Marshrutizatorning asosiy ko‘rsatkichlarini sozlash Ishdan maqsad

---

Marshrutizatorning asosiy ko‘rsatkichlarini sozlash 

Ishdan  maqsad: 

Marshrutizatorlarni  sozlashdan  oldin  tarmoqni  tuzilishini 

hisobga olish va marshrutizatorning interfeyslar xolatini o‘rganish 

Nazariy qism 

Marshrutizator yoki router – bu ikki va undan ortiq turli xildagi tarmoqni bir-

biri bilan bog’lab beruvchi qurilmadir. Marshrutizator dastur va qurilma ko’rinishida 

bo’ladi.  Dastur  ko’rinishidagi  marshrutizator  oddiy  shaxsiy  kompyuterga 

o’rnatilgan  va  unga  ikkita  turli  tarmoq  ulangan  bo’ladi.  Bu  ko’rinishdagi 

marshrutizator bizdan ortiqcha mablag’ talab qilmasada, ishonchli hisoblanmaydi. 

Chunki kompyuterni har doim ham yoqig’ holatda saqlab bo’lmaydi. Shuning uchun 

ham 

qurilma 

ko’rinishidagi 

routerlar 

afzaldir. 

Eng sodda routerda, kamida 2 ta port mavjud bo’ladi. Biri WAN port hisoblansa, 

ikkinchisi  LAN  port  hisoblanadi.  WAN  portga  turli  tehnologiyalarga  mansub 

tarmoq  –  xDSL,  Frame  Relay,  ATM  va  boshqa  kabilar  ulanishi  mumkin.  LAN 

portga Ethernet texnologiyasiga tegishli tarmoq ulanadi. Hozirgi kunda router ishlab 

chiqaruvchi firmalar soni kundan kunga ko’payib bormoqda. Cisco, Tp-link, D-link, 

Tenda,  Zyxell,  Fast,  Telmax  va  boshqalar  shular  jumlasidandir.  Endi  routerning 

ishlash prinsipini ko’rib chiqsak. Siz honadoningizga o’rnatadigan ADSL modemlar 

ham  router  hisoblanadi.  Bu  modemlar  ko’pi  bilan  8  Mbit/s  tezlikni  ko’tarib  bera 

oladi.  Ammo  hozirgi  abonent  liniya  tarmoqlari  bu  tezlikni  ko’tarmaydi. 

Boshqariladigan routerlar nafaqat ikki tarmoqni bir biri bilan bog’lab beradi, balki 

sizning  lokal  tarmog’ingizni  tashqi  hujumlardan  himoya  vazifasini  ham  bajarib 

beradi.  Ularda  tarmoq  ekrani  –  firewalllar  mavjud  bo’lib,  ular  yordamida  sizning 

tarmog’ingizga  ruhsatlarni  berishi  mumkin.  Shu  bilan  birga  router  sotib 

olayotganingizda,  uning  Wi-fi  router  ekanligiga  e’tibor  bering.  Chunki 

honadoningizda wi-fi bilan ishlay oladigan qurilmalar mavjudligi yoki  bo’lmasam 

kelajakda albatta sotib olishingiz mumkinligini inobatga oling. 

Router  marshrutizasiya  jadvaliga  asoslangan  holda  ishlaydi.  U  ikki  hil 

ko’rinishda  bo’ladi:  dinamik  marshrutizasiya  va  static  marshrutizasiya.  Dinamik 

marshrutizasiya,  ko’rinishidan  qulay,  uni  sozlash  shart  emas.  U  o’ziga  ulangan 

barcha  qurilmalar  tog’risida  ma’lumotni  saqlaydi.  Vaqti  –  vaqti  bilan  tarmoqqa 

paketlar jo’natib turadi va ulardan qaytgan javob orqali tarmoqni hotirasida quradi. 

Ammo bu routerni ko’proq ishlashiga sabab bo’ladi(yuklama ko’payadi). Havsizklik 

jihatda  ham  mukammal  deb  bo’lmaydi.  Statik  marshrutizasiya  esa  tarmoq 

havfsizligining  barcha  talablariga  javob  beradi.  Unda  tarmoq  marshruti  avvaldan 

yozib qo’yiladi. Barcha paketlar ushbu route bo’yicha harakat qiladi. 

 

 

---