Ma’ruza 23 Elektr yuritmalarni ishga tushirish. Reja

Ishga tushirish reostatlarini grafik usulda aniqlash.

Bu usulni hamma o’zgarmas tok yuritgichlariga va asinxron faza rotorli yuritgichlarga qo’llaniladi. Ma’lum rusumli yuritgichlarning pasportidagi ko’rsatgichlarning nominal miqdorlari berilgan bo’lishi kerak va shu bilan birga ularning tabiiy mexanik yoki elektromexanik tavsiflari grafiklari qurilgan bo’lishi lozim.

SHu grafiklar keltirilgan koordinatalar tizimida ishga tushirish diagrammalari quriladi va ishga tushirish reostati pog’onalari qarshiliklari aniqlanadi.
Parallel va mustaqil qo’zg’atishli o’zgarmas tok yuritgichlari

Parallel va mustaqil qo’zg’atishli o’zgarmas tok yuritgichlarini ishga tushirish diagrammasi quyidagi tartibda quriladi.

Tabiiy mexanik tavsifidagi n ordinata o’qining n₀ nuqtasidan abtsissa o’qiga parallel gorizontal chiziq o’tkaziladi. M abtsissa o’qida chegaraviy maksimal M₁ va minimal M₂ momentlar belgilanadi, ularning qiymatlari va dan topiladi. Belgilangan miqdorlardan, o’tkazilgan gorizontal chiziq bilan kesishguncha M₁ va M₂ vertikal chiziqlar o’tkaziladi. Keyin abtsissa o’qidagi M₁ dan ordinata o’qidagi n₀ gacha og’ma to’g’ri chiziq o’tkaziladi. Bu chiziqning M₂ vertikal chizig’i bilan kesishgan nuqtasidan M₁ vertikal chizig’i bilan kesishguncha gorizontal chiziq o’tkaziladi. Bu kesishgan nuqtadan n₀ gacha yana og’ma to’g’ri chiziq o’tkaziladi. Yana bu chiziqning M₂ vertikal chizig’i bilan kesishgan nuqtasidan M₁ vertikal chizig’i bilan kesishguncha gorizontal chiziq o’tkaziladi. SHu tariqa og’ma va gorizontal chiziqlar o’tkazish davom ettiriladi. Oxirgi o’tkazilgan gorizontal to’g’ri chiziq tabiiy tavsif va M₁ vertikal chiziqlarning kesishgan nuqtasidan o’tishi lozim. Aks holda M₁ va M₂ momentlar uchun yuqorida keltirilgan chegarada boshqa qiymatlar qabul qilinib, diagramma takroran quriladi. M₁ vertikal chizig’idan n₀ gacha o’tkazilgan og’ma chiziqlar yuritgichning sun’iy mexanik tavsiflaridir. M₂ vertikal chizig’ining, sun’iy, tabiiy, mexanik tavsiflari va n₀ dan o’tkazilgan gorizontal chiziq bilan kesishgan nuqtalari 10-rasmda ko’rsatilganidek harflar bilan belgilab qo’yiladi va ishga tushirish pog’onalari soni m aniqlanadi.