Marketing tadqiqotlari

1.
 
Jo‘g’rofiy  segmentlash
   
-    bunda  bozor  shaharlar,  tumanlar,  qishloq,  tog‟li  hududlar  va 
hokazolarga bo„linadi. 
Geografik  belgilar  uzi  ma`muriy  chegaralanishni,  erni  xolatiga  karab  bulinishini,  iklimiy 
bulinishlarini  uz  ichiga  kiritadi.  Masalan,  xaridor  kaysi  ma`muriy  territorial  chegarada  kuprok 
joylashgan.  Respublikamizda  13  ta  territorial  bulinmalar  bor.  Bu  bulinmalar  bir-biridan  aholiini 
zichligi,  soni  va  ijtimoiy-iktisodiy  darajasi  buyicha  fark  qiladi.  Aholiining  xam  sotib  olish 
imkoniyatlari  xar  xil.  Shuningdek,  bu  territorial  bulinmalar  erning  xolatiga  karab  xam  bir  necha 

---

 
50 
 
guruxlarga bulinishi  mumkin. Masalan, serxosil, sersuv  vodiylar,  yangi uzlashtirilgan erlar, dasht, 
chul, yarim chul zonalari. Bu erlar yana aholiisini sotsial-iktisodiy, turmush darajasidan fark qiladi. 
Aholiini zichligi xam vodiylarda, yangi uzlashtirilgan dasht zonalarga karaganda yuqorirok. Bu esa 
vodiylarda xaridorlarni tuplanganlik darajasi yuqori ekanligini bildiradi. Xaridorlarni segmentlarga 
bo‟lishda  Respublikamizda  xisobga  olinishi  zarur  bulgan  belgilaridan  yana  biri,  aholiini 
urbanizatsiya  darajasidir.  YAna  xozirgi  vaktda  respublika  aholiisining  fakat  35  -  40%  gina 
shaxarlarda  yashaydi,  kolgan  60-65%  aholii  esa  kishloklarda  yashaydi.  Bu  esa  aholiining 
tovarlarga  bulgan extiyojlarining  xususiyatini  aniqlashga  ta`sir  qiladi.
 
Masalan:  shahar  va  qishloq 
aholisining talablari bir-biridan farq qiladi; ob-havoning turli tumanlarda har-xilligi xaridorlarning 
mos tovarlarni tanlashiga sabab bo„ladi va hokazo.