Markaziy osiyo davlatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi

Qishloq xo‘jaligi tarmoqlari nisbati – qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtirishda dehkonchilik va chorvachilik tarmoqlari hissasi.
Sug‘orma dehqonchilik – sun’iy sug‘orish asosida faoliyat ko‘rsatadigan dehqonchilik.
Transport (lotincha transporto – tashiyman degan ma’noni anglatadi) – moddiy ishlab chiqarishning yuk va yo‘lovchilar tashishni amalga oshiradigan eng muhim tarmoqlaridan biri.
Transport magistrali – texnik jihatdan yaxshi jihozlangan, juda katta yo‘lovchi va yuk oqimiga ega bo‘lgan yo‘l.
Suv transporti – tabiiy (daryo, ko‘l, dengiz, okean) va sun’iy (kanal, suv ombor) suv yo‘llari orqali yuk va yo‘lovchi tashiydigan transport turi.
Aeroport – yo‘lovchi va transport aviatsiyasining muntazam ishlashini ta’minlash uchun qurilgan va havo yo‘llarida joylashgan doimiy aerodrom.
Port – kemalar turishini, yuklarni tushirish-ortishni va kemalarga xizmat qilishni ta’minlaydigan inshootlari, qurilmalari va jihozlari bo‘lgan okean, dengiz va ichki suv havzalaridagi joy.
Qirg‘iz avtonom oblasti – 1920-1925 yillar davomida Qozog‘iston Respublikasi ana shunday nomlangan.
Legirlovchi metallar – po‘lat va prokat ishlab chiqarishda ularning sifatini yaxshilashda qatnashadigan metallar. Ular volfram, molibden, tantal, niobiy, vanadiy xrom, titan, magniy va boshqalar.
Ochiq usulda qazib chiqarish – yer yuzasiga yaqin joylashgan ayrim mineral boyliklarni, ustki qatlamlarni olib tashlab, zamonaviy texnik vositalar yordamida qazib chiqarish. Hozirgi davrda ko‘mir, temir rudasi, ayrim rangdor metallar, kimyoviy va qurilish materiallaridan iborat minerallar shu yo‘l bilan qazib olinmoqda. Odatda ularning tannarxi shaxta usulida qazib chiqarganga nisbatan ko‘p martalab arzonga tushadi.

ILOVALAR
В.ISHCHI FAN DASTURI


Kirish

Ushbu dastur mamlakatning jahon xo‘jaligi tizimida ixtisoslashuvchi, yangi ijtimoiy-siyosiy vaziyat sharoitida jahondagi iqtisodiy munosabatlarning rivojlanishi qonuniyatlarini ochib berishdan iborat. Jahon iqtisodiyotida mamlakatlar orasida O‘zbekiston Respublikasining tutgan o‘rni iqtisodiy va ijtimoiy xususiyatlari va kelajagini shakllanishiga ko‘maklashadi. Shuningdek O‘zbekiston Respublikasining qo‘shni davlatlari geografiyasini kengroq o‘rganish, o‘rta rivojlangan mamlakatlar sonini har tomonlama tahlil qilishni nazarda tutadi.