«Ma’qullayman» «Tasdiqlayman» Ilmiy rahbar: f f. doktori, O`zbek tili va adabiyoti professor Sh. N. Ahmedova kafedrasi mudiri Sh. N. Ahmedova

Oshiqi nuktadon manam, piri hidoyaxon manam,

Shuhrati she`r bobida Mashrabi mo``tabar o`zum.

Mashrabning «Men»idan go`yo olamga, uning e`tiboridagi barcha narsa tushunchalarga ruh, e`tiroz, ishqiy donolik ziyosi oqadi.‘ Boborahim Mashrab qarashlari davrga mo``tadil qarashlar emas edi. Shuning uchun u foniy dunyodan etak silkib qalandarlik xirqasiga o`randi. Chunki unga boshqa yo`l qolmagan edi. Mashrab adolatsizlikka, jabr-zulmga, zo`ravonlikka, o`zboshimchalikka, firibgarlik va munofiqlikka, xullas barcha salbiy holatlarga qarshi kurashda qalandarlikni vosita qilib oldi va haqiqatga erishish yo`lida undan foydalanmoqchi bo`ldi. Shuning uchun bo`lsa keraq Mashrab o`z she`rlarida faqat xudoni, ilohiy ishqni, xudo bilan birlashishning yo`llarini tasvirlash bilan cheklanib qolmasdan, ko`proq borliq dunyo, inson, mahbub to`g’risida, moddiy dunyoning noz-ne`matlaridan bahramand bo`lish to`g’risida so`z yuritadi.

O`rta asrlarda falsafiy fikr tez rivoj topdi. Bunda, ayniqsa, falsafaning badiiy adabiyot sohasidan o`ziga qulay boshpana topa olganligi, uning tarkibida rivojlana boshlaganligi o`zi uchun ham, badi­iy adabiyot uchun ham ijobiy hodisa bo`ldi. O`rta asrda falsafiy fikrlamagan birorta ham yirik shoirni topish qiyin. Shuning uchun Mashrab falsafasining bosh o`zagi komil insonni madh etish. Inson va xudo timsoli unda birlashib, uyg’unlashib ketgan. Chunki har bir narsada, har bir zarrada, ayniqsa har bir odamda xudoning vujudi, irodasi bor. Bu haqda Navoiy insonga murojaat qilib deydi:

O`z vujudingta tafakkur aylagil,