Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
233 
 
VI BOB 
 
CHO‘CHQACHILIK. 
 
Cho„chqachilik chorvachilikning muhim sohasi bo„lib, insonlar uchun muhim 
oziq- ovqat hisoblangan go„sht va sanoat uchun xom-ashyo manbai hisoblanadi. 
Cho„chqa go„shti tarkibining boyligi va to„yimliligi bilan boshqa go„shtlardan 
ustun  turadi,  shu  boisdan  jahonda  ishlab  chiqarilayotgan  go„shtning  40%  dan 
ko„prog„i  ushbu  go„shtga  to„g„ri  keladi.  Mamlakatda  go„sht  muammosini  hal 
etishda ushbu soha alohida o„rin tutadi, chunki cho„chqalardan qisqa paytda (114-
116 kun) bola olib, ularni jadal o„stirib va bo„roqilash bilan 7-8 oyligida (100-110) 
go„sht uchun so„yish mumkin. Bir ona cho„chqadan bir yilda 2 marta, har tuqqanda 
10-12tadan  cho„chqa  bolasini  olish  natijasida  bir  yilda  20  ta  cho„chqani  go„sht 
uchun  o„stirib  2000  kg  go„sht  yetishtirish  mumkin.  Cho„chqa  go„shti  yetishtirish 
iqtisodiy jihatdan ham samarali hisoblanadi, yoki 1 kg qoramolning semirish uchun 
10 oziqa birligi, 1 kg qo„yni semirish uchun 12-15 oziqa birligi sarflanganda 1 kg 
cho„chqa  vazni  qo„shish  uchun  5-6  oziqa  birligi  kifoya  qiladi.  Bundan  tashqari 
cho„chqalarni turli xo„jalik sharoitlarida o„stirib, bo„rdoqilash mumkin, chunki turli 
xil oziqalarni yeb arzon go„sht berish qobilyatiga ega. 
Ayniqsa  ular  sanoat  va  oziq  ovqat  chiqindilari,  o„simlik  oziqalaridan  ham 
samarali foydalanadi. 
Cho„chqalar  go„shti  to„yimliligi  bilan  bir  qatorda  muhim  texnologik 
xususiyatlarga ega bo„lib, ularni uzoq muddat saqlash va noyob go„sht mahsulotlari 
ishlab  chiqarish  mumkin.  Mamlakatimizda  cho„chqachilikni  fermer,  dehkon  va 
shaxsiy yordamchi xo„jaliklarda tashkil qilish uchun  barcha imkoniyatlar mavjud. 
Buning  uchun  ixtisoslashgan  yoki  chorva  fermer  xo„jaliklari  evaziga  sohani 
tashkil  qilish  mumkin.  Buning  uchun  hokimliklar,  joylardagi  mahalliy  ma‟murlar 
eski  faoliyat  ko„rsatmayotgan  cho„chqachilik  fermalarini  ishbilarmonlarga  bepul 
(Investisiya  kiritish)  berish  yo„li  bilan  sohani  tiklash  mumkin.  Shuningdek, 
fermerlar,  dehqon  va  shaxsiy  yordamchi  xo„jaliklarga  imtiyozli  kreditlar  berish, 
ularga  yetarli  miqdorda  yem  va  boshqa  zarur  qo„shimcha  oziqalar  bilan 
ta‟minlashda ko„mak berishlari kerak. 
“O‟znaslxizmat”  Respublika  birlashmasi  fermer  va  dehqon  xo„jaliklarini 
nasldor  cho„chqalar bilan ta‟minlash imkoniyatlarini axtarishlari kerak. 
Sohani  rivojlantirish uchun tegirmon korxonalari cho„chqalar uchun maxsus 
omixta  yem  ishlab  chiqarishni  talab  etiladi.  Cho„chqachilikda  muvaffaqiyatlarga 
erishish uchn ulardan har yili bitta o„rtacha urg„ochi cho„chqadan kamida 17- 17,5 
cho„chqa  bolasi  olish,  bo„rdoqilarni  450-500  g  semirtirishiga  erishish,  go„shtga 
topshiriladigan cho„chqalarning o„rtacha vaznini 110-120 kg gacha yetkazish va 1 
kg semirish uchun 6,5-7,0 oziqa birligi sarfi talab etiladi. 
 

---

 
234