Markaziy osiyoda onlayn

vositalarida savodxonlik masalasini ko'tarish 

vaqti kelgan dir.

---

22-jadval. " Adovatni ifodalovchi axborot " fenomenidan xabardorlik, respondentlarning %i

Manba: IWPR CA

27 

Manba: Tanqidiy fikrlash borasida mutaxassis Inga Sikorskaya materiallariga asoslanilgan. 

Biz respondentlardan ommaviy axborot 

vositalaridagi "adovatni ifodalovchi axborot" 

hodisasidan qanchalik xabardorligi haqida 

so’radik.

"Adovatni ifodalovchi axborot (ing. hate 

speech, sinonimlar: nafratni ifodalovchi 

nutq  /  murosasizlik  tili/  kamsituvchi 

ritorika) - bu bir qator salbiy diskurslar bilan 

bog'liq bo'lgan o'zini-o'zi ifoda etishning 

turli shakllari. O'z-o'zini ifoda qilishning 

bunday  shakllar  bir  qator  sabablarga 

ko'ra diniy murosasizlikni targ’ib etadi, 

qo'zg'atadi yoki oqlaydi, ksenofobiyani, 

ba'zida odamlarning etnik, irqiy, diniy, 

gender, ijtimoiy kelib chiqishiga nisbatan 

zo'ravonlik va kamsitishni keltirib chiqaradi. 

Ular  media  matnlarida,  iqtiboslarda, 

audio  va  vizual  kontentda,  rasmlarda, 

demotivatorlarda*  yoki  memlarda* 

ifodalangan bo’lishi mumkin”.

27

So'rov natijalariga ko'ra, respondentlarning 

uchdan bir qismi ommaviy axborot 

vositalarida "adovatni ifodalovchi axborot" 

hodisasi bilan tanish ekanligi ma'lum bo'ldi. 

10 ta respondentdan 7 tasi tanish emas 

yoki bu savolga javob berishi qiyin bo'lgan 

(22-jadvalga qarang).

Tojikiston va Qirg'izistonda bu borada yoshga 

bog'liq tendensiya mavjud. Tojikistonda 

"adovatni ifodalovchi axborot" fenomeni 

bilan tanish bo’lgan respondentlarning 

43 yoshdan katta guruhlari 65% va undan 

ham ko’pni tashkil etsa, Qirg'izistonda bu 

ko’rsatgich 50% ni tashkil qiladi.