Маркетинг ва унинг ривожланишини асосий боскичлари


Маркетинг элементлари таркиби ва маркетинг–микс тушунчаси



Download 45,89 Kb.
bet8/8
Sana12.06.2022
Hajmi45,89 Kb.
#658215
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
MARKETING

7. Маркетинг элементлари таркиби ва маркетинг–микс тушунчаси

Маркетинг тизимида куйилган максадга эришиш учун харидорлар ва бошка субъектларга таъсир этиш учун маркетинг воситалари, яъни маркетинг усуллари йигиндиси, услублари зарурдир. Шундай воситалардан маркетинг-микс, маркетинг комплекси булиб хисобланади. Буларни маркетинг назариясига 1964 йилда биринчи булиб Гарвард бизнес мактаби профессори Борден киритган. Маркетологлар тайёрлаш тизимида маркетинг комплекси 4 “Р” деб номланиб, Маккарти томонидан 1960 йилда бу модел таклиф этилган. Ушбу моделда маркетингнинг туртта асосий элементлари ажратиб курсатилган: товар (product), нарх (price), сотиш (place), реклама-рагбатлантириш (promotion).


Маркетинг фаолиятида эхтиёж ва мухтожликни айирбошлаш оркали кондириш жараёнида албатта инсон иштирок этади. Шунинг учун юкорида курсатиб утилган маркетинг элементлари таркибига 5 “Р” хам киритилиб, у кишилар (people) эканлиги алохида такидлаб утилгандир. Маркетинг-микс элементлари куйидаги чизмада курсатилган.
1968 йилда Ф.Котлер маркетинг-микс элементлари таркибига паблик-рилейшнз (public relations) ва сиёсатни (politics) кушиб, олдинги 4 “Р” ни 6“Р” га кенгайтириб курсатди.
4“Р” моделини кулланишини чекланганлигига карамасдан, маркетинг назариясини шаклланиши ва амалиётини ривожланишида илгор роль уйнайди.

2-чизма. Маркетинг тизимидаги беш асосий нарса


Маркетинг-микс кенг кулланадиган шаклда 4 та маркетинг субмиксини уз ичига олади. Булар куйидагилар: товар микси, шартнома микси, коммуникатив микс, таксимот микси. Товар микси товар сиёсатини шакллантиради, товар билан боглик булган чора-тадбирларни уз ичига олади. Бу чора-тадбирлар: дизайн, уни безатилиши, махсулот сифати, урови, харидорлрга хизмат курсатиш, кафолат хизмати сиёсати, товар диверсификацияси, ассортимент сиёсати ва хоказо.


Шартнома сиёсати товарни олди-сотди акти шартлари келишувини ва битим куринишида уларни расмйлаштиришни амалга оширади. Бундай чора-тадбирларига: нарх сиёсати, устама ва чегиртма тизими, товар етказиб бериш ва уни тулов шартлари, шунингдек кредит сиёсати киради.
Таксимот сиёсати товарни тайёрланиш жойидан олувчига етказиб беришни амалга оширади. Бу сиёсат сотиш каналини асослаш ва тахлил килиш, маркетинг-логистика, савдо сиёсати, сотиш воситалари сиёсати, ишлаб чикариш кучларини жойлаштириш сиёсати. Истеъмолчилар ва бозорларни жойлашуви сиёсати, етказиб бериш сиёсати, тайёр махсулотларни омборларга жойлаштириш сиёсати ва бошкаларни уз ичига олади.
Коммуникатив сиёсатни вазифаси харидор эхтиёжини кондириш ва фойда олиш максадида талабни шакллантириш ва товар ва хизматни силжитиш буйича мукобил ва самарали фаолиятни таъминлаш учун маркетинг тизимини барча объектларини корхона – махулот тайёрловчилар билан узаро харакатини ташкил этишдан иборатдир.
Фойдаланилган адабиётлар:
1. Мирзиёев Ш.М Эркин ва фаровон демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. Тошкент, “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 56 б.
2. Мирзиёев Ш.М. Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови. “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 47 б.
3. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар стратегияси тўғрисида” ги ПФ-4947-сонли Фармони. Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6 -сон, 70-модда
4. Г.Л.Багиев и др. Маркетинг.-М.Питер, 2005.
5. Ф.Котлер “Основы маркетинга”, Москва-“Прогресс”-2002.
6. Голубков Е.П., “Основы маркетинга”- М.: Финпресс, 2003 .
7. Голубков Е.П., “Маркетинговые исследования”- М.: Финпресс, 2003
8. Аакер Д. И др. “Маркетинговые исследования”- СПб.: Питер, 2004
9. Эргашхужаева Ш.Ж. “Маркетинг” фани (маъруза матнлари).-Тошкент: ТДИУ, 2009, 183 бет.
10. Березин И. Маркетинговый анализ –М.: ООО Журнал, Управление персоналом, 2004.
11. Юсупов М. “Маркетинг” фани буйича кургазмали укув кулланма.-Т.: ТДИУ, 2001.
12. Косимова М.С., Эргашхужаева Ш.Ж, Маркетинг. Т.: ТДИУ, 2004.
13. www.dis.ru. Маркетинг журнал в России и зарубежом.
14. www.4p.com.ua
15. www.bci-marketing.aha.ru
16. www.marketing.al.ru/index_0007.shtml
17. www.marketing.uef.ru/students-news.php

1 11858. Разработка маркетинговой концепций предприятии (организации). БМИ ва МДлар буйича тавсия килинган 15 минг номдаги мавзулардан. Т.: ТДИУ, 2005.

Download 45,89 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish