Ma’ruza: Formulalarni minimallashtirish muammosi Reja: Masalaning qo‘yilishi



Download 0,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/8
Sana21.01.2022
Hajmi0,89 Mb.
#395640
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
ma’ruza Formulalarni minimallashtirish muammosi.

 

1.1-t a ’ r i f . Ushbu

 

r



r

i

i

i

x

x

x

K





...



2

2

1



1

 

(

 





 bo‘lganda 



i

i

)



 

(1) 


ifoda  elementar  kon’yunksiya  deb  ataladi. 

r

  son  elementar  kon’yunksiyaning 

rangi deyiladi. Konstanta 1 ni rangi 0 ga teng bo‘lgan elementar kon’yunksiya deb 

hisoblaymiz. 

1.2-t a ’ r i f . Ushbu 

)

 



 

(

1



j

i

i

s

i

K

K

ganda

bo'l

j

i

K

D





 

(2) 


ifoda diz’yunktiv normal shakl (DNSh) deb ataladi, bu yerda 

i

K

– rangi 

i

ga teng

 

bo‘lgan eyementar kon’yunksiya. 

Ma’lumki, 

D

  diz’yunktiv  normal  shakl  mantiq  algebrasining  ma’lum  bir 

)

,...,


,

(

2



1

n

x

x

x

f

  funksiyasini  realizatsiya  qiladi  va  mantiq  algebrasining  berilgan 

funksiyasi bir nechta DNSh ko‘rinishida ifodalanishi mumkin. Mantiq algebrasining 

har  qanday 

)

,...,


,

(

2



1

n

x

x

x

f

 

)



0

(



f

funksiyasini  DNSh  ko‘rinishiga  keltirish 

mumkinligini, ya’ni 

)

,...,



,

(

2



1

n

x

x

x

f

D

 



(3) 

 

Bunday  DNSh  sifatida 



f

  funksiyaning  mukammal  diz’yunktiv  normal 

shaklini (MDNSh) olish mumkin, ya’ni 

n

n

n

n

f

x

x

x

D







...


2

1

2



1

2

1



2

1

1



)

,...,


,

(

)



,...,

,

(





(4) 


 

 


1.1-m i s o l . 

)

,



,

(

3



2

1

x



x

x

f

 funksiya 1.1-chinlik jadvali bilan berilgan bo‘lsin. 

1.1-jadval 

1

x

 

2

x



 

3

x

 

)

,



,

(

3



2

1

x



x

x

f

 

1



x

 

2



x

 

3



x

 

)



,

,

(



3

2

1



x

x

x

f

 

0  0  0 



1  0  0 


0  0  1 


1  0  1 


0  1  0 


1  1  0 


0  1  1 


1  1  1 


U holda 


)

,

,



(

3

2



1

x

x

x

f

 funksiya 

3

2

1



3

2

1



3

2

1



3

2

1



3

2

1



1

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

D





 

(5) 


MDNSh ko‘rinishida ifodalanishi mumkin. 

Ikkinchi tarafdan, shu funksiyaning o‘zini 

1

3

2



2

x

x

x

D



 

(6) 


DNSh ko‘rinishida ham ifodalash mumkin. 

Agar 


1

D

  bilan 


2

D

  ko‘rinishlarini  taqqoslasak,  u  holda 

1

D

  ifodasida  15ta 

o‘zgaruvchi simvollari va 5ta elementar kon’yunksiyalar qatnashayotganligini, 

2

D

 

ifodasida  esa,  3ta  o‘zgaruvchi  simvollari  va  2ta  elementar  kon’yunksiyalar 



qatnashayotganligini  ko‘ramiz.  Demak, 

2

D

  formula  o‘zgaruvchilar  simvoli 

(elementar  kon’yunksiyalar)  soniga  nisbatan 

1

D

  DNShga  qaraganda  soddaroq 

formula hisoblanadi. 

Agar 


1

D

 va 


2

D

 ko‘rinishdagi funksiyani: 

a) kontaktli sxema orqali realizatsiya qilsak, u holda 

1

D

 DNShni realizatsiya 

qilish uchun 15ta kontakt, 

2

D

 DNShni realizatsiya qilish uchun esa 3ta kontakt talab 

qilinadi; 

b)  nol  taktli  funksional  elementlardan  yasalgan  sxema  orqali  realizatsiya 

qilsak, u holda 

1

D

ni realizatsiya qilish uchun 21 dona funksional element va 

2

D

ni 

realizatsiya qilish uchun 4 dona funksional element sarf bo‘ladi; 



d) bir taktli funksional elementlardan yasalgan ko‘p taktli to‘g‘ri sxema orqali 

realizatsiya  qilish  talab  qilinsa,  u  holda 

1

D

ni  realizatsiya  qilish  uchun  33  dona 

funksional  element,  shu  jumladan,  12  dona  ushlab  turish  elementi  va 

2

D

ni 

realizatsiya qilish uchun 6 dona, shu jumladan, 2 dona ushlab turish elementi kerak 



bo‘ladi. 

Demak, 


1

D

  DNShni  realizatsiya  qiladigan  sxemaning  (qanday  sxema 

bo‘lishidan  qat’iy  nazar)  tannarxi 

2

D

  DNShni  realizatsiya  qiladigan  sxemaning 

tannarxidan ancha qimmat (ortiq) turadi. ■ 

1.1-misoldan  ko‘rinib  turibdiki,  mantiq  algebrasining  funksiyalarini 

minimallashtirish muammosi ko‘pchilik hollarda (jumladan, xalq xo‘jaligi uchun) 

katta amaliy ahamiyatga egadir. 



Bu masalani hal qilish uchun DNShning “murakkabligini” ifodalovchi 

)

(



D

L

 

soddalik indeksi

 tushunchasini kiritamiz. 

)

(



D

L

 funksional uchun quyidagi aksiomalarning bajarilishini talab qilamiz. 



I. Manfiy emasligi haqidagi aksioma. 

Har qanday DNSh uchun 

0

)

(





D

L



II.  Monotonligi  haqidagi  aksioma

  (ko‘paytmaga  nisbatan).  Agar 

1

1



K

x

D

D

i

i



 bo‘lsa, u holda 

)

(

)



(

1

1



K

D

L

D

L



(7) 


III. Qavariqligi haqidagi aksioma

 (qo‘shishga nisbatan). Agar 

2

1

D



D

D



 

va 


0

2

1





D



D

 bo‘lsa, u holda 

)

(

)



(

)

(



2

1

D



L

D

L

D

L



(8) 


IV. Invariantlik haqidagi aksioma

 (izomorfizmga nisbatan). Agar 

1

R

 DNSh 


R

  DNShdan  o‘zgaruvchilarni  qayta  nomlash  (aynan  tenglashtirishsiz)  usuli  bilan 

hosil qilingan bo‘lsa, u holda 

).

(



)

(

1



D

L

D

L

 



Diz’yunktiv  normal  shakllar  uchun 

soddalik  indekslari

  deb  ataluvchi 

quyidagi belgilashlarni kiritamiz. 

1. 


)

(

D



L

h

 – berilgan 



D

 DNShdagi o‘zgaruvchilar harflarining soni. 

2. 

)

(



D

L

k

 – berilgan 



D

 DNShdagi elementar kon’yunksiyalar soni. 

3. 

)

(



D

L

i

 – berilgan 



D

 DNShdagi inkor (

) simvollari soni. 



)

(

D



L

h

)



(

D

L

k

  va 


)

(

D



L

i

  indekslar  yuqorida  keltirilgan  aksiomalarni 

qanoatlantiradi. 

1.2-m i s o l .

  1.1-misoldagi 

1

D

 

va 



2

D

  DNShlar  berilgan  bo‘lsin.  Ravshanki, 

15

)

(



1



D



L

h

 va 


3

)

(



2



D



L

h

, ya’ni 


2

D

 DNSh o‘zgaruvchilar harflarining soni indeksiga 

nisbatan 

1

D

 DNShga qaraganda soddaroqdir. 

1

D

 

va 


2

D

 DNShlar uchun 

5

)

(



1



D



L

k

 va 


2

)

(



2



D



L

k

  bo‘lgani  uchun 

2

D

  DNSh  elementar  kon’yunksiyalar  soni  indeksiga 

nisbatan ham 

1

D

 DNShga qaraganda soddaroqdir. 

6

)



(

1



D

L

i

 va 


2

)

(



2



D



L

i

, ya’ni 


2

D

 

DNSh inkor simvollari soni indeksi uchun ham 



1

D

 DNShga nisbatan soddaroq ekan. 

■ 

Ma’lumki, 



}

,...,


,

{

2



1

n

x

x

x

  o‘zgaruvchilar  to‘plamidan 



n

3

ta  elementar 



kon’yunksiya  tuzish  mumkin  (“bo‘sh”  kon’yunksiyaga  1  konstanta  mos  qilib 

qo‘yilgan).  Bundan  o‘z  navbatida 

}

,...,


,

{

2



1

n

x

x

x

  to‘plam  elementlaridan 



n

3

2



ta 

diz’yunktiv normal shakl tuzish mumkinligi kelib chiqadi. 




Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish