmuada  hozirgi  zamon  ―Tarix  o’qitish 
metodikasi‖  masalalarini  o’rganish  ko’zda  tutilgan.  Bo’lajak 
bakalavrlarni  o’rta  umumta’lim  maktablari,  akademik  litsey  va  kasb-
hunar  kollejlarida  amaliy  mashg’ulotlar  olib  borish  ko’nikma  va 
malakalarini  shakillantirish,  bo’lajak  o’qituvchilarni  Tarix  o’qitish 
metodikasining mazmuni, ilmiy-tadqiqot metodlari bilan tanishtirish.    
Dastur  ma’ruzalar  va  seminar  mashg’ulotlarini  internetdan  olingan 
yangi ma’lumotlar asosida ko’rilishini ko’zda tutadi. 
Mazkur o’quv-uslubiy  majmua  oliy  o’quv yurtlari talabalari uchun 
tavsiya etiladi. Shu bilan birga  o’quv-uslubiy  majmuadan o’qituvchilar, 
ilmiy 
xodimlar, 
aspirant 
va 
tadqiqotchilar, 
magistrantlar, 
respublikamizda  metodika    sohasida  olib  borilayotgan  ilmiy 
tadqiqotlarga qiziquvchilar foydalanishlari mumkin. 
 
 
 

---

Tuzuvchi:                         
Katta o’qituvchi Hamroyeva S.I.