Ma’ruza mashg’ulotlari 3-semestr 2- kurslar uchun prezentatsiya

Bevosita kuzatish
– bu usulning xarakterli tomoni shundaki, tekshirishni amalga 
oshirayotgan tashkilotning vakili kuzatishda bevosita qatnashadi. U kuzatilayotgan narsalarni birma-
bir ko‘rib, sanab, tortib va o‘lchab olgan natijalarni kuzatish varaqasiga yozadi. 
2. 
Hujjatli kuzatish
– zarur bo‘lgan ma’lumotlar, har xil hujjatlardan olinadi. Bu usul 
ko‘pincha hisobot usuli deb yuritiladi. 
3. 
Savol-javob yo‘li bilan kuzatish
– kuzatilayotgan shaxslarga savollar berilib, olingan 
javoblar asosida kuzatish varaqalari to‘ldiriladi. Bu holda hech qanday hujjat talab qilinmaydi. Bu 
usulning o‘zi ikkiga bo‘linadi: 
1. Og‘zaki usul (ekspeditsion). 
2. O‘z-o‘zini regitratsiya qilish usuli.
Og‘zaki usulda maxsus tayyorlangan kishilar (ro‘yxatga oluvchi, hisobchi) kuzatilayotgan 
shaxslarga kuzatish varaqasidagi savollarni berib, olgan javoblarni varaqaga yozadilar. Masalan, 
1989 yilda o‘tkazilgan aholi ro‘yxatida shu usul qo‘llangan. O‘z-o‘zini registratsiya qilish usulida 
statistika tashkilotlarining vakillari kuzatish varaqalarini kuzatilayotgan shaxslarga tarqatadilar va 
ma’lum vaqtdan so‘ng to‘ldirilgan varaqalarni yig‘ishtirib oladilar. Varaqalarni to‘ldirayotgan 
shaxslarga tekshirish mohiyatini tushuntirish va yozilgan ma’lumotlarni har taraflama tekshirish 
vakillarning burchi hisoblanadi. Bu usul uy ho‘jaliklar budjetini tekshirishda, ayrim ro‘yxatlarni 
(masalan 1961 yildagi maktablar ro‘yxati) o‘tkazishda qo‘llanadi. 
4. Respondentlar yordamida kuzatish usulida zarur ma’lumotlar statistika boshqarmalariga 
ixtiyoriy yoki yollanma muxbirlar tomonidan yuborib turiladi.