Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich

Sog‘in sigirlarni oziqlantirish. 
Sigirlarning sut mahsuldorligiga ta‟sir qiluvchi asosiy omillardan hisoblanadi.  
Sigirlarning  tirk  vazni  mahsuldorligi,  semizligi,  fiziologik  holatiga  qarab 
me‟yor  asosida  xo„jalikning  oziqa  imkoniyatlari  asosida  tuzilgan  to„laqiymatli 
ratsionlar asosida boqishni tashkil qilish kerak. 
Sigir  to„qqanidan  keyin  10-15  kungacha    to„liq  ratsionga  chiqariladi, 
to„qqanidan  keyin  birdan  to„liq  ratsionga  o„tkazish  organizmning,  ayniqsa 
yelinning zuriqishiga va kasallanishiga sabab bo„lishi mumkin. 
Ko„pincha bu holat sersut sigirlarda og„riqli kechadi.  
Sigirlar  to„qqanidan  10-15  kun  keyin  tug„im  asoratlari  ortda  qoladi.  Yelin 
shishi  qaytadi,  uni  to„liq  ratsionga  o„tkazib,  iydirish  (razdoy)  choralari  ko„riladi. 

---

 
96 
Iydirish  sigirlarning  mahsuldorligini  oshirishga  qaratilgan.  Zootexnikaviy  va 
tashkiliy tadbirlar majmuasi hisoblanadi. 
Sigirlarni    iydirish  2-3  oy  davomida  o„tkaziladi,  chunki  sigirlar  shu  davrda  
laktasiya  davomida    beradigan  sutini  40-50%  berib,  sutini  ko„paytirishga  moyil 
bo„ladi. 
Iydirish  uchun    sigirning  o„rtacha  sut  mahzsuldorligi  aniqlanib,  uning  asosiy 
ratsioniga  2-3  oziqa  birliga  qo„shib  beriladi,  sigir  sut  bilan  javob  bersa  yana  2-3 
oziqa birligi qo„shib beriladi, bu hol toki sigir qo„shimcha oziqaga sut bilan javob 
bermagancha    davom  ettiriladi  yoki  sigirning  eng  yuqori      imkoniyat  sut 
mahsuldorligiga  erishiladi.  2000-3000  kg  sut  beradigan  sigirlarda  iydirish  orqali 
800-1000  kg  sut  mahsuldorligini  oshirish  mumkin.  Sermahsul    5000-6000  kg  sut 
beradigan  sigirlarda    bu  jarayon  murakkabroq  kechadi,  yoki    oziqlantirishga  talab 
yanada ortadi. 
Iydirish  davomida  ko„pincha    sigirlarning  talabini    ratsion    to„lig„icha  
qondirilmasa  sigir  o„z  tanasi    oqsil,  yog„,  minerallar  va  vitaminlarini  sarflashga 
majbur bo„ladi, ko„p hollarda ozib ketadi. 
Tug„ishga me‟yorda tayyorlangan sigirlarda iydirish oson kechadi.  
Sigirlarni iydirishning qo„shimcha omillari bo„lib, sigirlarni sayr qildirish (2-3 
km ga), yelinini massaj qilish, mikroiqlim sharoitlarini yaratib berish hisoblanadi.  
Sigirlar  bog„lab  boqilgan  dag„al  va  shirali  oziqalar  umumiy,  lavlagi  va  yem 
har sigirga mahsuldorligiga qarab yediriladi. 
Sigirlarni bog„lamasdan saqlanganda ularni oziqlantirish guruhlab o„tkaziladi, 
ya‟ni    sigirlar  yoshi,  tirik  vazni,  mahsuldorligi  va  fiziologik    holatiga  qarab  oziqa 
guruhlariga  bo„linadi,  ularga  hajmi  oziqalar  umumiy  yosh  esa  sog„ish  zallarida 
sutining miqdoriga qarab me‟yorlashtiriladi.  
Sigirlar  qishki  ratsioni  pichan,  somon,  senaj,silos,  ildizmevalar,  sanoat 
chiqindilari(bor joylarda), yemdan tashkil  topadi. 
2.4.1.2. jadval