Ma’ruza matni: Ko’kyo’tal Reja: Kasallik haqida tushuncha,etiologiyasi,epidemiologiyasi,klinikasi

I. Tipik shakllari:

1. Engil

2. Urta ogir

3. Ogir

II. Atipik shakllari:

1. Uta engil (styortaya)

2. Subklinik

3. Kukyutal chakaloklarda

III. Kuk yutal emlanganlarda

Asoratlari:

Asoratlar asosan chakaloklarda kuprok kuzatiladi, gipotrofiya, raxit va nafas yullari kasalliklari bilan ogriganlarda ogirrok utadi. Kup uchraydigan asoratlari: asfiksiya, upka emfizemasi, atelektazlar, pnevmoniya, ensefalit, teri osti emfizemasi.

Tashxisoti

Spazmatik yutal davrida tashxis kiyin emas. Lekin kataral davrining birinchi kunlari va atipik kechgan xollarda mushkulrok.

Epid. anamnez. Yutalning asta kuchaya borishi asosan kechkurunlari, fizikal uzgarishlarning kamligi (klinik belgilarga karamay). Umumiy axvoli uzgarmay kolishi, periferik kondagi uzgarishlar (leykotsitoz, uta yukori limfotsitoz 60 – 80 %, EChT - normal), upkadagi rentgenologik uzgarishlar (upka ildizini simmetrik kengayishi, upka soyasi tinikligini oshishi, atelektaz) xamda bakteriologik tekshirishlar tashxisotda yordam beradi.

Xos diagnostik usullar bu – bakteriologik, serologik va teri osti sinamasi xisoblanadi.

1. Yutal plastinka usuli (Borde usuli). Xuruj vaktida ozuka muxili Petri kosachasini bemor ogzi oldida 8 – 10 sm uzoklikda 10 – 20 sek. tutib turiladi.

2. Yutkunning orka devoridan bukilgan tampon bilan material olib ekish.

Bakteriologik tekshiruvlar kataral davri va spazmatik yutal 1 – xaftasida olinsa 90 – 100 % musbat natija beradi, 2 – xaftasida 60 – 70 %; 3 – xaftasida 30 – 35 %; 4 – xaftasida 10 % gacha.