Ma’ruza fanning predmeti, maqsadi va vazifasi



Download 1,83 Mb.
bet83/103
Sana22.04.2022
Hajmi1,83 Mb.
#572680
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   103
Bog'liq
Arxeologiyaga kirish majmuasi

Madaniy meros ob’ektlari — moddiy va nomoddiy madaniy meros ob’ektlari.
Moddiy madaniy meros ob’ektlari — tarixiy, ilmiy, badiiy yoki o’zgacha madaniy qimmatga ega bo’lgan ansambllar, diqqatga sazovor joylar va yodgorliklar.
Nomoddiy madaniy meros ob’ektlari — tarixiy, ilmiy, badiiy yoki o’zgacha madaniy qimmatga ega bo’lgan urf-odatlar, xalq ijodiyoti (so’z, raqs, musiqa, tomosha san’ati), shuningdek ular hamda xalq badiiy hunarmandchiligi va amaliy san’ati bilan bog’liq bilimlar, ko’nikmalar, asbob-anjomlar, artefaktlar, madaniy makonlar.
Mozor-qo’rg’on – chorvador qabilalarga dahldor bo’lib, ikki xil ko’rinishda, ya’ni tosh uyumli va tuproq qo’rg’onli shaklda qad ko’targan. Ichki tuzilishiga ko’ra, yorma qabr, dromosli, katakombali lahat shaklida bo’lib, skelet va qabr ashyolari joylashtirilgan lahat og’zi tosh plita, tosh bloklari, ba’zida dev g’ishtlar bilan berqitilgan bo’ladi.
Ibodatxona – otashparast ajdodlarimizning islomga qadar topinish, cho’qinish, ibodat qilish ilohiy maskani.
Rabod – tashqi shahar, u joyda shaharga keladigan savdo ahli va musofirlar uchun qarvon saroylar, ulgurji savdo bozorlari, o’zga shahar fuqoralarining savdo karvonsaroylari joylashgan.
Shahriston – ichki shahar, u joyda shahar xunarmandlari, xunarmandchilikka doir ishlab chiqarish ob’ektlari, do’konlar, shahar jomiy va kvartal masjidlari, ichki bozor, badavlat mulk egalari va ahli xunarning turar-joylari, o’zga shahar fuqoralarining kvartallari joylashgan. Shahriston atrofi mudofaa devorlari bilan o’rab olingan. Shahar aholisining ko’payishi hisobiga ikkinchi va uchinchi shahristonlarni vujudga kelishi mumkin. Odatda yangi bunyod etilgan har bir shahriston atrofi mudofaa devorlari bilan o’rab olingan. Shahar darvozasi unga keladigan magistral yo’llar hisobga olinib, bir necha bo’lishi mumkin.
Kenotaf – (yunoncha. Kenotaphion – murda skeletisiz qabr) – murda qo’yilmagan bo’sh qabr, ya’ni musofirlikda, ovda yoki yov bilan kurashda bedarak yo’qalib, vafot etgan shaxs ruhining qabri). Qadimgi Misr, Yunoniston, Rim, bronza davrida O’rta Osiyoda kenotaf qabrga, uning loydan yoki matodan yasalgan mitti haykalchasi, yoki uning chorva mulkidan bitta ko’zichoq yoki taqachani marxum qanday holatda ko’milsa, aynan shunday holatda ko’mish dafn marosimiga aylangan.
Arki a’lo – o’rta asr shaharlari tarixiy topografiyasini mukammal o’rgangan V.V. Bartold o’zining “K istorii Merva” maqolasida (V.V.Bartold, soch., tom IV, c.173-174) o’rta asr shaharlari uch qismdan, ya’ni Ark (kuxandiz), Shahriston (ichki shahar) va Rabod (tashqi shahar)dan iborat ekanligini birinchi bor asoslagan. Ark shaharning eng baland, atrofi mudofaa devorlari va suv to’ldirilgan maxsus xandak bilan o’rab olingan. Arkda shahar hukmdorining mahobatli saroyi, masjid, zindon va shaxsiy
qo’rikchilari hamda shahar mahkamasi joylashgan. Ark bir darvazali, unga qo’riqchili keng pandus orqali ko’tarilgan (kirilgan).



Download 1,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish