Ma’ruza №6. 6-mavzu. Turar joy xududi va jamoat markazini tashkil etish

Turar-joy qurilmalari
Turar-joy tuzilmalari uchun qurilishning quyidagi usullari xarakterlidir: perimetral, guruhli, satrli, erkin va kombinatsiyalashgan usullar.
Perimetral qurilmalar imoratlar magistrallararo hudud chegarasida qurilish chizig’i perimetri bo’ylab joylashadi. Uzluksiz va uzilgan bo’lishi mumkin. Insolyatsiya va shamollatish masalalari qiyin hal etilgan. Magistrallar shovqini ta’sir etadi. Asosan kvartallarni qurishda qo’llanilgan. Hozirgi kunda bu usul deyarli qo’llanilmaydi.



Guruhli qurilmalar bilan loyihalangan kichik tuman.



Turar-joy guruhlarini tashkil etish misollari.
Guruhli kurilmalar bir nechta turar-uylarning bitta kvartal yoki kichik tuman hududida bog’lanishi bilan xarakterlanadi. Perimetral qurilmalardan farqli ravishda bu usul tashqi va ichki muhitning bog’liqligi masalasida eng qulay sharoitni yaratib beradi, bu esa o’z navbatida yaxshi shamol aylanishini ta’minlaydi. Guruhli qurilishda ichki tomonda joylashgan uylar shovqin va changdan himoyalangan bo’ladi. Turar-joy kvartallarini guruhli qurilishida binolarning asosiy qismi orientatsiyasi chegaralab turuvchi magistrallar yo’nalishiga mos bo’ladi. Bu esa har doim ham binolarning yaxshi insolyatsiyasini ta’minlamaydi va shovqin va changdan himoyalamaydi. Bu usul kichik tumanlar loyihalashda qo’llaniladi.





Satrli qurilma (Parijning turar-joy tumani)
1 – savdo markazi; 2 - universal zal; 3 – tibbiyot markazi; 4 – avtomobillarga xizmat ko’rsatish xonasi; 5 – maktablar; 6 – issiq suv bilan ta’minlash markazi; 7 – er osti garaji.


Satrli qurilmalar. Qurilayotgan hududda barcha binolar orientatsiyasi bir xilligi bilan sifatlanadi. Shamol aylanishi yaxshi bo’ladi. Satrli qurilishda shovqin va changdan yaxshi himoyalovchi eng qulay orientatsiyani tanlash mumkin. Bu usul kichik tuman qurilishida qo’llaniladi, oldin kvartallar qurilishida qo’llanilgan.