Ma’ruza № : Favqulodda vaziyatlarda iqtisodiyt tarmoqlarida qutqaruv va birlamchi tiklov ishlarini tashkil etish Reja

Dezinfeksiya omili – biologik shikastlanish о‘chog‘ida olib boriladigan zararsizlantirish tadbirlari hisoblanib, uni olib borish usullari va qoidalari ikkinchi bobda batafsil keltirilgan. Dezinfeksiya omillarining tozaligi bakteriologik usul orqali nazorat qilinadi.
Sanitar qayta ishlash. Bu omil maxsus qayta ishlov berish usulining asosini tashkil etib, u fuqarolarni radiaktiv, zaharlovchi moddalar va bakterial tumanlar bilan zararlanishning oldini olishda qо‘llaniladigan har tomonlamali omillaridan tashkil topgan. Sanitar qayta ishlash, qisman va tо‘liq turlarga bо‘linadi. Qisman sanitar qayta ishlash - barcha kiyim-kechak, yakka tartibdagi himoya vositalari, ochiq qolgan terilarni mexanik usulda tozalash hisoblanadi.
Tо‘liq sanitar qayta ishlash - tana a’zolarni zararsizlantiruvchi usullarni qо‘llash (yuvish, dezinfeksiya qilish) tushuniladi. Bu barcha tana a’zolarini, kiyim-kechak, himoya vositalar va boshqalarni zararsizlantirish maqsadida qо‘llaniladi. Bu usul bо‘yicha shikastlangan hududdan chiqqan fuqarolar, ishchi-xizmatchilar, tuzilmalar jalb qilinadi.
Tо‘liq sanitar qayta ishlash omili maxsus qurilgan yuvinish shoxobchalarida amalga oshiriladi. Bunda fuqarolar bir tomondan kirib, kiyim-kechak, himoya vositalarini yechib, yuvinib, og‘iz, kо‘z ichlarini zarasizlantirib, ikkinchi tomondan dozimetrik, kimyoviy tekshiruvdan о‘tib, sо‘ngra toza kiyim-kechak kiyishadi hamda ikkincha dozimetrik kо‘rikdan о‘tiladi. Zararlangan kiyimlar, himoya vositalari, maxsus usullar yordamida zararsizlantiriladi.
Shikastlangan hududdan chiqishda yuqorida aytilgan muolajalar yuqori saviyada о‘tkazilsa, zararlanish miqyosi shuncha kichik va talofotlarga uchrashning oldi olingan bо‘ladi.
Zararlangan joylarni zararsizlantirish ishlar tamom bо‘lgandan sо‘ng har bir fuqaro tо‘lik sanitar qayta ishlovdan о‘tishi kerak. Bu muolaja hammomlarda, dushxonalarda yoki maxsus yuvinish joylarida amalga oshirish kerak. Bu joylarda zararlangan kiyim-kechaklar, himoya vositalari, bir joyga echilib, keyin yuviniladigan xonaga kiriladi va sovun, mochalka bilan hamma teri ustilari zarasizlantiriladi. Yuvinib bо‘lgandan sо‘ng dozimetrik kо‘rikdan о‘tiladi va yangi zararsizlantirilgan kiyim-kechak kiyiladi hamda ikkinchi dozimetrik kо‘rikdan о‘tiladi. Mana shunday muolajalardan о‘tgan fuqaro, zararli ta’sirlar talofotlariga uchramaydi va uni oldini olgan bо‘ladi.