|
4. Korxonada marketing xizmati.
Korxona butun marqting faoliyati va rejalashtirishni amalga oshiruvchi marketing tizimini yaratishi kerak. Agar bu kichik korxona bo’lsa, marketing xizmatini bir kishi bajarishi kerak. U xam marketing tadkikotlarini olib boradi, xam savdo va reklamani tashkil etadi., xam mijozlarga xizmat ko’rsatishni amalga oshiradi. Agar korxona katta bo’lsa, marketing xizmati bilan marketing bo’limi shug’ullanadi. Bo’limda agentlar, marketing bo’yicha tadkikotchilar, reklama bo’yicha mutaxassislar, maxsulot ishlab chiqarishni boshqaruvchilar, bozor segmentlari bo’yicha boshqaruvchilar, mijozlarga xizmat ko’rsatuvchi xodimlar ishlaydi.
Xar bir korxona marketing bo’limini u ishlab chiqarish barqarorlashuvi va maxsulot sotish ko’payishiga yordam berishi uchun to’ziladi.
Marketing xizmatini tashkil etishning eng keng tarqalgan turi - funksional tur bo’lib, unda marketing bo’yicha mutaxassislar marketing faoliyatining turli vazifalarini bajarishga raxbarlik kiladilar. Ular faoliyatini tartibga soluvchi marketing bo’yicha vise-prezident (direqtor o’rinbosari)ga buysunadilar.(sxemaga qarang).
Marketing xizmati
Marketing buyicha vitse-prezident
Reklama va savdoni ragbatlanti-rish xizmati boshkaruvchisi
Marketing xizmati boshkaruv
chisi
Savdo xizmati boshkaruv chisi
Marketing tadkikotlari xizmati boshkaruv chisi
Yangi maxsulot buyicha boshka ruvchi
Sxemada beshta mutaxassis ko’rsatilgan. Bulardan tashqari mijozlarga xizmat ko’rsatish xizmati boshqaruvchisi, marketingni rejalashtirish bo’limi va tovar xarajati xizmati boshqaruvchisi bo’lish mumkin.
Funksional xizmatning afzalligi - uni boshqarish osonligidadir. Shu bilan birga tovar assortimenti va korxona bozori kengayishi bilan bu sxema samaradorligi kamayib boradi, xar bir aloxida bozor uchun reja ishlash kiyinlashadi, butun marketing faoliyatini tartibga solish mushqullashadi.
Marketing majmui - bu to’rtta tarkibiy qism: tovar, narx, taksimlash usullari, va savdoni ragbatlantirish usullarini birlashishidir. Butun marketing faoliyatini amalga oshirish uchun ishlab chiqarishda to’rt tizim - marketing axboroti, marketingni rejalashtirish, marketing xizmatini tashkil etish va marketing nazoratini yaratish kerak. Bularning xammasi marketingni boshqarish jarayonini tashkil etadi. Kompaniyaning marketing strategiyasi o'rta va qisqa muddatda vazifalarni samarali bajarilishini ta'minlaydigan bunday strategik echimlarni ishlab chiqishdir.
Agar firma strategiyaga ega bo'lmasa, u har doim o'z raqobatchilarining orqasida bo'ladi, shuning uchun marketing faoliyatining asosiy, global yo'nalishini tanlab olish muhimdir , ulardan ikkitasi mavjud:
1. Segmentatsiya strategiyasi. Bu barcha iste'molchilar guruhlari mavjud bo'lgan tovarlar va xizmatlar bilan to'ldiriladigan bozor segmentlarini to'ldirish darajasini oshirishni nazarda tutadi.
2. Diversifikatsiya qilish strategiyasi. Bu korxonaning asosiy faoliyati bilan bog'liq bo'lmagan yangi tovar turlari va yangi bozorlarni ishlab chiqarishni rivojlantirishni nazarda tutadi.
Marketing strategiyalarining asosiy turlari
1. Etakchilik strategiyasi.
2. "Harbiy" (hujum, mudofaa, chekinish strategiyasi) strategiyalari.
3. Bozor talabiga asoslangan strategiyalar (konvertatsiya qilish strategiyasi, ijodiy, rag'batlantiruvchi, qo'llab-quvvatlovchi, marketingga qarshi, shuningdek, qayta marketing, demarketing, sinxmarketing).
Korxona o'z oldiga qo'ygan maqsadlariga va ularga erishish vositalariga qarab marketing strategiyasi turlari
1. Bozor ulushini egallash yoki ishlab chiqarishning rentabelligi va samaradorligi ta'minlanadigan aniq ko'rsatkichlarga (ommaviy va qaytariladigan tovarlar) nisbatan kengaytirish . Muayyan bozordagi ulushni yoki segmentni egallash yangi mahsulotni chiqarish va joriy etish, iste'molchiga yangi ehtiyojlarni shakllantirish orqali yaratiladi. Bozorning an'anaviy mahsulotlarga bo'lgan ulushini kengaytirish raqobatchining bozordan chiqarilishini nazarda tutadi.
2. Innovatsiya strategiyasi bozorda o'xshash bo'lmagan mahsulotlarni yaratishni nazarda tutadi, ya'ni bozorda hali noma'lum (nomaqbul) ehtiyojlarga yo'naltirilgan tovarlarga o'xshash yangi mahsulotlar mavjud.
3. Innovatsion imitatsiya. Innovatsiyalarni yaratish emas, balki ularni raqobatchilarning rivojlanishiga mos ravishda nusxalash.
4. Mahsulotlarni differentsiallashtirish. Bu korxona ishlab chiqaradigan an'anaviy mahsulotlarni takomillashtirish, o'zgartirishni nazarda tutadi.
5. Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish. Strategiyaning yo'nalishi narx raqobati orqali ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning raqobatbardoshligini oshirish (mahsulotni ishlab chiqarish jarayonida innovatsiyalarni joriy etish va shunga mos ravishda xarajatlarni kamaytirish orqali sotilgan narxlarda sotish).
Xarajatlarning kamaytirilishi bo'yicha marketing strategiyasining turlari: reklama uchun sarf-xarajatlarni kamaytirish, AR-GE, texnik xizmat ko'rsatish, yangi texnologiyalarni joriy etish, yoki iqtisodiy uskunalar.
Kutish strategiyasi. Bozorda mahsulotga bo'lgan talab va tendentsiyalar aniqlanmagan hollarda uni ishlatish maqsadga muvofiqdir. Bunday holda, kompaniya o'z mahsulotini bozorga chiqarishdan avval, raqobatchilarning harakatlarini o'rganishni afzal ko'radi. Agar barqaror talab mavjud bo'lsa, yirik kompaniyalar uchun qisqa muddatda ommaviy ishlab chiqarishni rivojlantirish va savdolarni tashkil etish oson bo'ladi, shu bilan kichik raqobatlashuvchi innovatsion firmani bostiradi.
7. Iste'molchini shaxsiylashtirish. Ushbu strategiya, ayniqsa, xaridorning shaxsiy buyurtmalariga yo'naltirilgan ishlab chiqarish uskunalarini ishlab chiqaruvchi firmalar tomonidan, shuningdek, u tomonidan ishlab chiqilgan spetsifikatsiyalar va loyihalar tomonidan keng qo'llaniladi.
8. Xalqarolashtirish. Bu holda marketing strategiyalarini ishlab chiqish tashqi bozorlarni muntazam va tizimli ravishda qayta ishlashdir .
9. Hamkorlik. Boshqa korxonalar bilan o'zaro manfaatli asosda hamkorlik qiladi. Bunday strategiyaning keng tarqalgan shakli birgalikdagi xalqaro korporatsiyalarni yaratishdir.
Shunday qilib, mavjud marketing strategiyalarini ko'rib chiqdik. Kompaniya faoliyatining yo'nalishini belgilashda yordam berish uchun maxsus matritsalar mavjud.
Do'stlaringiz bilan baham: |
