“маркетинг” фанидан

Mavzu yuzasidan savollar:

1 Daun sindromi deganda nimani tushunasiz?

2 Daun sindromining kelib chiqish sabablari nimada ?

3 Daun sindromiga chalingan bolalarda qanday holatlar kuzatiladi ?

YO’RIQLI TEXNOLOGIK XARITA
Kasb kodi va nomi__________________________________________________________________________
O'quv amaliyoti nomi_______________________________________________________________________
Mavzu _________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
Maqsad_________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________
№ Bajariladigan ishlar mazmuni Moslamalar, asboblar va hom-ashyolar Eskizlar, chizmalar, rasmlar Bajarish tartibi 1 2 3 4 5

24	Daun sindromi kasalligiga uchragan bolalarga ilk pedagogik yordam

24.1 O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi modeli

Vaqti : 80 minut	O’quvchilar soni: 25-30 nafar
O’quv mashg’ulotining shakli va turi	Amaliy –bilimlarni umumlashtirish va tizimlashtirish bo’yicha o’quv mashg’uloti
O’quv mashg’ulotining rejasi:	Maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarida daun sindromiga chalingan bilan ishlash
O’quv mashgulotining maqsadi: Maxsus MTM va undagi ta’lim tarbiya jarayoni to’g’risida umumiy tushunchalarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: - Maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarida daun sindromiga chalingan bolalar bilan ishlash haqida ma’lumot berish; - Daun sindromiga chalingan bolalar uchun tashkil qilingan maxsus markazlar, ularning o’rni bo’yicha tushunchalarni yoritib berish;	O’quv faoliyatining natijalari: - Maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarida daun sindromiga chalingan bolalar bilan ishlash aytib beradi; - Daun sindromiga chalingan bolalar uchun tashkil qilingan maxsus markazlar, ularning o’rni haqida fikrlaydi;
O’qitish usullari :	Bahs munozara, ,muloqot treningi, tahlil,tushuntirish.
O’qitish vositalari:	Proektor,tarqatma materiallar,grafik organayzerlar, venna diagrammasi
O’quv faoliyatini tashkil etish shaklarli:	Kichik guruhlar bilan ishlash,jamoaviy.
O’qitish shart- sharoiti:	fan xonasi
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Og’zaki so’rov:mustaqil fikrlash qobiliyatiga ko’ra.

24.2. Daun sindromiga chalingan bolalar uchun ilk pedagogic yordam mavzusi bo’yicha o’quv mashg’ulotining texnologik haritasi

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni.
	O’qituvchi.	O’quvchi.
I bosqichi. O’quv mashg’ulotiga kirish (15 daq.)	Tashkiliy boshlanishi 1.1O’quvchilar bilan salomlashadi. 1.2. O’quvchilarni va ayditoriyani mashg’ulotga tayyorgarligini tekshiradi. 1.3. Yo’qlama qiladi. O’quv faniga olib kirish. 1.1.Mavzu nomi rejasi va maqsadi, kutilayotgan natijani o’quvchilarga tanishtiradi. 1.2. Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalarni , mustaqil ishlash uchun adabiyotlarni beradi	Darsga tayyor bo’ladilar Tushunadilar
II- bosqich Аsosiy (50 daq.)	Tayanch bilimlarni faollashtirish 2.1.O’quvchilar bilimini klaster orqali faollashtiradi.(1-ilova) Javoblarni qabul qiladi, ular asosida yangi o’quv materiali bo’yicha ma’lumotlar berishga o’tadi. Yangi o’quv materialiga kirish. 2.2.Mavzuni slaydlar orqali tushuntiradi. (2-ilova). 2.3. Jalb qiluvchi savollar beradi. 2.4. Mavzuning har bir rejasi bo’yicha xulosalar qiladi. Fikrlarni tahlil qilish uchun toifalash metodini o’tkazadi. (3-ilova ) 2.5.Ma’lumotlarni daftarga qayd etishlarini eslatadi. 2.6. O’quvchilarni kichik guruhlarga bo’ladi va yangi o’quv materialini o’zlashtirish darajasini tekshirish bo’yicha “Muloqot treningi” o’tkazadi .Muloqot treningi qoidalari bilan tanishtiradi.(4-ilova). 2.7. Guruhlar fikrini tinglaydi va qo’shimcha fikrlar beradi.	O’z fikrlarini ayta oladilar Tushunadilar. Daftarga yozib boradilar. Mustaqil fikrlarini bildira oladilar.
III bosqich. Yakkuniy (15-daq.)	Mashg’ulot 3.1.Mavzu bo’yicha yakun qiladi. 3.2.Guruh ishini va faol qatnashgan o’quvchilarni baholaydi. 3.3.Mustaqil ish uchun topshiriq beradi.	Savollar beradi. Topshiriqni yozadilar.

1-ilova . Klaster

O’zbekistonda Daun sindromiga chalingan bolalar uchun yaratilayotgan imkoniyatlar

























O’qituvchi yo’naltiradi, o’quvchilar to’ldiradilar, fikrni davom ettiradilar

3

-ilova


Toifalash jadvali



Maxsus markazlar faoliyati

Daun sindromli bolalar uchun yaratilayotgan sharoitlar


Daun sindromli bolalar bilan ishlashning usul va vositalari


5
MULOQOT TRENINGI

-ilova.






Muloqot trening qoidasi.

1.Treningni madsadi o’quvchilarda muayyan mavzu bo’yicha mustaqil fikrlarni to’la –to’kis bayon qilish;

2.Ijodiy ishlash ko’nikmalarini shakllantirishdir.

3.Aniq bir mavzu muxokama etiladi.

Masalan:

1 Daun sindromi nima ? Aqli zaiflikning turlarini ayting .

2 Daun sindromiga chalingan bolalar bilan qanday ishlash kerakligihaqida nimalarni bilib oldingiz ? 



24-mavzu: Daun sindromi kasalligiga uchragan bolalarga ilk pedagogik yordam

(2soat, amaliy)

Reja :

1 Daun sindromiga chalingan bolalar uchun maxsus maktabgacha ta’lim muassasalari faoliyati

2. Daun sindromiga chalingan bolalar uchun maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarida tarbiyachi va psixolog hamkorligi

Тayanch iboralar:

Daun sindromiga chalingan bolalarning o’ziga xos xususiyatlari, daun sindromiga chalingan bolalarning boshqa yordamga muhtoj va sog’lom tengdoshlaridan farqi

Rezus faktoming to‘glri kelmasligi, xromosom kasalliklari, fenilketonuriya va shu kabilar tug'ma oligofreniyaga olib kelishi mumkin. Masalan, oligofreniyaning, Daun kasalligi deb ataladigan bir turli xromosomalar nisbatining buzilishi natijasida 46 ta yoki 23 juft

xromosoma o‘miga bitta ortiqcha xromosomaning vujudga kelish natijasida paydo boiadi. Shunisi qiziqki, irsiy hujayralardagi patologik o‘zgarishlar Daun kasalligi bilan kasallangan barcha oligofren bolalarning tashqi ko'rinishini bir xil qilib qo'yadi. Ular kam harakat, beso‘naqay, ko’zlari qisiq, burni puchuq, tili katta, lablari qalin, shalpang quloq, barmoqlari

kalta boMadi va hokazo. Millatidan qat’i nazar, ular bir ota-onaning bolasiga o'xshab ketishadk

Kasallikka qarshi hali davo choralari topilmaganini inobatga olib, daun bolalarga ta‘lim-tarbiya jarayonini keng ko‘lamda va to‘g‘ri tashkillash asosiy vazifa hisoblanadi. Ularga qattiqqo‘llik va o‘ta mehribonlik qilish noto‘g‘ri. Bunday kasalga chalingan bolalarning aksariyatlarida musiqa, matematika, tasviriy san‘at kabi fanlarni o‘zlashtirish qobiliyati yaxshi rivojlangan bo‘ladi. Shuni inobatga olgan holda ularni qiziquvchi mashg‘ulotlariga jalb qilishga urunish, og‘zaki nutqini rivojlantirish uchun ular bilan o‘zlari istagan narsalar haqida ko‘proq gaplashishga harakat qilish lozim. Bundan tashqari ularning o‘yin faoliyatlarini kuzatish va ularni o‘ziga jalb qilishi mumkin bo‘lgan o‘yinlardan foydalanish maqsadga muvofiq. Bu borada ijtimoiy hamkorlikning yo‘lga qo‘yilishi zarur omildir. Daun bolada ham o‘ziga xos qobiliyatlarning shakllanganligini inobatga olish lozim. Agar bunday bolalarga ta‘lim-tarbiya jarayoni to‘g‘ri tashkil etilsa, ularning yashirin qobiliyatlarini rivojlantirishga erishish mumkin. Bunda psiholog, defektolog, pediatr, ota-ona va albatta, jamiyat a‘zolarining hamkorlikdagi faoliyatlari alohida o‘rin egallaydi. Yevropa mamlakatlarida bunday bolalar alohida xarakter xususiyatiga ega hisoblanganliklari sababli ularga o‘zlari istaganday erkin yashay olish uchun sharoit yaratishga e‘tibor qaratiladi. Chunki ular erkin shaxs sifatida faoliyat yuritib, ma‘lum sohalarda yutuqlarga erishishlari mumkin. Ammo bu ko‘pincha ijobiy natijaga olib kelavermaydi. Bizning mamlakatimizda esa, bunday bolalar ta‘lim-tarbiyasi uchun maxsus muassaslar va pedagogik faoliyatlar tashkil etilgan. Kompleks yondashuv asosida bu bolalarga ta‘lim-tarbiya beriladi. Ularning ijtimoiylashuv jarayonini imkon qadar oshirish juda muhim. Shu sababli ham bola asosan, psixolog mutahassis tomonidan chuqur o‘rganilishi va bemorning o‘ziga xos jihatlarini inobatga olgan holda faoliyatni tashkil etish maqsadga muvofiq hisoblanadi. Kasallik garchi chuqur o‘rganilmagan bo‘lsada, bugungi kunga kelib mamlakatimizda autizmga chalingan bolalar ham korreksion ta‘lim jarayoniga jalb etilmoqda. Bundan ko‘zlangan asosiy maqsad esa autik bolalarni ham imkon qadar ta‘limga jalb etish, ularning ijtimoiy hayotga moslashuvini ta‘minlash, ularning imkoniyatlarini ochish, shu bilan bir qatorda ta‘limni olib borish jarayonida ularning o‘ziga xos jihatlarini belgilab borish, ularni chuqurroq o‘rganishdir.

Mustaqil respublikamizda bolalar salomatligi, ularning ta‘lim-tarbiyasiga alohida e‘tibor qaratiladi. Ularning barkamol va har tomonlama еtuk shaxs sifatida shakllanishlari uchun еtarli shart – sharoitlar yaratiladi. Sog‘lom bolalar qatori nuqsonga ega bo‘lgan bolalarning ham jamiyatda o‘z o‘rnini topishi, ularni sog‘lomlashtirish va ularga ham sog‘lom bolalar qatori ta‘lim – tarbiya berish mamlakatimizning muhim bir e‘tiborga molik jihatidir. Mamlakatimizda tashkil etilgan maxsus korreksion – pedagogik shart – sharoitlar buning yaqqol isboti bo‘la oladi. Shuning uchun bu faoliyatni yanada takomillashtirish, to‘liq o‘rganilmagan anomaliyalarni o‘rganish va ularga korreksion yondashuvning, ta‘lim – tarbiya jarayonining yangi texnologiyalarini ishlab chiqish bizning oldimizda turgan eng muhim vazifadir.

YO’RIQLI TEXNOLOGIK XARITA
Kasb kodi va nomi__________________________________________________________________________
O'quv amaliyoti nomi_______________________________________________________________________
Mavzu _________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
Maqsad_________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________
№ Bajariladigan ishlar mazmuni Moslamalar, asboblar va hom-ashyolar Eskizlar, chizmalar, rasmlar Bajarish tartibi 1 2 3 4 5

25-mavzu.

Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar

25.1 O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi modeli

Vaqti ;80 minut	O’quvchilar soni: 25-30 nafar
O’quv mashg’ulotining shakli.	Nazariy- yangi bilimlarni egallash bo’yicha o’quv mashg’uloti
O’quv mashg’ulotining rejasi:	1. Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar 2 Bolalar tayanch apparatida kuzatiladigan nuqson turlari. 3. Nuqsonlarning kelib chiqish sabablari.
O’quv mashgulotining maqsadi: Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar bo’yicha tushunchani shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: - Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar haqida bilimlarni shakllantirish; - Bolalar tayanch apparatida kuzatiladigan nuqson turlari bo’yicha bilimlarni tizimlashtirish va mustahkamlash; - Nuqsonlarning kelib chiqish sabablari haqida tushuntirish;	O’quv faoliyatining natijalari:: O’qquvchi: - Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar haqida tushunchalar aytib bera oladilar; - Bolalar tayanch apparatida kuzatiladigan nuqson turlari haqida fikrlay oladilar; - Nuqsonlarning kelib chiqish sabablarini tushuntiradilar;
O’qitish usullari va texnikalari:	Bahs munozara,Venna diagrammasi,muloqot treningi, tahlil,tushuntirish.
O’qitish vositalari:	Proektor,tarqatma materiallar,grafik organayzerlar,doska bo’r.
O’quv faoliyatini tashkil etish shaklarli:	Kichik guruhlar bilan ishlash,jamoaviy.
O’qitish shart- sharoiti:	fan xonasi
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Og’zaki so’rov:mustaqil fikrlash qobiliyatiga ko’ra.

25.2. Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar mavzusi bo’yicha o’quv mashg’ulotining texnologik haritasi.

Faoliyat bosqichlari.	Faoliyat mazmuni.
	O’qituvchi.	O’quvchi.
I Kirish bosqichi. (15 daq.)	Tashkiliy boshlanish 1.1.O’quvchilar bilan salomlashadi. 1.2.O’quvchilarni va auditoriyani mashg’ulotga tayyorligini tekshiradi. 1.3.Yo’qlama qiladi. O’quv faniga olib kirish. 1.5.Mavzu miqyosida bajariladigan uslubiy va tashkiliy ishlar xususiyatlarini tushuntiradi. 1.6.Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalarni mustaqil ishlash uchun adabiyotlar bilan tanishtiradi.	Salomlashadilar. Qatnashadilar
IIАsosiy bosqich (50 daq.)	Tayanch bilimlarni faollashtirish 2.1.Mavzuni o’tgan dars bilan bog’lash uchun tayanch so’z va iboralardan foydalanadi. (1-ilova). O’quv faniga olib kirish 2.2. Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar mavzusini slayd asosida tushuntiradi.(3-ilova 2.3. Mavzuning har bir rejasini tushuntiradi 2.4 O’quvchilarni kichik guruhlarga bo’ladi va Nuqsonlarning kelib chiqish sabablari ,xususiyatlari va turlari yuzasidan toifalash jadvali tashkil qiladi .(4-ilova) 2.5 O’quvchi faolligini oshirish uchun “Bahs munozara” o’tkazadi .(5-ilova).(kichik guruhlarga bo’lingan holda)	Kichik guruhlarga bo’lingan holda o’z fikrlarini bera oladilar. O’z fikrlarini ayta oladilar va qog’ozga yozib boradilar. Mustaqil fikrlarini bildira oladilar.
III Yakkuniy bosqich. (15-daq.)	Mashg’ulotga yakun yasash 3.1.Mavzu bo’yicha yakun qiladi. 3.2.Faol qatnashgan o’quvchilarni baholaydi. 3.3.Mustaqil ish uchun topshiriq beradi..	Savollar beradi. Topshiriqni yozadilar.

1-ilova.




Tayanch so’z va iboralar:

Muhit, irsiyat, individ, nuqson turlari, harakat tayanch apparati, nuqson, o’z-o’zini tarbiyalash

2-ilova

Qarang yuqorida berilgan.

3-ilova

Yangi o’quv materialini slaydli taqdimoti.(lavha)

Slayd 1


O’sayotgan yosh avlodning tarbiyasi- jamiyatimiz keying taraqqiyotining muhim omili hisoblanadi.



Uning ijtimoiy vazifasi avloddan- avlodga insonlarning ko’p qirrali ishlab chiqarish , mehnat, turmush, ma’naviy boy tajribalarini etkazib berishdan hamda ularni boyitish va rivojlantirishdan iborat


Slayd 2


Inson shaxsi juda ko’plab omillarning, ob’ektiv, sub’ektiv tabiiy, ijtimoiy,siyosiy, tashqi va ichki, bog’liq va bog’liq bo’lmagan va boshqa ko’plab omillarning ta’siri ostida shakllanib boradi


4

-ilova